Trĩ Huyết Khối

Tham vấn chuyên môn bởi:

Lương y Đỗ Minh Tuấn

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

Tuấn tôi nhận thấy rất nhiều bà con đến khám trong tình trạng búi trĩ sưng to, đau nhức dữ dội do bị trĩ huyết khối mà không hề hay biết. Đây là một biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ, cần được nhận diện sớm và xử lý kịp thời. Trong bài viết này, Tuấn tôi sẽ chia sẻ đầy đủ các kiến thức y học cần thiết: từ nguyên nhân, biểu hiện đến hướng điều trị theo cả y học hiện đại và Đông y để bà con hiểu đúng, xử lý đúng, tránh biến chứng về sau.

Trĩ huyết khối là gì? 

Trĩ có nhiều loại, trong đó trĩ huyết khối là một dạng nguy hiểm và dễ bị bỏ qua do bà con thường chủ quan. Tuấn tôi từng gặp nhiều trường hợp để bệnh diễn tiến nặng mới tìm đến khám, rất đáng tiếc.

Trong y học hiện đại, trĩ huyết khối là tình trạng búi trĩ bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hình thành bên trong tĩnh mạch hậu môn, khiến vùng này sưng to, đau đớn và dễ chảy máu. Đây là biến chứng cấp tính của bệnh trĩ nội hoặc trĩ ngoại, có thể xảy ra đột ngột.

Trĩ huyết khối là tình trạng búi trĩ bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hình thành bên trong tĩnh mạch hậu môn
Trĩ huyết khối là tình trạng búi trĩ bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hình thành bên trong tĩnh mạch hậu môn

Còn theo Y học cổ truyền, trĩ huyết khối được xếp vào thể “huyết ứ trệ kinh”, thuộc chứng trĩ. Khi khí huyết không lưu thông, uất kết lâu ngày sinh ra huyết ứ, gây đau nhức, sưng nề. Người bệnh thường cảm thấy tức nặng, đau buốt ở vùng hậu môn, nhất là sau khi đi đại tiện.

Tuấn tôi từng tiếp nhận một bác trai hơn 60 tuổi, làm nghề lái xe đường dài, chia sẻ rằng ông bị sưng đau hậu môn dữ dội sau nhiều ngày táo bón. Khi thăm khám, tôi xác định đây là trường hợp trĩ huyết khối cấp, búi trĩ sưng to như hạt đậu, tím bầm và đau khi ấn. Sau 10 ngày điều trị tích cực kết hợp Đông – Tây y tại nhà, tình trạng của bác cải thiện rõ rệt, hết đau và búi trĩ teo lại.

Dấu hiệu trĩ huyết khối thường gặp bà con cần lưu tâm

Bệnh không âm thầm như bà con tưởng, nó biểu hiện rõ ràng từ sớm. Tuấn tôi khuyên bà con đừng bỏ qua các dấu hiệu sau, vì phát hiện sớm chính là cách bảo vệ sức khỏe hiệu quả nhất.

Triệu chứng khởi phát dễ bị lầm tưởng

  • Đau nhói hoặc rát ở hậu môn: Thường xảy ra đột ngột, cảm giác như kim châm, đặc biệt sau khi ngồi lâu hay đại tiện.
  • Cảm giác cộm vướng vùng hậu môn: Như có vật gì lạ xuất hiện, nhiều bà con nhầm lẫn với nứt hậu môn.
  • Xuất hiện khối sưng nhỏ: Khối này mềm hoặc cứng, tùy tình trạng đông máu trong búi trĩ, thường có màu tím hoặc đỏ sẫm.
Đau nhói hoặc rát ở hậu môn thường xảy ra đột ngột, cảm giác như kim châm
Đau nhói hoặc rát ở hậu môn thường xảy ra đột ngột, cảm giác như kim châm

Triệu chứng đặc trưng khi bệnh trở nặng

  • Sưng nề, đau rát liên tục: Không chỉ sau đại tiện mà ngay cả khi ngồi, đi lại cũng bị đau, ảnh hưởng sinh hoạt.
  • Khối trĩ lồi ra ngoài: Không thể tự co vào, đôi khi to như hạt ngô hoặc hạt đậu xanh, ấn vào thấy cứng.
  • Chảy máu hậu môn: Lượng máu ít nhưng xuất hiện thường xuyên sau mỗi lần đi ngoài, có thể dính giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt.
  • Cảm giác nóng rát, nặng nề vùng hậu môn: Thậm chí đau lan sang đùi hoặc lưng dưới nếu huyết khối lớn chèn ép mạch máu.

Tuấn tôi từng gặp một cô giáo ở Hà Nam, mới ngoài 40 tuổi mà đã bị trĩ huyết khối do ngồi nhiều, ăn uống thất thường. Khi đến với tôi, chị đã phải chịu đau suốt hơn 1 tuần vì tự ý dùng thuốc giảm đau mà không hiệu quả. Tôi kê đơn thuốc Đông y kết hợp châm cứu và chế độ ăn giàu chất xơ, sau 2 tuần, búi trĩ tan dần và chị không còn cảm giác đau rát nữa. Đó là minh chứng cho việc phát hiện sớm, điều trị đúng sẽ mang lại kết quả rất khả quan.

Trĩ huyết khối hình thành do đâu? 

Rất nhiều bà con khi đến khám với Tuấn tôi đều hỏi: “Sao tự dưng lại bị trĩ huyết khối?”, rồi ngạc nhiên khi biết chính thói quen sinh hoạt hàng ngày là nguyên nhân “ngầm” dẫn tới bệnh. Dưới đây, Tuấn tôi phân tích rõ hai góc nhìn từ Y học hiện đại và Y học cổ truyền để bà con hiểu rõ hơn.

  • Theo Y học hiện đại: Tuấn tôi thấy rằng phần lớn trĩ huyết khối hình thành do tăng áp lực trong tĩnh mạch hậu môn, dẫn tới tụ máu và hình thành cục máu đông.
    • Ngồi lâu, ít vận động: Đặc biệt là những người làm văn phòng, lái xe, thợ may… khiến máu lưu thông kém, tĩnh mạch dễ bị giãn.
    • Thói quen rặn mạnh khi đi vệ sinh: Gây áp lực lớn lên thành tĩnh mạch, tạo điều kiện hình thành huyết khối.
    • Táo bón kéo dài hoặc tiêu chảy mạn tính: Làm rối loạn nhu động ruột, khiến vùng hậu môn chịu tác động nhiều.
    • Chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước: Là yếu tố trực tiếp gây rối loạn đại tiện.
    • Phụ nữ mang thai và sau sinh: Do thai nhi đè ép lên vùng bụng dưới và thay đổi nội tiết tố.
  • Theo Y học cổ truyền: Sau nhiều năm nghiên cứu và điều trị, Tuấn tôi khẳng định bệnh hình thành do “huyết ứ – khí trệ – thấp nhiệt” lâu ngày không được giải tỏa, tích tụ lại gây bế tắc mạch máu, sinh ra huyết khối. Cụ thể:
    • Khí hư huyết trệ: Do cơ thể suy nhược, khí không vận hành được huyết, dẫn đến huyết ứ lại tại tĩnh mạch hậu môn.
    • Thấp nhiệt tích tụ ở trường vị: Khi ăn uống không điều độ, dùng nhiều rượu bia, đồ cay nóng… sinh ra thấp nhiệt, thấp kéo xuống hạ tiêu gây viêm tắc và hình thành khối huyết.
    • Tạng phủ mất cân bằng: Đặc biệt là Tỳ – Vị yếu khiến không sinh tân dịch đầy đủ, dễ gây táo bón, phân khô, khó đi ngoài, làm tổn thương mạch trĩ.
    • Lao lực quá sức: Làm khí huyết suy hao, máu huyết không lưu thông trơn tru dẫn đến ứ trệ, tạo điều kiện hình thành khối huyết khối trong búi trĩ.

Tuấn tôi thường thấy bà con bị bệnh mà không hề để ý những biểu hiện sớm của khí huyết hư, chỉ đến khi đau buốt không ngồi nổi mới vội đi khám. Đó là lý do việc nhận diện và thay đổi lối sống đúng cách là vô cùng quan trọng.

Những ai dễ bị trĩ huyết khối? 

Không phải ai cũng có nguy cơ như nhau đâu bà con. Dưới đây là những nhóm đối tượng mà Tuấn tôi thường gặp nhất khi thăm khám, bà con nào thuộc các nhóm này nên chủ động phòng ngừa:

  • Người thường xuyên ngồi lâu, đứng lâu: Gây cản trở lưu thông máu ở vùng hậu môn trực tràng.
  • Người hay bị táo bón hoặc tiêu chảy: Làm tăng áp lực lên tĩnh mạch trĩ, dễ gây tổn thương thành mạch.
  • Phụ nữ mang thai, sau sinh: Nội tiết thay đổi cộng với sức ép thai nhi dễ khiến trĩ phát triển nhanh, biến chứng thành huyết khối.
  • Người lớn tuổi: Tuổi cao thì tạng phủ yếu, khí huyết suy, tuần hoàn kém, dẫn đến nguy cơ bị trĩ huyết khối cao hơn.
  • Người béo phì, ít vận động: Tăng áp lực ổ bụng làm máu khó hồi lưu từ chi dưới và vùng chậu về tim.
  • Người uống nhiều rượu bia, ăn đồ cay nóng: Theo Đông y, đây là yếu tố tạo thấp nhiệt tích tụ ở đại tràng, dễ gây viêm nhiễm và huyết ứ.
  • Người lao động nặng: Mang vác quá sức gây áp lực lên vùng bụng dưới, dẫn đến suy tĩnh mạch trĩ.

Tuấn tôi từng điều trị cho một anh thợ xây, do làm việc nặng nhọc cả ngày, lại thường xuyên bỏ bữa sáng và uống nhiều rượu buổi tối. Chỉ trong vài tháng, anh xuất hiện khối trĩ sưng đau tím ngắt. Nhờ phát hiện kịp thời và kiên trì áp dụng Đông y, anh đã khỏi mà không cần can thiệp phẫu thuật. Qua đó, tôi khuyên bà con hãy chú ý ngay từ những dấu hiệu nhỏ nhất để giữ gìn sức khỏe.

Biến chứng trĩ huyết khối nguy hiểm ra sao? 

Nhiều bà con chủ quan nghĩ rằng trĩ huyết khối chỉ gây đau rát một chút rồi tự khỏi. Nhưng thực tế, Tuấn tôi đã chứng kiến nhiều ca biến chứng nặng do điều trị muộn hoặc không đúng cách. Dưới đây là những biến chứng mà bà con cần đặc biệt lưu ý:

  • Viêm nhiễm hậu môn: Khi khối huyết khối bị vỡ, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập gây viêm loét, sưng đỏ, thậm chí có mủ.
  • Hoại tử búi trĩ: Nếu không xử lý kịp, búi trĩ thiếu máu nuôi dưỡng có thể bị hoại tử, gây mùi hôi, đau đớn dữ dội và phải can thiệp phẫu thuật.
  • Tắc nghẽn hậu môn: Búi trĩ huyết khối sưng to đột ngột khiến ống hậu môn bị bít tắc, gây khó khăn trong đại tiện, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
  • Chảy máu kéo dài: Một số bà con thấy chảy máu nhẹ nên chủ quan, để lâu dần có thể dẫn đến thiếu máu, hoa mắt, mệt mỏi, suy nhược.
  • Ảnh hưởng tâm lý: Nhiều bệnh nhân mà Tuấn tôi từng điều trị chia sẻ cảm giác sợ hãi, căng thẳng, ngại giao tiếp vì đau rát, khó ngồi, mất tự tin trong sinh hoạt hàng ngày.

Tuấn tôi nhớ mãi trường hợp một chị tiểu thương hơn 50 tuổi, ban đầu chỉ bị sưng nhẹ nhưng ngại đi khám. Sau gần một tháng, chị bị đau dữ dội, búi trĩ tím ngắt và có dấu hiệu hoại tử. Nhờ kiên trì điều trị bằng Đông y, tình trạng mới cải thiện sau gần một tháng rưỡi. Đó là minh chứng cho việc không nên xem nhẹ bất kỳ dấu hiệu nào, đặc biệt là với trĩ huyết khối.

Các cách chẩn đoán trĩ huyết khối hiện nay bà con nên biết

Các phương pháp chẩn đoán trĩ huyết khối phổ biến hiện nay bao gồm nhiều kỹ thuật từ y học hiện đại cho đến y học cổ truyền, mỗi bên có ưu điểm riêng phù hợp với từng cơ địa người bệnh. Tuấn tôi sẽ chia sẻ cụ thể dưới đây để bà con hiểu rõ hơn.

  • Theo Y học hiện đại:
    • Thăm khám trực tiếp vùng hậu môn
    • Soi hậu môn – trực tràng bằng ống nội soi mềm
    • Siêu âm ổ bụng hoặc trực tràng để đánh giá mức độ viêm
    • Xét nghiệm máu nếu nghi ngờ có nhiễm trùng hoặc mất máu
    • Đo áp lực hậu môn – trực tràng nếu nghi có rối loạn chức năng cơ vòng
  • Theo Y học cổ truyền: Tuấn tôi cùng các lương y tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường và phòng khám YHCT Lương y Đỗ Minh Tuấn áp dụng phương pháp tứ chẩn để thăm khám cho người bệnh:
    • Vọng chẩn: Quan sát sắc mặt, dáng đi, sắc lưỡi để nhận biết tình trạng khí huyết, hư thực.
    • Văn chẩn: Nghe tiếng nói, hơi thở, tiếng rặn khi đi vệ sinh để đánh giá mức độ tổn thương tạng phủ.
    • Vấn chẩn: Hỏi kỹ triệu chứng, tiền sử bệnh lý, thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống để tìm nguyên nhân sâu xa từ bên trong.
    • Thiết chẩn: Dùng tay bắt mạch, sờ nắn vùng bụng và hậu môn (nếu cần) để xác định khí trệ, huyết ứ, mức độ tổn thương bên trong.

Tuấn tôi đặc biệt chú trọng vào bắt mạch, vì đây là kỹ thuật then chốt giúp đánh giá sơ bộ tình trạng tỳ vị, khí huyết và xác định thể bệnh. Mỗi người bệnh khi đến phòng khám đều được thăm khám kỹ lưỡng theo đúng nguyên lý Đông y để có hướng điều trị phù hợp, tránh điều trị chung chung, không hiệu quả.

Qua kinh nghiệm hơn 20 năm khám chữa bệnh, tôi nhận ra rằng chẩn đoán đúng ngay từ đầu sẽ giúp rút ngắn rất nhiều thời gian điều trị. Chính vì vậy, bà con nếu nghi ngờ mình bị trĩ huyết khối thì nên đi thăm khám sớm, đừng chần chừ để bệnh trở nặng.

Giải pháp điều trị trĩ huyết khối hiệu quả

Muốn trị dứt điểm trĩ huyết khối, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp ngay từ sớm là điều Tuấn tôi luôn nhấn mạnh với bà con. Nếu chọn sai hướng, không những bệnh không khỏi mà còn dễ để lại biến chứng nặng nề.

Điều trị trĩ huyết khối bằng thuốc Tây

Thuốc Tây y được nhiều người lựa chọn nhờ tác dụng nhanh chóng, giảm đau tức thì. Tuy nhiên, nó chỉ kiểm soát triệu chứng, không giải quyết tận gốc căn nguyên gây bệnh.

  • Một số loại thuốc thường dùng:
    • Thuốc kháng viêm, giảm đau: Paracetamol, Ibuprofen.
    • Thuốc chống đông máu: Heparin dạng bôi tại chỗ.
    • Thuốc bôi làm co búi trĩ: Proctolog, Titanoreine.
    • Thuốc đặt hậu môn: Proctolog, Corticosteroid dạng viên.
  • Ưu điểm: Giảm đau, chống viêm nhanh, tiện sử dụng.
  • Nhược điểm: Tác dụng ngắn, dễ tái phát nếu ngừng thuốc. Dùng lâu dài có thể gây kháng thuốc, rối loạn tiêu hóa, suy gan thận.

Bà con biết không, Tuấn tôi từng gặp một bệnh nhân áp dụng phương pháp dùng thuốc Tây hơn nửa năm. Anh chia sẻ mỗi lần dùng thì thấy đỡ, nhưng chỉ được vài ngày lại tái phát, hậu môn đau rát nhiều hơn, sau cùng còn bị viêm loét nặng hơn do lạm dụng thuốc chống viêm dạng bôi.

Điều trị trĩ huyết khối bằng mẹo dân gian

Một số bà con chọn mẹo dân gian vì nghĩ “thuốc nam lành tính”, nhưng nếu dùng không đúng cách, không đúng thể bệnh thì chẳng những không khỏi mà còn dễ kích ứng da, viêm hậu môn.

  • Một số mẹo dân gian thường dùng:
    • Dùng lá trầu không nấu nước xông và ngâm hậu môn.
    • Đắp lá diếp cá giã nhuyễn vào búi trĩ.
    • Uống nước rau má hoặc nha đam để nhuận tràng.
  • Cách làm (ví dụ với lá trầu không): Lấy nắm lá trầu không rửa sạch, đun sôi với nước, để nguội bớt rồi xông hậu môn, sau đó dùng nước này ngâm hậu môn trong khoảng mười lăm phút mỗi ngày.
  • Ưu điểm: Nguyên liệu dễ tìm, chi phí rẻ, lành tính.
  • Nhược điểm: Hiệu quả chậm, không phù hợp với thể huyết ứ nặng, không thay thế được điều trị y học.

Tuấn tôi từng tiếp nhận một cô giáo áp dụng ngâm trầu không liên tục cả tháng trời mà không đỡ, thậm chí còn bị bỏng nhẹ do ngâm nước quá nóng. Sau đó, tôi điều chỉnh lại bằng thuốc nam, chỉ sau hai tuần là cô đỡ đau, búi trĩ co lại rõ rệt.

Kể ra như vậy để bà con hiểu rằng, muốn điều trị dứt điểm trĩ huyết khối thì phải điều trị đúng gốc, đúng nguyên nhân bên trong cơ thể. Không thể chỉ làm giảm triệu chứng bề ngoài rồi nghĩ rằng bệnh đã khỏi.

Điều trị trĩ huyết khối bằng Đông y

Với hơn hai mươi năm nghiên cứu chuyên sâu về y học cổ truyền, Tuấn tôi khẳng định với bà con rằng, thuốc nam có khả năng điều trị trĩ huyết khối hiệu quả, tận gốc là nhờ cơ chế tác động toàn diện: bổ khí huyết, hành huyết, tiêu viêm, giảm đau, co búi trĩ và nâng cao chức năng tỳ vị.

Khác với thuốc Tây chỉ trị triệu chứng, Đông y chú trọng vào việc phục hồi tạng phủ bên trong, đặc biệt là tỳ, vị, can, giúp khí huyết lưu thông, đẩy lùi thấp nhiệt – những căn nguyên chính gây nên huyết khối búi trĩ.

Hiện tại, Tuấn tôi đang điều trị cho bà con bằng bài thuốc nam gia truyền của dòng họ Đỗ Minh, lưu truyền qua năm đời, được tôi nghiên cứu và tối ưu theo cơ địa người hiện đại. Bài thuốc gồm ba phương:

  • Thuốc đặc trị: Tiêu viêm, làm mềm và làm tan cục huyết khối trong búi trĩ.
  • Thuốc bổ tỳ vị: Hỗ trợ tiêu hóa, nhuận tràng, ngăn táo bón – yếu tố gây trĩ.
  • Thuốc ngâm: Co búi trĩ, giảm đau, tiêu viêm, kháng khuẩn hậu môn.

Vừa mới hôm qua thôi, tôi còn thăm khám và tư vấn điều trị bệnh trĩ huyết khối cho một bác ngoài sáu mươi tuổi ở Thái Bình. Bác bị đau tới mức không ngồi được, búi trĩ sưng to như hạt mít. Sau một tháng dùng bài thuốc nam, bác gọi điện cảm ơn, bảo rằng giờ ngồi thoải mái, đi ngoài không còn đau nữa.

Có nhiều bệnh nhân bị nặng lắm, đau suốt ngày đêm, mất ăn mất ngủ, nhưng sau vài tháng được Tuấn tôi điều trị theo hướng dùng thuốc nam là giờ ổn rồi, không cần phải phẫu thuật. Đó là điều khiến tôi cảm thấy tâm huyết mình đặt vào thuốc nam suốt mấy chục năm qua là hoàn toàn xứng đáng.

Bà con nào đang khổ sở vì trĩ huyết khối, đừng để bệnh hành hạ mãi. Chữa đúng gốc, đúng Đông y mới là con đường lâu dài và bền vững.

Lời khuyên của Tuấn tôi dành cho bà con đang bị trĩ huyết khối

Qua những chia sẻ trên, Tuấn tôi mong bà con hiểu rằng, trĩ huyết khối tuy không đe dọa tính mạng ngay lập tức, nhưng nếu chủ quan thì hậu quả về sau không hề nhỏ. Điều trị đúng cách và kịp thời sẽ giúp bệnh sớm lui, tránh được biến chứng nặng nề. Dưới đây là vài lời khuyên chân thành từ tôi:

  • Bà con nên đi khám ngay nếu thấy các dấu hiệu như đau rát dữ dội, búi trĩ sưng to, chảy máu kéo dài. Đừng cố chịu hay tự ý mua thuốc dùng, vì điều trị sai cách dễ khiến bệnh nặng thêm, gây viêm nhiễm hoặc hoại tử.
  • Khi đang điều trị, nhớ dùng thuốc đủ liều, đúng hướng dẫn. Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi.
  • Về chế độ sinh hoạt, Tuấn tôi luôn dặn bà con là nên ăn nhiều rau xanh, uống nhiều nước, đi vệ sinh đúng giờ và tuyệt đối không được rặn mạnh. Đây là cách để tạng phủ được điều hòa, khí huyết lưu thông tốt hơn, ngừa bệnh quay lại.
  • Không ngồi hoặc đứng một chỗ quá lâu, nên vận động nhẹ nhàng hàng ngày. Đặc biệt với người làm văn phòng, lái xe, cần tranh thủ thay đổi tư thế thường xuyên để giảm áp lực vùng hậu môn.
  • Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là tránh ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ, hạn chế rượu bia và giữ tinh thần luôn thoải mái. Tránh căng thẳng kéo dài vì khí uất lâu ngày cũng khiến bệnh phát sinh.

Trong quá trình tư vấn, tôi luôn khuyên bà con rằng, sức khỏe là vốn quý nhất, đừng đợi bệnh nặng rồi mới lo chạy chữa. Mỗi người một cơ địa, mỗi thể bệnh một cách điều trị, vì vậy tốt nhất hãy đến khám để được lương y, bác sĩ có kinh nghiệm tư vấn cụ thể.

Bà con nào đang băn khoăn chưa biết bắt đầu từ đâu, cứ gọi cho Tuấn tôi qua số 0963 302 349, hoặc nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn để được tư vấn chi tiết. Tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và đồng hành cùng bà con.

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi