Đau Đầu Do Viêm Xoang: Dấu Hiệu, Cách Chữa Trị Và Phòng Ngừa

Tình trạng đau đầu do viêm xoang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh. Việc thăm khám và điều trị đóng vai trò quan trọng đối với tốc độ khỏi bệnh và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm. Trong bài viết dưới đây, chuyên gia sẽ giải đáp chi tiết hơn về bệnh lý này, giúp bạn đọc phát hiện kịp thời và điều trị kịp thời.

Đau đầu do viêm xoang là gì?

Đau đầu do viêm xoang là loại đau đầu phát sinh từ tình trạng viêm và tắc nghẽn trong các xoang cạnh mũi. Viêm xoang gây ra sự tích tụ của dịch nhầy, áp lực và vi khuẩn trong các khoang xoang, dẫn đến đau đầu cùng với các triệu chứng khác như nghẹt mũi, chảy nước mũi và áp lực ở vùng mặt.

Phân tích nguyên nhân viêm xoang gây đau đầu

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đau đầu do viêm xoang như sau:

• Tắc nghẽn xoang: Khi các xoang bị tắc nghẽn do viêm, chất nhầy bị ứ đọng bên trong. Tình trạng này gây ra áp lực lên mô xung quanh xoang, kích thích các thụ thể cảm giác đau và dẫn đến nhức đầu.
• Viêm nhiễm: Quá trình viêm trong xoang giải phóng các chất gây viêm như histamine và cytokine, gây kích ứng các mô xung quanh và gây đau đầu.
• Kích thích dây thần kinh: Viêm xoang có thể kích thích dây thần kinh tam thoa, một trong những dây thần kinh chính của đầu và mặt. Khi dây thần kinh này bị kích thích, nó có thể gây ra cơn đau đầu dữ dội.

Triệu chứng đau đầu do viêm xoang điển hình

Triệu chứng điển hình khi bị đau đầu do viêm xoang như sau:

• Đau đầu do viêm xoang thường tập trung ở vùng trán, má hoặc xung quanh mắt, tương ứng với vị trí của các xoang bị viêm.
• Đau đầu có thể âm ỉ, nhói hoặc cảm giác căng tức.
• Cơn đau thường tăng khi cúi đầu hoặc nằm xuống, do sự thay đổi áp lực trong xoang.
• Áp lực trong xoang có thể lan sang tai, gây ra đau tai hoặc cảm giác đầy tai.
• Cơn đau từ viêm xoang lan rộng đến hàm và răng, làm cho bạn cảm thấy đau khi nhai hoặc mở miệng.
• Nước mũi đặc và nhiễm trùng trong xoang có thể gây ra hơi thở có mùi khó chịu.
• Các triệu chứng khác bao gồm nghẹt mũi, chảy nước mũi, giảm khứu giác và cảm giác nặng mặt.

Viêm xoang đau đầu nguy hiểm không?

Viêm xoang đa số không nguy hiểm nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trong một số trường hợp không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng bao gồm:

• Gây đau đầu mãn tính: Viêm xoang kéo dài hơn 12 tuần có thể dẫn đến viêm xoang mãn tính, khó điều trị hơn và gây ra nhiều triệu chứng kéo dài như đau đầu mãn tính, khó thở và nhiễm trùng tái phát.
• Viêm tổ chức hốc mắt: Đây là tình trạng viêm nhiễm các mô xung quanh mắt. Biến chứng này có thể dẫn đến sưng húp mắt, nhìn mờ, thậm chí mù mắt.
• Áp xe não: Áp xe não là tình trạng tích tụ mủ trong não. Biến chứng này có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sốt cao, lú lẫn, co giật và hôn mê.
• Viêm tĩnh mạch não: Viêm tĩnh mạch não là tình trạng viêm nhiễm các tĩnh mạch trong não. Biến chứng này có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sốt cao, co giật và hôn mê.
• Viêm màng não: Viêm màng não là tình trạng viêm nhiễm màng bao quanh não và tủy sống. Biến chứng này có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sốt cao, cứng cổ, buồn nôn và nôn. Đây là biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Khi nào cần khám bác sĩ?

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau đây, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ:

• Đau đầu do viêm xoang kéo dài hơn 10 ngày hoặc cơn đau trở nên dữ dội hơn theo thời gian.
• Đã sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như mà cơn đau đầu không thuyên giảm.
• Đau đầu do viêm xoang kèm theo các triệu chứng khác như sốt cao, sưng húp mặt, nhìn mờ, cứng cổ, lú lẫn, co giật hoặc hôn mê.

Ngoài ra, người bệnh cũng nên khám bác sĩ nếu:

• Có hệ miễn dịch yếu.
• Đã từng bị biến chứng của viêm xoang trong quá khứ.
• Các triệu chứng viêm xoang ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày.

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Quá trình chẩn đoán đau đầu do viêm xoang được tiến hành như sau:

Hỏi bệnh sử và triệu chứng:

• Bác sĩ hỏi về thời gian và mức độ đau đầu, vị trí đau, các triệu chứng đi kèm như nghẹt mũi, chảy nước mũi, sốt, ho, vướng đàm sau họng, mệt mỏi, đau nhức mặt, đau răng,…
• Bác sĩ cũng hỏi về tiền sử dị ứng, các bệnh lý nền (hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản…), đang sử dụng thuốc nào?

Khám lâm sàng:

• Khám mũi để xem có sưng, phù nề, chảy dịch hay không.
• Bác sĩ có thể ấn nhẹ vào vùng xoang để kiểm tra xem có đau hay nhạy cảm không.

Các xét nghiệm:

• Chụp X-quang: Giúp phát hiện hình ảnh cấu trúc xoang, xác định xem có xoang bị viêm hay tắc nghẽn hay không.
• Chụp CT hoặc MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về xoang, giúp xác định vị trí và mức độ viêm.
• Nội soi mũi: Sử dụng dụng cụ nội soi nhỏ để quan sát trực tiếp bên trong mũi và xoang, giúp phát hiện các tổn thương, viêm nhiễm.
• Xét nghiệm máu: Có thể được thực hiện để tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng

Cách điều trị đau đầu do viêm xoang hiệu quả

Có nhiều phương pháp được ứng dụng trong điều trị viêm xoang, giúp cải thiện các triệu chứng bệnh như đau đầu, chảy nước mũi, ngạt mũi, đau tai,…

Mẹo chữa tại nhà

Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên có thể giúp hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi của bệnh viêm xoang.

• Gừng: Có tính kháng viêm và kháng khuẩn, giúp giảm viêm nhiễm, thông tắc xoang và giảm đau đầu. Người bệnh hãm 2 – 3 lát gừng tươi với nước nóng, thêm mật ong và chanh để tăng hương vị.
• Tỏi: Tỏi có đặc tính kháng khuẩn và kháng virus mạnh mẽ, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm xoang. Mỗi ngày ăn 2 – 3 nhánh tỏi sẽ giúp giảm nhẹ triệu chứng đau đầu, đau tai, ngạt mũi,…
• Chườm ấm: Phương pháp chườm ấm giúp giảm đau, giảm sưng tấy và cải thiện lưu thông máu trong khu vực xoang. Người bệnh nhúng khăn vào nước ấm, vắt bớt nước và chườm lên vùng xoang trong 10 – 15 phút.

Sử dụng thuốc Tây

Để trị tình trạng này, bác sĩ sẽ sử dụng các loại thuốc nhằm điều trị nguyên nhân gây bệnh là viêm xoang. Phụ thuộc vào tình trạng bệnh của từng người, bác sĩ sẽ kê những loại thuốc phù hợp:

• Thuốc giảm đau không kê đơn: Đây là loại thuốc giảm đau đau đầu, viêm và sốt hiệu quả. Các thuốc giảm đau được sử dụng phổ biến như Paracetamol (acetaminophen), Ibuprofen.
• Thuốc xịt mũi muối: Nước muối sinh lý có thể giúp làm loãng chất nhầy và thông tắc nghẽn, giúp giảm đau đầu do viêm xoang. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý dạng xịt hoặc nhỏ mũi.
• Thuốc xịt mũi corticosteroid: Thuốc xịt mũi corticosteroid có thể giúp giảm viêm và sưng nề trong xoang, từ đó giảm đau đầu. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng thuốc xịt mũi corticosteroid trong thời gian dài mà không có chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng để điều trị viêm xoang do vi khuẩn. Chúng không hiệu quả đối với viêm xoang do virus hoặc nấm. Các thuốc kháng sinh phổ biến gồm Amoxicillin, Augmentin, Clarithromycin.
• Thuốc thông mũi: Thuốc thông mũi có thể giúp giảm nghẹt mũi tạm thời, từ đó giúp giảm đau đầu. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng thuốc thông mũi trong thời gian dài hơn 3 ngày mà không có chỉ định của bác sĩ. Một số thuốc thông mũi như pseudoephedrine hoặc phenylephrine.
• Thuốc chống dị ứng: Thuốc chống dị ứng (như loratadine hoặc cetirizine) có thể giúp giảm các triệu chứng dị ứng, chẳng hạn như nghẹt mũi và chảy nước mũi, từ đó giúp giảm đau đầu.

Phẫu thuật điều trị đau đầu do viêm xoang

Phẫu thuật nội soi mũi xoang (FESS) là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm xoang mạn tính, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. FESS là một thủ thuật ít xâm lấn sử dụng camera và dụng cụ nhỏ để mở rộng các lỗ thông xoang, giúp cải thiện lưu thông khí và dẫn lưu dịch nhầy.

Mục đích của phẫu thuật:

• Mở rộng các lỗ thông xoang để cải thiện lưu thông khí và dẫn lưu dịch nhầy.
• Loại bỏ các mô bị viêm, polyp hoặc u trong xoang.
• Nắn chỉnh lại vách ngăn mũi đang bị lệch.

Nhờ đó, các triệu chứng viêm xoang gây ra như đau đầu, nghẹt mũi, chảy nước mũi, giảm khứu giác,… được cải thiện rõ rệt.

Như với bất kỳ phẫu thuật nào, FESS cũng có một số rủi ro và biến chứng tiềm ẩn, bao gồm: Chảy máu, nhiễm trùng, tổn thương dây thần kinh, sẹo,… Do đó, để đảm bảo an toàn, người bệnh cần lựa chọn đơn vị bệnh viện uy tín, đáng tin cậy.

Hướng dẫn phòng ngừa bệnh

Chuyên gia hướng dẫn một số cách phòng ngừa đau đầu do viêm xoang như sau:

Giữ mũi gió luôn thông thoáng

• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Nhằm loại bỏ bụi bẩn, lượng chất nhầy và vi sinh vật gây bệnh, giúp thông thoáng đường thở và ngăn ngừa tắc nghẽn xoang. Nên thực hiện rửa mũi ít nhất 1 – 2 lần mỗi ngày.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Máy tạo độ ẩm giúp tăng độ ẩm trong không khí, làm loãng chất nhầy và giảm nguy cơ tắc nghẽn xoang. Nên đặt máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ hoặc khu vực bạn thường sinh hoạt.
• Tránh các tác nhân gây kích ứng: Hạn chế tiếp xúc với khói bụi, hóa chất độc hại, khói thuốc lá và các chất gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật.

Tăng cường hệ miễn dịch

• Chế độ ăn uống hợp lý: Giúp bổ sung trái cây, rau xanh, các thực phẩm giàu vitamin C và kẽm để tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi sinh vật gây bệnh.
• Ngủ đủ giấc: Điều này sẽ giúp cơ thể phục hồi và tăng cường miễn dịch.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu, cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng cường hệ miễn dịch.

Điều trị các bệnh lý đường hô hấp dưới

• Điều trị các bệnh lý về mũi: Việc điều trị các bệnh lý về mũi như viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang mãn tính có thể giúp ngăn ngừa tái phát viêm xoang và giảm nguy cơ đau đầu.
• Điều trị các bệnh lý về răng miệng: Các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm lợi có thể ảnh hưởng đến xoang và làm tăng nguy cơ viêm xoang. Do đó, cần điều trị các bệnh lý về răng miệng kịp thời.

Trên đây là thông tin chi tiết về tình trạng đau đầu do viêm xoang. Đây là dạng đau đầu phổ biến nhưng cũng dễ bị nhầm lẫn với các chứng bệnh khác. Do đó, ngay khi xuất hiện triệu chứng bất thường, bạn nên đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa để được tiến hành kiểm tra, thăm khám và điều trị sớm.