Mất Ngủ Sau Phẫu Thuật: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phương Pháp Điều Trị

Mất ngủ sau phẫu thuật là một vấn đề thường gặp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bệnh nhân. Tuấn tôi đã gặp nhiều trường hợp bà con gặp khó khăn trong việc ngủ sau các ca mổ, khiến cơ thể không được phục hồi đúng cách. Nguyên nhân có thể đến từ sự thay đổi trong cơ thể sau phẫu thuật, tác dụng phụ của thuốc gây mê, hoặc thậm chí là lo lắng về quá trình hồi phục. Tôi sẽ chia sẻ với bà con những cách giúp cải thiện tình trạng này và những lưu ý trong việc chăm sóc sức khỏe sau phẫu thuật.

Mất ngủ sau phẫu thuật là như thế nào?

Mất ngủ sau phẫu thuật là tình trạng không thể ngủ đủ giấc hoặc thức giấc nhiều lần trong đêm, đặc biệt phổ biến ở những người vừa trải qua các ca mổ lớn hoặc can thiệp y tế. Tuấn tôi đã gặp nhiều bà con sau phẫu thuật gặp phải tình trạng này, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hồi phục của cơ thể. 

Thường thì, mất ngủ kéo dài có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, gây mệt mỏi, và làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể. Đối tượng dễ gặp phải tình trạng này thường là người cao tuổi, hoặc những ca phẫu thuật có tính chất phức tạp như phẫu thuật tim mạch, xương khớp, hoặc cắt bỏ khối u.

Nguyên nhân gây mất ngủ sau phẫu thuật

Mất ngủ sau phẫu thuật có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ tác động của thuốc men đến yếu tố tâm lý. Tuấn tôi xin chia sẻ một số nguyên nhân chính khiến tình trạng này xảy ra.

Nguyên nhân theo Y học hiện đại

• Tác dụng phụ của thuốc gây mê: Thuốc mê dùng trong các ca phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến chu kỳ giấc ngủ của cơ thể, gây rối loạn giấc ngủ sau khi tỉnh lại.
• Cơn đau hậu phẫu: Đau sau phẫu thuật là yếu tố chính dẫn đến khó ngủ, đặc biệt trong những ngày đầu tiên khi vết mổ còn chưa lành.
• Lo âu và căng thẳng: Bà con có thể cảm thấy lo lắng về quá trình hồi phục hoặc về tình trạng sức khỏe của mình, làm cho tâm trí không thể thư giãn để có giấc ngủ ngon.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Sau phẫu thuật, cơ thể cần thời gian để điều chỉnh, và những thay đổi trong sinh hoạt hàng ngày có thể làm xáo trộn giấc ngủ.

Trong quá trình thăm khám thực tế, Tuấn tôi đã gặp rất nhiều bệnh nhân gặp phải tình trạng này, và việc điều trị tình trạng mất ngủ sau phẫu thuật đòi hỏi sự kết hợp giữa giảm đau, điều trị tâm lý và hỗ trợ sinh hoạt khoa học.

Nguyên nhân theo Y học cổ truyền

Trong Y học cổ truyền, mất ngủ sau phẫu thuật không chỉ được coi là triệu chứng của cơ thể mà còn là sự mất cân bằng trong khí huyết và âm dương. Theo quan điểm của Đông Y, sự mất ngủ này có thể liên quan đến một số yếu tố sau:

• Khí huyết suy yếu: Sau phẫu thuật, cơ thể bị mất máu hoặc chịu tổn thương, dẫn đến khí huyết không đủ để nuôi dưỡng tạng phủ, gây tình trạng mất ngủ.
• Can khí uất kết: Y học cổ truyền cho rằng, nếu bà con gặp phải căng thẳng quá mức trước và sau phẫu thuật, khí của gan sẽ bị tắc nghẽn, từ đó gây ra tình trạng khó ngủ.
• Tâm huyết không an: Phẫu thuật có thể làm tổn thương tinh thần, gây ra những lo âu, căng thẳng, làm cho tâm không yên, từ đó dẫn đến mất ngủ.
• Thận hư: Mất ngủ cũng có thể liên quan đến sự yếu kém của thận, đặc biệt là khi phẫu thuật có liên quan đến các bộ phận như thận hoặc bàng quang.

Tuấn tôi từng điều trị cho rất nhiều bà con sau phẫu thuật gặp tình trạng mất ngủ kéo dài, trong đó không ít trường hợp do khí huyết suy yếu hoặc do tâm trạng không ổn định. Khi áp dụng các bài thuốc bổ thận, dưỡng khí, an thần trong Đông Y, tình trạng mất ngủ của bà con đã cải thiện rõ rệt.

Triệu chứng mất ngủ sau phẫu thuật

Trong 20 năm khám chữa bệnh, Tuấn tôi từng gặp hàng ngàn trường hợp bị mất ngủ sau phẫu thuật, và triệu chứng thường gặp là rất đa dạng. Bà con đừng chủ quan khi gặp phải tình trạng này, vì việc nhận diện chính xác triệu chứng sẽ giúp chúng ta xử lý sớm và hiệu quả hơn.

• Khó đi vào giấc ngủ: Nhiều bệnh nhân gặp khó khăn khi bắt đầu giấc ngủ, dù cảm thấy mệt mỏi.
• Thức giấc giữa đêm: Dù đã ngủ được một thời gian, bệnh nhân vẫn thức dậy vào giữa đêm và không thể ngủ lại.
• Giấc ngủ chập chờn, không sâu: Giấc ngủ không được liên tục, hay tỉnh dậy sớm hơn bình thường.
• Cảm giác mệt mỏi vào sáng hôm sau: Dù không thức suốt đêm, nhưng sáng hôm sau vẫn cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng.
• Lo âu hoặc sợ hãi: Tâm lý lo âu sau phẫu thuật có thể khiến bệnh nhân cảm thấy bất an và khó thư giãn, dẫn đến mất ngủ.

Bà con chớ coi nhẹ các triệu chứng này, vì chúng có thể ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sức khỏe sau phẫu thuật.

Biến chứng nguy hiểm của mất ngủ sau phẫu thuật

Mới hôm qua, Tuấn tôi thăm khám cho một bệnh nhân nữ sau phẫu thuật cắt ruột thừa, bà con ấy đã bị mất ngủ kéo dài suốt một tuần. Tình trạng này khiến cơ thể bà mệt mỏi, làm giảm khả năng phục hồi và dễ bị nhiễm trùng. Khi tôi thăm khám, bà đã có dấu hiệu của một số biến chứng nguy hiểm do thiếu ngủ.

Biến chứng thường gặp khi mất ngủ kéo dài:

• Suy giảm hệ miễn dịch: Mất ngủ lâu dài làm yếu đi khả năng tự bảo vệ của cơ thể, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Tăng cường cảm giác đau: Thiếu ngủ làm trầm trọng thêm cảm giác đau, khiến bệnh nhân khó chịu và hồi phục chậm.
• Rối loạn chức năng tim mạch: Mất ngủ có thể gây tăng huyết áp, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Tâm lý căng thẳng, lo âu: Mất ngủ lâu dài có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm và lo âu nặng nề hơn.
• Giảm khả năng hồi phục cơ thể: Các tế bào không có đủ thời gian để phục hồi, làm chậm quá trình chữa lành vết thương và phục hồi sức khỏe tổng thể.

Trong 20 năm hành nghề, tôi đã chứng kiến nhiều bệnh nhân vì không điều trị kịp thời tình trạng mất ngủ mà phải đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, bà con nên tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi gặp phải triệu chứng này để tránh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Phương pháp điều trị mất ngủ sau phẫu thuật

Tuấn tôi thường nhấn mạnh rằng, để điều trị hiệu quả, bà con cần hiểu rõ các phương pháp điều trị sao cho phù hợp với tình trạng bệnh của mình. Dưới đây là các phương pháp phổ biến mà Tuấn tôi khuyên bà con nên tham khảo để cải thiện tình trạng mất ngủ sau phẫu thuật.

Điều trị bằng thuốc Tây

Khi tình trạng mất ngủ kéo dài hoặc nghiêm trọng, bà con có thể cần đến sự can thiệp của thuốc Tây. Tuy nhiên, Tuấn tôi khuyến cáo bà con nên sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.

• Thuốc an thần (Benzodiazepines, Z-drugs): Giúp bệnh nhân thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ.
  • Ưu điểm: Tác dụng nhanh chóng, giúp ngủ ngon hơn ngay lập tức.
  • Nhược điểm: Dễ gây lệ thuộc, chỉ dùng trong thời gian ngắn.
• Thuốc chống trầm cảm (Antidepressants): Đôi khi được dùng để điều trị mất ngủ kéo dài.
  • Ưu điểm: Đặc biệt hiệu quả với những bệnh nhân có trầm cảm nhẹ đi kèm.
  • Nhược điểm: Tác dụng phụ như khô miệng, buồn nôn, và dạ dày khó chịu.
• Thuốc ngủ không gây nghiện: Các loại thuốc như melatonin hoặc thuốc chứa antihistamine.
  • Ưu điểm: Ít gây lệ thuộc, an toàn cho người sử dụng dài hạn.
  • Nhược điểm: Hiệu quả không mạnh mẽ như các thuốc ngủ mạnh.

Tuấn tôi khuyên bà con sử dụng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngưng thuốc đột ngột.

Mẹo dân gian 

Ngoài thuốc Tây, bà con có thể thử các mẹo dân gian để giúp cải thiện giấc ngủ. Mặc dù không thể điều trị tận gốc, nhưng các mẹo này có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và thư giãn.

• Sử dụng trà hoa cúc: Trà hoa cúc là một trong những mẹo dân gian phổ biến giúp thư giãn thần kinh.
  • Ưu điểm: Tự nhiên, dễ làm, giúp thư giãn nhẹ nhàng.
  • Nhược điểm: Hiệu quả chậm, không phù hợp với tình trạng mất ngủ nghiêm trọng.
• Ngâm chân nước gừng ấm: Giúp thư giãn cơ thể và kích thích lưu thông máu, giảm căng thẳng.
  • Ưu điểm: Đơn giản, dễ làm tại nhà, hỗ trợ làm ấm cơ thể.
  • Nhược điểm: Không giải quyết được nguyên nhân sâu xa của mất ngủ, chỉ phù hợp với triệu chứng nhẹ.

Đối với cách điều trị này, Tuấn tôi khuyến cáo bà con chú ý sử dụng khi tình trạng mất ngủ nhẹ và kèm theo cảm giác căng thẳng, mệt mỏi.

Điều trị bằng Đông y 

Khi các phương pháp khác không mang lại hiệu quả, Đông y chính là lựa chọn tuyệt vời để điều trị tận gốc. Tuấn tôi đã điều trị cho nhiều bệnh nhân mất ngủ sau phẫu thuật bằng phương pháp này và kết quả rất khả quan.

Thuốc Đông y không chỉ tập trung vào việc điều trị triệu chứng mà còn cân bằng lại cơ thể từ bên trong. Ví dụ, tôi từng chữa cho một bệnh nhân nữ bị mất ngủ kéo dài sau phẫu thuật cắt tử cung. Bệnh nhân này đã thử nhiều cách từ thuốc Tây đến mẹo dân gian nhưng tình trạng vẫn không thuyên giảm. Sau khi áp dụng các bài thuốc bổ thận, dưỡng khí và an thần của nhà thuốc Đỗ Minh Đường, bệnh nhân đã dứt điểm mất ngủ chỉ sau một thời gian ngắn và không bị tái phát.

• Cơ chế điều trị: Đông y điều trị mất ngủ bằng cách điều chỉnh sự mất cân bằng âm dương trong cơ thể, bổ sung khí huyết, thanh nhiệt và an thần. Cơ thể được nuôi dưỡng từ bên trong, giúp giấc ngủ trở nên sâu và chất lượng hơn.
• Các vị thuốc thường dùng: Hoạt huyết, nhân sâm, long nhãn, táo đỏ, và một số dược liệu khác giúp thư giãn, làm mát gan, thận, bổ huyết và hỗ trợ điều trị mất ngủ.

Mặc dù hiệu quả lâu dài và bền vững, bà con cũng cần kiên trì sử dụng thuốc và kết hợp với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý để đạt được kết quả tốt nhất.

Lời khuyên từ Tuấn tôi

Tuấn tôi khuyên bà con khi phát hiện các triệu chứng mất ngủ sau phẫu thuật, nên thăm khám càng sớm càng tốt. Mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và quá trình hồi phục sau phẫu thuật. Để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, bà con cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, cũng như kết hợp các phương pháp điều trị khoa học.

Lưu ý khi thăm khám và điều trị:

• Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ: Chịu khó nghe lời bác sĩ, không tự ý thay đổi thuốc hay liều lượng mà không có sự tư vấn.
• Kiên trì điều trị: Mất ngủ sau phẫu thuật có thể mất thời gian để cải thiện, vì vậy bà con cần kiên trì, không nản lòng.
• Kết hợp chế độ ăn uống hợp lý: Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để cơ thể có đủ năng lượng phục hồi.
• Lưu ý về tâm lý: Đừng để lo lắng, căng thẳng làm ảnh hưởng đến sức khỏe và giấc ngủ của bà con.

Phòng ngừa mất ngủ sau phẫu thuật:

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn đủ bữa, bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, tránh các thực phẩm kích thích như cà phê, rượu.
• Tạo không gian ngủ thoải mái: Đảm bảo môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát, không có ánh sáng mạnh.
• Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng: Tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, yoga giúp thư giãn cơ thể và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Tránh sử dụng điện thoại, máy tính trước khi ngủ để không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Bà con nếu gặp phải tình trạng mất ngủ sau phẫu thuật, đừng ngần ngại liên hệ với Tuấn tôi để được tư vấn và hỗ trợ điều trị hiệu quả. Tuấn tôi luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của từng bệnh nhân.

Nếu bạn cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại liên hệ với Tuấn tôi qua số điện thoại 0963 302 349, nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn, hoặc đến trực tiếp địa chỉ số 37A, ngõ 97 Văn Cao, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội.

Câu hỏi liên quan

Chia sẻ