Gout Mãn Tính

Tham vấn chuyên môn bởi:

Lương y Đỗ Minh Tuấn

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

Tuấn tôi thường gặp nhiều bà con lo lắng về tình trạng Gout mãn tính và những vấn đề liên quan đến nó. Đây là một căn bệnh do sự tích tụ axit uric trong cơ thể, gây ra các cơn đau nhức khớp, đặc biệt là ở các khớp ngón chân. Điều quan trọng là bà con cần nhận biết các triệu chứng sớm và tìm cách kiểm soát bệnh hiệu quả. Tuấn tôi sẽ chia sẻ những thông tin bổ ích về cách điều trị và quản lý căn bệnh này, giúp bà con cảm thấy yên tâm hơn trong quá trình chăm sóc sức khỏe của mình.

Gout mãn tính là gì?

Gout mãn tính là một dạng bệnh lý về khớp, trong đó tình trạng viêm khớp kéo dài do sự tích tụ của axit uric trong cơ thể. Axit uric này có thể kết tinh và lắng đọng trong các khớp, tạo ra những cơn đau nhức, sưng tấy. Căn bệnh này thường phát triển sau một thời gian dài, khi các cơn đau cấp tính tái phát nhiều lần và không được điều trị kịp thời. Tuấn tôi thường gặp nhiều trường hợp bệnh nhân đã bị gout mãn tính mà không hay biết, đến khi khớp bị hư hại nặng mới tìm đến điều trị.

Gout mãn tính là tình trạng viêm khớp kéo dài do sự tích tụ của axit uric trong cơ thể
Gout mãn tính là tình trạng viêm khớp kéo dài do sự tích tụ của axit uric trong cơ thể

Trong y học cổ truyền, gout mãn tính được coi là do sự mất cân bằng giữa âm dương, khí huyết trong cơ thể. Bệnh này ảnh hưởng chủ yếu đến người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là những người có chế độ ăn uống thiếu khoa học, nhiều thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản.

Triệu chứng gout mãn tính

Khi gout chuyển sang giai đoạn mãn tính, các triệu chứng sẽ biểu hiện rõ rệt hơn và có thể kéo dài, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Triệu chứng khởi phát

  • Đau dữ dội tại các khớp: Thường xảy ra vào ban đêm, với cảm giác đau nhói như bị kim châm. Cơn đau có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày, và dễ dàng tái phát nếu không điều trị kịp thời.
  • Sưng đỏ tại khớp: Khớp bị viêm sưng, nóng và đỏ, đặc biệt là ở khớp ngón chân cái, nơi mà gout hay tấn công. Điều này khiến cho việc di chuyển trở nên khó khăn và đau đớn.
  • Khó chịu khi chạm vào khớp: Chỉ cần một tác động nhẹ, như chạm vào khớp cũng có thể gây ra cảm giác đau đớn tột cùng.

Triệu chứng đặc trưng

  • Đau kéo dài và lặp đi lặp lại: Cơn đau không chỉ xuất hiện vào những lúc khởi phát mà còn kéo dài trong thời gian dài, gây ảnh hưởng đến khả năng vận động và sinh hoạt hàng ngày.
  • Các cơn đau xảy ra ở nhiều khớp khác nhau: Khi bệnh tiến triển, các khớp khác ngoài ngón chân cái như mắt cá chân, đầu gối, và thậm chí là khớp tay cũng có thể bị tổn thương.
  • Cứng khớp vào buổi sáng: Người bệnh thường cảm thấy khớp cứng và khó cử động vào mỗi sáng sau khi thức dậy. Đây là dấu hiệu cho thấy bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính.
  • Xuất hiện các u cục dưới da (tophi): Đây là những khối u nhỏ cứng, thường xuất hiện ở các khu vực gần khớp, do sự lắng đọng của các tinh thể axit uric.

Nguyên nhân gây gout mãn tính

Gout mãn tính không chỉ là vấn đề đơn giản, mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố tác động từ lối sống, dinh dưỡng đến sự mất cân bằng trong cơ thể. Tuấn tôi sẽ phân tích chi tiết các nguyên nhân từ góc nhìn y học hiện đại và Đông y, giúp bà con hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

Nguyên nhân từ Y học hiện đại

  • Tăng sản xuất axit uric: Khi cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric, chúng sẽ tích tụ trong các khớp, gây viêm và đau. Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến gout mãn tính.
  • Giảm khả năng thải axit uric: Thận không thể bài tiết đủ axit uric, làm nồng độ trong máu tăng cao, dẫn đến hình thành các tinh thể urat trong các khớp.
  • Chế độ ăn uống không hợp lý: Các thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản, và đồ uống có cồn (nhất là bia) làm tăng mức axit uric trong cơ thể, dễ dẫn đến gout.
  • Di truyền: Những người có tiền sử gia đình bị gout có nguy cơ cao mắc bệnh. Gen di truyền có thể làm thay đổi cách cơ thể xử lý axit uric.
  • Lối sống ít vận động: Thiếu vận động khiến cơ thể khó tiêu hóa và bài tiết các chất dư thừa, trong đó có axit uric.
Các thực phẩm giàu purin làm tăng mức axit uric trong cơ thể, dễ dẫn đến gout
Các thực phẩm giàu purin làm tăng mức axit uric trong cơ thể, dễ dẫn đến gout

Nguyên nhân từ Y học cổ truyền

Trong Đông y, gout mãn tính được coi là do sự mất cân bằng giữa âm dương, khí huyết trong cơ thể. Tuấn tôi nhận thấy những yếu tố sau đóng vai trò lớn trong việc hình thành bệnh:

  • Phong thấp: Gout được cho là do sự tắc nghẽn khí huyết, phong thấp xâm nhập vào cơ thể, làm cho các khớp bị sưng tấy, đau nhức. Phong thấp làm cho khí huyết không lưu thông tốt, từ đó tạo điều kiện cho các tinh thể urat tích tụ.
  • Thận hư: Theo lý thuyết Đông y, thận là cơ quan chủ quản trong việc điều tiết nước và bài tiết các chất thải. Khi thận suy yếu, cơ thể không thể thải axit uric một cách hiệu quả, dẫn đến bệnh gout.
  • Nhiệt huyết: Thân thể bị nhiệt huyết do ăn uống thiếu điều độ, nóng trong người, đặc biệt là thói quen ăn uống nhiều thịt và thực phẩm chế biến sẵn, làm cơ thể dễ bị tích tụ axit uric và hình thành các cơn gout.
  • Khí huyết hư yếu: Khi cơ thể thiếu khí huyết, không đủ năng lượng để nuôi dưỡng các cơ quan, các tế bào, sẽ tạo điều kiện cho các chất độc hại như axit uric lắng đọng lại tại các khớp xương, gây bệnh.

Đối tượng dễ mắc gout mãn tính

Gout mãn tính không phân biệt giới tính, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh hơn. Tuấn tôi sẽ chia sẻ những đối tượng thường xuyên gặp phải căn bệnh này.

  • Nam giới từ 40 tuổi trở lên: Đàn ông có tỷ lệ mắc gout cao hơn phụ nữ, đặc biệt là khi bước vào độ tuổi trung niên. Mức axit uric trong máu của nam giới thường cao hơn, làm tăng nguy cơ gout.
  • Phụ nữ sau mãn kinh: Mặc dù gout thường gặp ở nam giới, nhưng phụ nữ sau khi mãn kinh cũng có nguy cơ cao mắc bệnh do sự thay đổi hormone làm giảm khả năng bài tiết axit uric.
  • Người có chế độ ăn uống không lành mạnh: Những người ăn nhiều thực phẩm giàu purin, như thịt đỏ, hải sản, và uống nhiều bia có nguy cơ mắc gout mãn tính cao. Chế độ ăn này làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể.
  • Người béo phì hoặc thừa cân: Mỡ thừa trong cơ thể làm gia tăng khả năng sản xuất axit uric và làm giảm khả năng bài tiết của thận.
  • Những người có tiền sử gia đình bị gout: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gout, nguy cơ bị bệnh của bạn cũng cao hơn. Đây là yếu tố di truyền không thể thay đổi.
  • Người ít vận động hoặc mắc các bệnh lý về thận: Những người ít vận động, ngồi lâu, hoặc mắc các bệnh lý về thận dễ gặp phải gout do cơ thể không thể thải axit uric hiệu quả.

Qua những chia sẻ trên, Tuấn tôi hy vọng bà con sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về nguyên nhân và đối tượng dễ mắc gout mãn tính, từ đó chủ động phòng ngừa và điều trị sớm.

Biến chứng nguy hiểm của gout mãn tính

Gout mãn tính không phải là một căn bệnh đơn giản, nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Tuấn tôi sẽ chia sẻ những biến chứng mà bà con cần chú ý để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời.

  • Hư hại khớp vĩnh viễn: Khi các cơn gout tái phát nhiều lần và không được điều trị đúng cách, chúng có thể gây tổn thương vĩnh viễn đến các khớp. Cơn đau ngày càng dữ dội, khớp có thể bị xơ hóa, mất chức năng vận động, thậm chí không thể cử động bình thường được nữa.
  • Tophi (u cục urat): Những tinh thể urat không được đào thải ra ngoài cơ thể sẽ lắng đọng lại dưới da, hình thành các khối u gọi là tophi. Những u cục này không chỉ gây đau đớn, mà còn có thể làm biến dạng các khớp, gây khó khăn trong việc di chuyển.
  • Tổn thương thận: Gout mãn tính có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính, bởi sự tích tụ của axit uric có thể dẫn đến việc hình thành các sỏi thận. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến suy thận, gây nguy hiểm đến tính mạng.
  • Vấn đề tim mạch: Những người mắc gout mãn tính có nguy cơ cao bị bệnh tim mạch. Sự tích tụ của axit uric trong cơ thể có thể gây tổn thương cho mạch máu, tăng huyết áp và dẫn đến các vấn đề tim mạch nghiêm trọng.

Chẩn đoán gout mãn tính

Để chẩn đoán chính xác bệnh gout mãn tính, bà con có thể tham khảo cả y học hiện đại và phương pháp chẩn đoán từ Đông y. 

  • Y học hiện đại: Đầu tiên, bác sĩ sẽ yêu cầu làm các xét nghiệm máu để đo mức axit uric trong cơ thể. Mức độ axit uric cao là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang có nguy cơ mắc gout. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp X-quang hoặc siêu âm để xác định mức độ tổn thương của khớp.
  • Chẩn đoán theo phương pháp tứ chẩn của Y học cổ truyền: Tuấn tôi sử dụng phương pháp tứ chẩn trong Y học cổ truyền để đánh giá tình trạng bệnh. Tứ chẩn bao gồm:
    • Vọng: Nhìn tổng quan bệnh nhân, xem xét các biểu hiện ngoài da, màu sắc, tạng người để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể.
    • Vấn: Hỏi về các triệu chứng như cơn đau, thời gian xuất hiện, chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt của bệnh nhân.
    • Vọng: Nghe tiếng thở, tiếng động trong cơ thể để nhận diện tình trạng khí huyết của bệnh nhân.
    • Hỏi mạch: Việc bắt mạch rất quan trọng trong Đông y. Tuấn tôi chỉ cần bắt mạch là có thể sơ bộ đánh giá được tình trạng khí huyết của bệnh nhân, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Việc bắt mạch giúp nhận diện sự mất cân bằng trong cơ thể, chẳng hạn như thận hư, khí huyết yếu, hoặc khí huyết ứ trệ – những nguyên nhân dẫn đến gout.

Phương pháp điều trị gout mãn tính

Khi bị gout mãn tính, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng. Mỗi phương pháp có những ưu nhược điểm riêng, và tùy vào tình trạng sức khỏe, bác sĩ sẽ tư vấn hướng điều trị tốt nhất để đạt hiệu quả cao. Sau đây, Tuấn tôi sẽ chia sẻ một số phương pháp điều trị gout mãn tính mà bà con có thể tham khảo.

Điều trị bằng thuốc Tây

Điều trị bằng thuốc Tây thường là lựa chọn đầu tiên mà nhiều bà con lựa chọn khi gặp phải các cơn đau gout cấp tính. Một số loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

  • Thuốc giảm đau chống viêm như ibuprofen, colchicine giúp giảm đau và viêm khớp hiệu quả.
  • Thuốc giảm axit uric như allopurinol, febuxostat giúp giảm mức axit uric trong máu và ngăn ngừa cơn đau.

Ưu điểm:

  • Mang lại hiệu quả nhanh chóng trong việc giảm đau và viêm.
  • Thuốc dễ dàng tìm mua và sử dụng.

Nhược điểm:

  • Có thể gây tác dụng phụ như viêm loét dạ dày, tổn thương thận nếu sử dụng lâu dài.
  • Chỉ giải quyết triệu chứng mà không điều trị được nguyên nhân sâu xa, làm bệnh tái phát sau khi ngừng thuốc.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Một số bà con thường tìm đến các mẹo dân gian như:

  • Rượu tỏi: Ngâm tỏi với rượu trong khoảng một tháng, sau đó uống mỗi ngày một ít. Tỏi có khả năng chống viêm, giảm đau hiệu quả.
  • Chanh và baking soda: Pha chanh với một ít baking soda và nước ấm, uống vào mỗi buổi sáng giúp giảm axit uric trong cơ thể.
  • Lá lốt: Đun nước lá lốt để uống hoặc dùng để đắp lên các khớp bị đau.

Ưu điểm:

  • Tiết kiệm chi phí và dễ dàng thực hiện tại nhà.
  • Các thành phần tự nhiên, ít gây tác dụng phụ.

Nhược điểm:

  • Cần kiên trì và thời gian dài để có hiệu quả.
  • Không có nghiên cứu khoa học chứng minh hiệu quả lâu dài, và có thể không phù hợp với mọi bệnh nhân.

Điều trị bằng Đông y

Gout mãn tính là giai đoạn tiến triển nặng của bệnh gout, thường đi kèm với các triệu chứng tái phát dai dẳng, sưng nóng đỏ đau khớp, nổi hạt tophi và có nguy cơ tổn thương thận. Theo Y học cổ truyền, gout thuộc chứng “thống phong”, sinh ra do can thận hư, tỳ vận hóa kém, khiến thấp nhiệt và độc tố tích tụ lâu ngày trong cơ thể, ứ lại ở các khớp mà gây viêm, đau và biến dạng khớp.

Phép trị trong Đông y hướng đến việc điều chỉnh căn nguyên bên trong và loại bỏ triệu chứng bên ngoài, cụ thể:

  • Thanh nhiệt, giải độc, trừ thấp: Loại bỏ độc tố, axit uric tích tụ trong máu và khớp.
  • Hoạt huyết, thông kinh lạc: Giúp khí huyết lưu thông tốt hơn, giảm sưng viêm và đau nhức khớp.
  • Bổ can thận, kiện tỳ vị: Phục hồi chức năng chuyển hóa, nâng cao thể trạng và ngăn tái phát.

Các phương pháp điều trị thường dùng:

  • Thuốc thảo dược dạng sắc hoặc hoàn: Giúp đào thải độc tố, ổn định chuyển hóa purin và làm chậm biến chứng của gout mãn tính.
  • Châm cứu – bấm huyệt: Hỗ trợ giảm đau tại chỗ, lưu thông khí huyết và chống viêm hiệu quả.
  • Cứu ngải – ngâm thuốc: Giúp làm ấm khớp, giảm đau, cải thiện chức năng vận động ở khớp bị tổn thương.
  • Chế độ ăn kết hợp Đông y: Áp dụng nguyên tắc “thực dưỡng hỗ trợ điều trị”, kiêng đạm purin cao và dùng thực phẩm giúp thanh lọc cơ thể.

Lời khuyên của Tuấn tôi

Gout mãn tính nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bà con. Tuấn tôi xin chia sẻ một số lời khuyên để bà con có thể phòng ngừa và điều trị bệnh một cách hiệu quả, từ đó giảm thiểu nguy cơ bệnh tái phát.

  • Khi nào cần gặp bác sĩ: Nếu bà con đã bị gout lâu dài mà các cơn đau vẫn không thuyên giảm, hoặc cơn đau tái phát liên tục, hãy gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và điều trị đúng cách. Tuấn tôi thường nhấn mạnh với bà con rằng việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp tránh được những biến chứng nguy hiểm về sau.
  • Lưu ý khi điều trị: Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Tuấn tôi luôn khuyên bà con kiên trì điều trị, chú ý đến chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt hợp lý. Bà con nhớ giúp tôi là hạn chế ăn các thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản, và tránh uống bia. Đặc biệt, việc uống đủ nước mỗi ngày là rất quan trọng để giúp thận thải axit uric ra ngoài cơ thể.
  • Phòng ngừa bệnh tái phát: Để phòng ngừa bệnh, bà con cần duy trì chế độ ăn uống khoa học, vận động nhẹ nhàng thường xuyên, và giữ trọng lượng cơ thể ổn định. Cùng với đó, bà con cần duy trì thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là xét nghiệm axit uric trong máu để phát hiện sớm những dấu hiệu của bệnh.
  • Chế độ sinh hoạt hợp lý: Ngoài việc điều trị bằng thuốc, bà con cần chú ý đến việc nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng kéo dài. Tuấn tôi khuyên bà con nên chú ý chăm sóc sức khỏe tổng thể, vì bệnh gout mãn tính có thể liên quan đến nhiều vấn đề khác trong cơ thể như thận, tim mạch.

Cuối cùng, Tuấn tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ và tư vấn thêm cho bà con về cách điều trị bệnh gout mãn tính hiệu quả. Nếu bà con cần giúp đỡ hoặc muốn được tư vấn chi tiết hơn, đừng ngần ngại liên hệ với Tuấn tôi qua các cách sau:

**Lưu ý: Hiệu quả có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng sức khỏe và cách mỗi người sử dụng. Mọi thông tin cung cấp trên trang web này chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế cho lời khuyên chuyên môn từ bác sĩ hay chuyên gia y tế.

Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa có sự hướng dẫn từ  chuyên gia y tế. Để nhận được tư vấn chi tiết và phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của mình, bà con vui lòng liên hệ trực tiếp với chuyên gia y tế của chúng tôi.

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi