Mất Ngủ Ở Người Trẻ: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Tuấn tôi nhận thấy rằng ngày càng nhiều bà con trẻ tuổi đang gặp phải tình trạng mất ngủ ở người trẻ. Đây là một vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động lớn đến tinh thần, làm giảm chất lượng cuộc sống. Mất ngủ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như căng thẳng công việc, áp lực học hành, hoặc thói quen sinh hoạt không lành mạnh.

Mất ngủ ở người trẻ là như thế nào?

Mất ngủ ở người trẻ không chỉ là việc thiếu giấc ngủ, mà còn là một tình trạng rối loạn có thể kéo dài và gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Tuấn tôi từng gặp nhiều bệnh nhân trẻ tuổi gặp phải tình trạng này. 

Họ không chỉ cảm thấy mệt mỏi mà còn dễ cáu gắt, lo âu và giảm hiệu suất học tập hoặc công việc. Mất ngủ có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, và ảnh hưởng đến cả tâm lý lẫn thể chất.

Nguyên nhân gây mất ngủ ở người trẻ

Trong quá trình thăm khám thực tế, tôi nhận thấy có rất nhiều nguyên nhân gây mất ngủ ở người trẻ. Dưới đây là những yếu tố phổ biến mà Tuấn tôi thường gặp.

Nguyên nhân theo Y học hiện đại

• Căng thẳng và stress: Công việc, học hành hoặc các vấn đề gia đình có thể tạo ra áp lực lớn, khiến cho tâm lý không thể thư giãn, từ đó dẫn đến mất ngủ.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Thức khuya, sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ hoặc không có chế độ ngủ đúng giờ có thể ảnh hưởng đến chu kỳ giấc ngủ.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây mất ngủ như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lo âu, hay thuốc huyết áp.
• Sự thay đổi nội tiết tố: Các vấn đề về nội tiết tố như trong giai đoạn thanh thiếu niên hoặc do tác động của thuốc tránh thai có thể làm rối loạn giấc ngủ.
• Chế độ ăn uống: Ăn uống không đúng cách, đặc biệt là thức ăn có chứa caffeine hay các thực phẩm khó tiêu vào buổi tối, có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Nguyên nhân theo Y học cổ truyền

Theo Y học cổ truyền, mất ngủ ở người trẻ thường do mất cân bằng âm dương hoặc khí huyết. Những yếu tố này có thể được giải thích như sau:

• Tâm hỏa vượng: Khi cơ thể bị căng thẳng, dễ bị nóng trong người, làm tăng hỏa trong tâm, khiến cho người trẻ khó ngủ, hay thức giấc giữa đêm.
• Hư thận: Thận là cơ quan điều khiển sự cân bằng của giấc ngủ. Khi thận hư, cơ thể thiếu dưỡng chất cần thiết cho sự nghỉ ngơi, gây ra tình trạng mất ngủ kéo dài.
• Mất cân bằng khí huyết: Nếu khí huyết không lưu thông đều đặn, đặc biệt là thiếu máu lên não, có thể gây ra cảm giác bồn chồn và khó chìm vào giấc ngủ.
• Tâm tỳ hư: Khi tâm và tỳ không khỏe, cơ thể dễ rơi vào trạng thái lo âu, gây mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu.

Tuấn tôi luôn khuyên bà con trẻ tuổi chú ý đến những thay đổi trong cơ thể và sớm tìm cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt cũng như chăm sóc sức khỏe đúng cách. Mất ngủ có thể điều trị được nếu bà con biết cách nhận diện nguyên nhân sớm và can thiệp kịp thời.

Triệu chứng mất ngủ ở người trẻ

Trong 20 năm khám và chữa bệnh, Tuấn tôi đã gặp rất nhiều trường hợp mất ngủ ở người trẻ với các triệu chứng rất khác nhau. Mất ngủ không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh. Dưới đây là những triệu chứng điển hình mà bà con có thể nhận thấy ở những người trẻ bị mất ngủ:

• Khó ngủ khi đi ngủ, mất nhiều thời gian để chìm vào giấc ngủ.
• Thức dậy vào giữa đêm và không thể ngủ lại.
• Cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng sau khi thức dậy.
• Thường xuyên cảm thấy lo lắng, căng thẳng, hoặc bồn chồn trước khi ngủ.
• Cảm giác ngủ không sâu, tỉnh giấc khi chưa đủ giấc.
• Cảm giác đau đầu hoặc choáng váng vào sáng hôm sau.
• Dễ cáu kỉnh, thiếu kiên nhẫn và giảm khả năng tập trung trong công việc hoặc học tập.

Biến chứng của mất ngủ ở người trẻ

Dưới đây là những biến chứng thường gặp mà bà con cần chú ý:

• Giảm hiệu suất làm việc và học tập: Không đủ ngủ khiến khả năng tập trung và ghi nhớ bị suy giảm.
• Căng thẳng, lo âu và trầm cảm: Mất ngủ lâu dài có thể gây ra các vấn đề tâm lý nghiêm trọng.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Thiếu ngủ ảnh hưởng đến khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính: Mất ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, và béo phì.
• Giảm sức khỏe tinh thần: Mất ngủ ảnh hưởng đến trí nhớ và khả năng ra quyết định.
• Ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội: Mất ngủ có thể gây căng thẳng và xung đột trong các mối quan hệ cá nhân.

Mất ngủ không chỉ là một vấn đề về giấc ngủ mà còn có thể gây ra nhiều hệ lụy khác. Vì vậy, bà con đừng chủ quan, hãy chú ý và tìm cách điều trị kịp thời để tránh những biến chứng không mong muốn.

Phương pháp điều trị mất ngủ ở người trẻ

Tuấn tôi thường nhấn mạnh rằng, để điều trị hiệu quả mất ngủ ở người trẻ, bà con cần hiểu rõ các phương pháp điều trị sao cho phù hợp với tình trạng bệnh của mỗi người. Dưới đây là các phương pháp phổ biến giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ mà bà con có thể tham khảo.

Điều trị bằng thuốc Tây

• Thuốc an thần (Sedatives): Giúp giảm căng thẳng, lo âu, hỗ trợ dễ dàng đi vào giấc ngủ.
• Thuốc ngủ (Hypnotics): Các loại thuốc như benzodiazepines hoặc thuốc không benzodiazepine giúp gây ngủ nhanh.
• Thuốc chống trầm cảm: Được sử dụng khi mất ngủ do trầm cảm hoặc lo âu.

Lưu ý khi dùng thuốc

• Ưu điểm: Hiệu quả nhanh, giúp cải thiện giấc ngủ tức thì.
• Nhược điểm: Chỉ điều trị triệu chứng mà không giải quyết nguyên nhân gốc rễ, dễ gây nghiện nếu sử dụng lâu dài.
• Khuyến cáo: Bà con cần dùng theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh tự ý thay đổi liều lượng để hạn chế tác dụng phụ.

Mẹo dân gian

Đối với những trường hợp mất ngủ nhẹ, Tuấn tôi khuyên bà con có thể thử các mẹo dân gian sau đây để cải thiện giấc ngủ:

• Nước ấm gừng tươi: Giúp thư giãn cơ thể và kích thích tuần hoàn máu.
• Trà hoa cúc: Làm dịu thần kinh, giúp dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
• Ngâm chân nước muối ấm: Thư giãn cơ thể, đặc biệt là vùng chân, giúp ngủ ngon hơn.

Ưu điểm: Thực hiện đơn giản, ít tác dụng phụ.
Nhược điểm: Chỉ phù hợp với những người có triệu chứng nhẹ và không có tác dụng lâu dài nếu sử dụng thường xuyên.

Điều trị bằng Đông y

Ngày càng nhiều người trẻ tuổi gặp tình trạng khó ngủ, ngủ không sâu, trằn trọc hoặc dậy sớm không ngủ lại được. Nguyên nhân thường do căng thẳng học tập – công việc, lạm dụng thiết bị điện tử, rối loạn nhịp sinh học, kéo dài sẽ ảnh hưởng đến trí nhớ, nội tiết và sức khỏe tinh thần.

Theo Đông y, đây là biểu hiện của tâm tỳ hư, can khí uất hoặc âm hư hỏa vượng, khiến thần trí không ổn định, giấc ngủ rối loạn.

Đông y điều trị mất ngủ ở người trẻ theo hướng điều tâm, dưỡng huyết, thư can – an thần, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ từ gốc mà không lệ thuộc thuốc.

Một số phương pháp bà con có thể áp dụng:

• Dùng thảo dược an toàn, không gây buồn ngủ ban ngày như lạc tiên, táo nhân, viễn chí… giúp ngủ sâu mà vẫn tỉnh táo sau khi dậy.
• Châm cứu – bấm huyệt thư giãn thần kinh: Tác động vào huyệt Thần môn, Nội quan, Tam âm giao giúp dễ ngủ, giảm lo âu.
• Ngâm chân nước ấm 15 phút trước ngủ: Hỗ trợ an thần, giảm căng thẳng sau một ngày làm việc.

Bà con trẻ tuổi nên ngủ đúng giờ, giảm ánh sáng xanh buổi tối và tập thói quen thư giãn nhẹ nhàng trước khi ngủ để hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Lời khuyên từ Tuấn tôi

Tuấn tôi khuyên bà con khi phát hiện các triệu chứng mất ngủ ở người trẻ, nhất là khi tình trạng kéo dài nhiều ngày, thì nên thăm khám càng sớm càng tốt. Mất ngủ lâu dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động nghiêm trọng đến tinh thần, khả năng học tập, làm việc và các mối quan hệ xã hội. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn.

Lưu ý trong việc thăm khám và điều trị:

• Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ: Bà con cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc để đạt được kết quả mong muốn.
• Kiên trì điều trị: Một số phương pháp điều trị có thể mất thời gian để phát huy tác dụng, vì vậy bà con không nên bỏ cuộc giữa chừng.
• Không tự ý thay đổi liều thuốc: Nếu sử dụng thuốc, bà con tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe: Trong quá trình điều trị, bà con cần theo dõi và báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Phòng ngừa mất ngủ ở người trẻ:

• Xây dựng thói quen ngủ lành mạnh: Ngủ đúng giờ, tạo môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Tránh ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính, tivi để giấc ngủ không bị gián đoạn.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh ăn quá no hoặc dùng thực phẩm có caffeine vào buổi tối.
• Giảm căng thẳng: Thực hiện các bài tập thư giãn, thiền hoặc yoga để giảm stress.

Mất ngủ ở người trẻ không phải là điều hiếm gặp, nhưng nếu bà con kiên trì điều trị và duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, bệnh hoàn toàn có thể được cải thiện. Nếu bà con đang gặp khó khăn trong việc điều trị mất ngủ, hãy đến thăm khám để tìm phương pháp phù hợp nhất. Tuấn tôi luôn sẵn sàng tư vấn và giúp đỡ bà con. Để được tư vấn chi tiết, bà con có thể liên hệ với tôi qua số điện thoại 0963 302 349, nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn.

**Lưu ý: Tác dụng của phương pháp có thể khác nhau tùy theo cơ địa, thể trạng và cách sử dụng của mỗi người. Các thông tin trên trang web chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho tư vấn chuyên môn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa được chuyên gia hướng dẫn.

Câu hỏi liên quan

Chia sẻ