Polyp Đại Tràng

Polyp đại tràng là một trong những vấn đề sức khỏe mà bà con thường gặp phải, đặc biệt là ở những người trung niên và cao tuổi. Đây là tình trạng xuất hiện các u nhỏ trong lòng đại tràng, có thể lành tính hoặc tiềm ẩn nguy cơ biến thành ung thư nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuấn tôi thường gặp nhiều bệnh nhân đến khám vì triệu chứng như đau bụng, thay đổi thói quen đi tiêu hay có máu trong phân.

Polyp đại tràng là như thế nào?

Polyp đại tràng là những khối u nhỏ phát triển trong lòng đại tràng, có thể lành tính hoặc có nguy cơ biến thành ung thư nếu không được điều trị đúng cách. Trong nhiều trường hợp, bà con không hề hay biết mình có polyp vì bệnh này thường không có dấu hiệu rõ ràng ngay từ đầu. 

Polyp đại tràng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trong đại tràng, và khi khối u này phát triển, nó có thể ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuấn tôi thường gặp không ít trường hợp bệnh nhân bị polyp đại tràng mà đến khi khám mới phát hiện, do họ không chú ý đến những dấu hiệu ban đầu.

Triệu chứng của polyp đại tràng

Khi polyp đại tràng bắt đầu phát triển, bà con có thể không cảm thấy gì khác biệt, nhưng khi khối u lớn lên, sẽ có một số dấu hiệu xuất hiện. Tuấn tôi sẽ chia sẻ về hai loại triệu chứng: triệu chứng khởi phát và triệu chứng đặc trưng mà bệnh nhân thường gặp.

Triệu chứng khởi phát

• Đau bụng âm ỉ: Bà con có thể cảm thấy một cơn đau nhẹ, khó chịu ở vùng bụng dưới, nhất là sau khi ăn.
• Thay đổi thói quen đi tiêu: Cảm giác đi tiêu không đều, có thể là táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài mà không rõ nguyên nhân.
• Máu trong phân: Một dấu hiệu quan trọng, bà con cần chú ý nếu thấy phân có màu đỏ hoặc đen, đó có thể là dấu hiệu của polyp đại tràng.
• Cảm giác không thoải mái khi đi vệ sinh: Một số bệnh nhân cảm thấy không thoải mái khi đi tiêu, thường xuyên có cảm giác “vẫn chưa hết”.

Triệu chứng đặc trưng

• Đau bụng kéo dài: Khi polyp đã phát triển lớn, bà con sẽ cảm thấy đau bụng dữ dội hơn, nhất là sau khi ăn hoặc khi có thay đổi trong thói quen ăn uống.
• Tăng tần suất đi tiêu: Một số bệnh nhân sẽ đi vệ sinh nhiều lần trong ngày, với phân có thể thay đổi về màu sắc và tính chất.
• Mệt mỏi, thiếu máu: Bà con có thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống, điều này có thể do tình trạng mất máu trong phân kéo dài.

Nguyên nhân gây ra polyp đại tràng

Khi nói đến nguyên nhân của polyp đại tràng, Tuấn tôi thấy rằng bệnh này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Cả y học hiện đại và y học cổ truyền đều có cách nhìn nhận riêng về căn nguyên của vấn đề này. Sau đây là những phân tích về nguyên nhân gây polyp đại tràng từ cả hai góc độ này.

• Nguyên nhân theo y học hiện đại:
  • Di truyền: Nếu gia đình có tiền sử bị polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng, bà con sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có gen di truyền đặc biệt sẽ dễ mắc phải polyp.
  • Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn, nhiều chất béo bão hòa, ít chất xơ có thể làm tăng nguy cơ hình thành polyp đại tràng. Chế độ ăn không cân đối làm tăng sự tích tụ các chất độc hại trong ruột, từ đó tạo điều kiện cho polyp phát triển.
  • Tuổi tác: Bà con trên độ tuổi trung niên, đặc biệt là những người từ trên năm mươi trở lên, có nguy cơ cao mắc polyp đại tràng. Thực tế, khoảng một phần ba số người trên tuổi này sẽ phát triển ít nhất một polyp đại tràng.
  • Bệnh lý nền: Những người mắc các bệnh như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn hay các vấn đề về viêm ruột có thể dễ dàng phát triển polyp đại tràng do tình trạng viêm kéo dài.
• Nguyên nhân theo y học cổ truyền (YHCT):
  • Mất cân bằng âm dương: Theo quan điểm của Đông y, polyp đại tràng có thể xuất phát từ sự mất cân bằng giữa âm và dương trong cơ thể. Khi dương khí không đủ mạnh để tống khứ các chất cặn bã, hoặc âm huyết không đủ để duy trì sự cân bằng, cơ thể dễ dàng tích tụ độc tố, hình thành polyp.
  • Tắc nghẽn khí huyết: Đông y cho rằng sự tắc nghẽn khí huyết ở vùng đại tràng có thể tạo ra “khí uế”, dẫn đến sự hình thành của polyp. Nguyên nhân có thể do thói quen ăn uống không hợp lý, stress kéo dài, hay ngồi quá lâu không vận động.
  • Tỳ hư, khí trệ: Tỳ là cơ quan chủ yếu trong việc chuyển hóa thực phẩm và khí huyết. Khi tỳ hư, khí huyết không được chuyển hóa tốt, sẽ dẫn đến tình trạng đầy bụng, táo bón, và lâu dài sẽ tạo điều kiện cho polyp đại tràng phát triển.
  • Cảm nhiễm phong hàn: Một số nguyên nhân ngoại cảm như phong hàn xâm nhập vào cơ thể, nhất là khi khí huyết không đủ mạnh, có thể gây ra sự tích tụ độc tố và hình thành polyp trong ruột.

Tuấn tôi thường thấy bà con gặp phải tình trạng polyp đại tràng do ăn uống không điều độ, thức khuya và ít vận động, dẫn đến khí huyết ứ trệ. Trong quá trình điều trị, tôi nhận ra rằng việc kết hợp các phương pháp Đông y để làm lưu thông khí huyết, cải thiện chức năng tỳ là rất quan trọng.

Đối tượng có nguy cơ mắc polyp đại tràng

Polyp đại tràng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng có một số nhóm đối tượng đặc biệt có nguy cơ cao mắc bệnh. Tuấn tôi sẽ chia sẻ về các nhóm đối tượng này, giúp bà con nhận biết và chủ động trong việc phòng ngừa.

• Người trên tuổi năm mươi: Đây là độ tuổi mà polyp đại tràng xuất hiện nhiều nhất, đặc biệt là ở những người chưa có thói quen khám sức khỏe định kỳ. Tuấn tôi đã gặp không ít trường hợp bệnh nhân lớn tuổi, khi khám sức khỏe phát hiện có polyp, nhưng họ lại không hề hay biết về sự tồn tại của khối u này.
• Người có tiền sử gia đình bị polyp hoặc ung thư đại tràng: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh polyp đại tràng hay ung thư đại tràng, bà con sẽ có nguy cơ cao mắc phải. Thực tế, nhiều bệnh nhân đến khám do lo ngại về di truyền.
• Những người ít vận động: Việc lười vận động, ngồi nhiều, ít tập thể dục là yếu tố thúc đẩy sự hình thành polyp. Tuấn tôi thấy rằng những bệnh nhân làm việc văn phòng, ngồi lâu không vận động, có tỷ lệ mắc bệnh này cao.
• Người có chế độ ăn uống không hợp lý: Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, ít rau xanh, thiếu chất xơ là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến polyp đại tràng. Những người ăn nhiều thịt đỏ, thực phẩm giàu chất béo, ít trái cây và rau củ có nguy cơ cao mắc bệnh.
• Bệnh nhân mắc các bệnh lý về đại tràng: Những người bị viêm loét đại tràng, bệnh Crohn hoặc các bệnh viêm ruột khác có nguy cơ hình thành polyp cao hơn do tình trạng viêm kéo dài trong đại tràng.

Biến chứng của polyp đại tràng

Polyp đại tràng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng. Tuấn tôi đã gặp không ít trường hợp bệnh nhân bỏ qua triệu chứng, chỉ khi bệnh trở nặng thì mới tìm đến bác sĩ. Vì thế, bà con cần chú ý để tránh những hậu quả không đáng có.

• Ung thư đại tràng: Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của polyp đại tràng là sự chuyển hóa từ polyp lành tính thành ung thư đại tràng. Đây là lý do tại sao việc phát hiện và điều trị sớm là vô cùng quan trọng.
• Tắc nghẽn ruột: Khi polyp phát triển quá lớn, chúng có thể gây tắc nghẽn trong ruột, dẫn đến đau bụng dữ dội, chướng bụng và cảm giác không thể đi vệ sinh bình thường.
• Chảy máu: Polyp có thể gây chảy máu âm thầm trong đại tràng, dẫn đến tình trạng thiếu máu, làm cơ thể mệt mỏi, xanh xao, thiếu sức sống.
• Nhiễm trùng: Trong trường hợp polyp vỡ hoặc gây tắc nghẽn, nhiễm trùng ruột có thể xảy ra, gây thêm những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Chẩn đoán polyp đại tràng

Hiện nay có các phương pháp chẩn đoán chính xác bệnh này phổ biến nhất là nhờ vào sự phát triển của y học hiện đại và các kỹ thuật hình ảnh tiên tiến. Những phương pháp này giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí, kích thước và tính chất của polyp.

• Nội soi đại tràng: Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất, giúp bác sĩ nhìn thấy rõ các polyp trong đại tràng và xác định liệu chúng có nguy cơ ung thư hay không.
• Chụp X-quang cản quang: Thông qua phương pháp này, bác sĩ có thể phát hiện những bất thường trong đại tràng, mặc dù đây không phải là phương pháp tối ưu nhất để phát hiện polyp.
• Siêu âm: Dùng để phát hiện sự thay đổi kích thước của đại tràng và có thể phát hiện một số dấu hiệu bất thường liên quan đến polyp.
• CT scan: Chụp cắt lớp vi tính cũng là một công cụ hữu ích trong việc xác định kích thước và vị trí của polyp.

Trong y học cổ truyền, việc chẩn đoán polyp đại tràng chủ yếu dựa vào phương pháp tứ chẩn. Đây là phương pháp chẩn đoán cơ bản trong Đông y, bao gồm: vấn (hỏi bệnh nhân), văn (nghe và quan sát các dấu hiệu), vị (cảm nhận qua bắt mạch), và thính (ngửi). Khi thăm khám, Tuấn tôi thường chú trọng đến việc bắt mạch để đánh giá tình trạng của bệnh nhân. Polyp đại tràng có thể biểu hiện qua mạch huyết trệ, khí ứ, hoặc nhiệt trong cơ thể.

Phương pháp điều trị polyp đại tràng

Việc lựa chọn phương pháp điều trị polyp đại tràng phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng bệnh, giúp ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bà con. Trong quá trình thăm khám và điều trị, Tuấn tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và lựa chọn đúng phương pháp điều trị. Dưới đây là một số phương pháp điều trị mà bà con có thể tham khảo.

Điều trị bằng thuốc Tây

Điều trị bằng thuốc Tây là một trong những phương pháp phổ biến và hiệu quả trong việc giảm thiểu các triệu chứng của polyp đại tràng. Một số loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc giảm viêm: Các thuốc như mesalamine, sulfasalazine giúp làm giảm viêm trong đại tràng.
• Thuốc chống nhiễm trùng: Các trường hợp polyp có nguy cơ nhiễm trùng có thể được điều trị bằng kháng sinh như ciprofloxacin hoặc metronidazole.
• Thuốc giảm đau và chống co thắt: Thuốc như loperamide hoặc hyoscine giúp giảm các triệu chứng đau bụng và co thắt.

Ưu điểm: Thuốc Tây có tác dụng nhanh, giúp giảm các triệu chứng như đau bụng, chướng bụng và tiêu chảy. Nếu phát hiện kịp thời, thuốc Tây có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh hiệu quả.

Nhược điểm: Tuy nhiên, phương pháp này chỉ điều trị các triệu chứng mà không giải quyết gốc rễ của bệnh. Tuấn tôi từng gặp một bệnh nhân áp dụng phương pháp này nhưng không khỏi, cuối cùng lại phải đối mặt với biến chứng nặng hơn.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Một số mẹo dân gian có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng của polyp đại tràng, đặc biệt là trong các trường hợp nhẹ. Dưới đây là một số phương pháp bà con có thể tham khảo:

• Nước cốt lá diếp cá: Diếp cá có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và kháng viêm, có thể giúp làm dịu các triệu chứng viêm trong đại tràng. Cách làm: Lấy một nắm lá diếp cá tươi, rửa sạch và xay nhuyễn, sau đó vắt lấy nước cốt để uống mỗi ngày.
• Nước ép nghệ tươi: Nghệ có tác dụng chống viêm và làm lành tổn thương. Cách làm: Dùng một củ nghệ tươi, rửa sạch, xay nhuyễn và vắt lấy nước, uống đều đặn mỗi ngày.
• Cháo gạo lứt: Gạo lứt có tính mát, giúp hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm. Cách làm: Nấu cháo gạo lứt và ăn đều đặn, có thể kết hợp thêm rau mồng tơi hoặc bí đỏ để tăng hiệu quả.

Ưu điểm: Các mẹo dân gian này dễ thực hiện, nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên và ít gây tác dụng phụ. Đồng thời, chúng giúp giảm triệu chứng tạm thời và bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.

Nhược điểm: Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thể chữa trị tận gốc bệnh. Tuấn tôi từng gặp một bệnh nhân đã dùng nước diếp cá và nghệ để điều trị, nhưng bệnh chỉ đỡ tạm thời và sau đó lại tái phát.

Điều trị bằng Đông y

Polyp đại tràng là những khối u nhỏ xuất hiện trên niêm mạc ruột già, đa phần là lành tính nhưng nếu không kiểm soát có thể phát triển và gây biến chứng. Theo Đông y, tình trạng này hình thành do khí huyết ứ trệ, đàm thấp tích tụ, tỳ vị hư yếu khiến cơ thể không đào thải được độc khí, lâu ngày hình thành khối kết tụ.

Phép trị trong Đông y hướng tới tiêu ứ, hóa đàm, kiện tỳ, hành khí để làm chậm sự phát triển của polyp và cải thiện tiêu hóa.

Một số hướng bà con có thể tham khảo:

• Dùng thảo dược như xạ đen, bán liên chi, bồ công anh, tam thất, khương hoàng… có tác dụng tiêu viêm, hoạt huyết, làm mềm khối u.
• Châm cứu – bấm huyệt các vùng như Thiên khu, Túc tam lý, Đại trường du giúp điều hòa khí huyết, hỗ trợ làm giảm kích thước polyp và cải thiện chức năng đại tràng.

Lời khuyên của Tuấn tôi

Polyp đại tràng là một bệnh lý không thể coi thường, bởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Để giúp bà con hiểu rõ hơn về vấn đề này và cách phòng ngừa, Tuấn tôi xin chia sẻ một số lời khuyên quan trọng sau:

• Khi nào cần gặp bác sĩ: Nếu bà con có các triệu chứng như đau bụng kéo dài, thay đổi thói quen đi tiêu, chảy máu trong phân, hoặc cảm giác không thoải mái ở vùng bụng dưới, hãy đến bác sĩ ngay. Tuấn tôi luôn khuyên bà con đừng chủ quan, vì khi bệnh phát triển thì việc điều trị sẽ càng khó khăn hơn.
• Phòng ngừa polyp đại tràng: Để phòng ngừa polyp đại tràng, bà con cần duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, và ăn nhiều rau xanh, trái cây. Ngoài ra, bà con nhớ giúp tôi là duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên và tránh ngồi lâu một chỗ.
• Lưu ý khi điều trị: Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Đặc biệt là khi điều trị bằng thuốc nam, cần kiên trì và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Trong quá trình điều trị, tôi luôn nhắc bà con rằng việc ăn uống và sinh hoạt khoa học đóng vai trò rất lớn trong việc chữa bệnh.
• Chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ: Nếu bà con có tiền sử gia đình bị polyp hoặc ung thư đại tràng, hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm, tránh những biến chứng nguy hiểm. Tuấn tôi thấy không ít người đến khám muộn, khi tình trạng bệnh đã nghiêm trọng.

Vừa mới hôm qua thôi, tôi còn thăm khám và tư vấn điều trị cho một bệnh nhân lớn tuổi, bác Trần, bị polyp đại tràng đã lâu nhưng không chú ý đến chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt. Sau khi điều trị theo phương pháp Đông y, giờ bác đã cảm thấy khỏe hơn rất nhiều.

Nếu bà con có thắc mắc, cần tư vấn thêm hoặc muốn biết cách điều trị hiệu quả, hãy liên hệ với Tuấn tôi qua một trong ba cách sau:

• Gọi số điện thoại: 0963 302 349
• Nhắn tin qua fanpage: Lương y Đỗ Minh Tuấn

Lưu ý: Hiệu quả của các phương pháp được nêu trong bài có thể khác nhau tùy vào thể trạng, cơ địa và cách dùng của từng người. Thông tin cung cấp trên website chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho chẩn đoán hay hướng dẫn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa có chỉ định từ người có chuyên môn.