Viêm Loét Dạ Dày: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Tuấn tôi nhận thấy nhiều bà con bị viêm loét dạ dày nhưng chưa hiểu rõ mức độ nguy hiểm của bệnh, dẫn tới điều trị muộn, bệnh kéo dài dai dẳng. Bài viết này Tuấn tôi sẽ giúp bà con nắm rõ kiến thức nền tảng về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách điều trị theo cả Đông y và Tây y, giúp kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.

Viêm loét dạ dày là gì? 

Bà con nhiều khi nghe bác sĩ chẩn đoán viêm loét dạ dày nhưng lại chưa thật sự hiểu rõ bản chất của bệnh là gì. Tuấn tôi xin chia sẻ theo cách đơn giản, dễ hình dung nhất để bà con nắm bắt.

Viêm loét dạ dày là tình trạng tổn thương lớp niêm mạc dạ dày, gây ra bởi sự mất cân bằng giữa yếu tố bảo vệ và tấn công trong dạ dày. Khi lớp nhầy bảo vệ niêm mạc bị suy yếu, acid và enzym tiêu hóa sẽ ăn mòn lớp lót này, tạo thành vết viêm, thậm chí loét sâu. Những tổn thương này nếu không được xử lý sớm sẽ tiến triển âm thầm, gây nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Theo Tây y, bệnh này nằm trong nhóm các rối loạn tiêu hóa mạn tính, thường gặp ở độ tuổi từ 30 trở lên. Còn trong Đông y, viêm loét dạ dày thuộc phạm trù “vị quản thống”, nguyên nhân chủ yếu do khí huyết không điều hòa, tỳ vị hư yếu, khiến chức năng tiêu hóa suy giảm, gây đau bụng, đầy hơi, ợ nóng kéo dài.

Nhận biết sớm triệu chứng viêm loét dạ dày để tránh biến chứng

Viêm loét dạ dày không phải lúc nào cũng biểu hiện rầm rộ. Nhiều bà con ban đầu chỉ thấy vài dấu hiệu lặt vặt, dễ nhầm sang các rối loạn tiêu hóa thông thường. Tuấn tôi khuyên, càng phát hiện sớm, việc điều trị càng dễ, tránh để bệnh âm ỉ kéo dài gây biến chứng như xuất huyết hay thủng dạ dày.

Các triệu chứng khởi phát sớm thường gặp

Ngay từ giai đoạn đầu, dạ dày đã gửi cho bà con những “tín hiệu cầu cứu” như sau:

• Đau vùng thượng vị âm ỉ hoặc từng cơn: Cảm giác đau rát, nóng ran phía trên rốn, nhất là khi đói hoặc sau ăn no.
• Buồn nôn hoặc nôn khan: Thường xảy ra sau khi ăn, có thể kèm theo cảm giác đầy bụng.
• Chán ăn, ăn không tiêu: Bà con dù đói nhưng ăn vài miếng là no, ăn xong thấy ì ạch bụng.
• Ợ chua, ợ nóng kéo dài: Cảm giác chua miệng, nóng rát dọc thực quản nhất là khi nằm xuống.

Triệu chứng đặc trưng khi bệnh tiến triển

Nếu để bệnh kéo dài không điều trị kịp thời, bà con sẽ gặp các biểu hiện nặng hơn như:

• Đau quặn vùng thượng vị, lan ra sau lưng: Cơn đau có thể dữ dội, nhất là ban đêm khiến mất ngủ, ăn uống kém.
• Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen: Đây là dấu hiệu của xuất huyết tiêu hóa, cần nhập viện ngay.
• Sụt cân nhanh không rõ lý do: Do cơ thể không hấp thu đủ dinh dưỡng và bị tổn thương kéo dài.
• Hơi thở hôi, lưỡi bẩn, miệng đắng: Dấu hiệu cho thấy dịch vị ứ trệ, tiêu hóa kém.

Vì sao bà con dễ mắc viêm loét dạ dày? Lý giải theo cả Đông – Tây y

Tuấn tôi nhận thấy, để điều trị viêm loét dạ dày, bà con cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh từ cả hai góc độ: y học hiện đại và y học cổ truyền. Mỗi nền y học có cách lý giải riêng, nhưng đều gặp nhau ở điểm chung là nếu không điều chỉnh sớm, bệnh sẽ kéo dài dai dẳng và dễ biến chứng.

Theo y học hiện đại: Viêm loét dạ dày hình thành khi hàng rào bảo vệ niêm mạc bị tổn thương do các yếu tố như:

• Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP): Đây là thủ phạm chính, sống trong lớp nhầy dạ dày, tiết độc tố làm mòn niêm mạc.
• Lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm NSAIDs: Các thuốc như ibuprofen, aspirin khi dùng lâu dài sẽ làm suy giảm lớp bảo vệ dạ dày.
• Căng thẳng tâm lý kéo dài: Stress khiến dạ dày tiết nhiều acid, co bóp mạnh, làm tăng nguy cơ loét.
• Thói quen ăn uống thất thường: Bỏ bữa, ăn khuya, dùng nhiều thực phẩm cay nóng, rượu bia, cà phê khiến dạ dày dễ bị tổn thương.
• Yếu tố di truyền hoặc mắc bệnh mạn tính khác: Người có tiền sử gia đình bị loét dạ dày hoặc mắc bệnh gan mật, tiểu đường cũng có nguy cơ cao hơn.

Theo Y học cổ truyền: Sau khi nghiên cứu chuyên sâu và dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, Tuấn tôi khẳng định, viêm loét dạ dày thuộc chứng “vị quản thống”, hình thành do các yếu tố:

• Tỳ vị hư yếu: Tỳ chủ vận hóa, nếu khí tỳ suy yếu sẽ ảnh hưởng đến tiêu hóa, sinh ra đầy bụng, đau dạ dày.
• Can khí uất kết: Căng thẳng, lo âu kéo dài làm can khí uất, ảnh hưởng đến vận hành khí huyết, gây đau tức vùng thượng vị.
• Thực tích, ăn uống không điều độ: Ăn nhiều thức ăn khó tiêu, đồ lạnh, rượu bia khiến vị khí bị trở trệ, sinh nhiệt, tổn thương niêm mạc.
• Hư hỏa bên trong: Bệnh lâu ngày khiến âm huyết suy kiệt, sinh ra hư hỏa, làm tổn thương vị âm, gây đau rát, khô miệng, nóng ran trong bụng.
• Khí trệ huyết ứ: Máu huyết không thông, gây ứ trệ tại vùng thượng vị, làm cơn đau trở nên dai dẳng, đau tức từng cơn rõ rệt.

Trong điều trị, Tuấn tôi thường kết hợp phương pháp dưỡng tỳ, sơ can, hòa vị và hoạt huyết để cải thiện toàn diện căn nguyên, giúp bà con phục hồi sức khỏe dạ dày một cách bền vững.

Những ai dễ mắc viêm loét dạ dày? Tuấn tôi chỉ rõ nhóm nguy cơ cao

Không phải ai cũng có nguy cơ mắc viêm loét dạ dày như nhau. Trong quá trình điều trị, Tuấn tôi nhận thấy một số nhóm đối tượng thường mắc bệnh nhiều hơn cả, bà con cần lưu ý để phòng ngừa sớm:

• Người hay bỏ bữa, ăn uống thất thường: Nhóm đối tượng này thường xuyên để dạ dày trống rỗng hoặc ăn quá no, gây áp lực lên niêm mạc.
• Người làm việc trong môi trường căng thẳng, áp lực: Tình trạng stress kéo dài dễ làm rối loạn hệ thần kinh thực vật, tăng tiết dịch vị acid.
• Người sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá, cà phê: Đây là các chất kích thích làm tổn thương trực tiếp đến lớp bảo vệ của niêm mạc dạ dày.
• Người cao tuổi hoặc có bệnh mạn tính: Người già, người có bệnh nền như tiểu đường, gan mật, tim mạch dễ bị tổn thương dạ dày do sức đề kháng kém.
• Người từng điều trị dài ngày bằng thuốc giảm đau, kháng viêm: Những đối tượng này có nguy cơ bị loét dạ dày do thuốc ức chế chất nhầy bảo vệ.
• Người có người thân từng mắc bệnh dạ dày: Di truyền cũng là yếu tố không thể bỏ qua, nhất là trong các trường hợp bị loét tá tràng hoặc viêm dạ dày mạn.

Tuấn tôi khuyên bà con nằm trong nhóm này nên đi nội soi định kỳ và điều chỉnh lối sống hợp lý để phòng bệnh sớm, tránh biến chứng nguy hiểm sau này.

Viêm loét dạ dày có nguy hiểm không? Những biến chứng bà con cần biết

Tuấn tôi gặp nhiều bà con ban đầu chỉ bị viêm loét nhẹ nhưng do chủ quan không điều trị sớm, đến khi quay lại thăm khám thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn biến chứng. Chính vì vậy, việc nắm rõ các biến chứng nguy hiểm của viêm loét dạ dày là điều rất cần thiết để bà con cảnh giác và có hướng xử lý kịp thời.

• Xuất huyết tiêu hóa: Đây là biến chứng phổ biến và nguy hiểm nhất, biểu hiện bằng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Nếu không can thiệp kịp thời, bà con có thể mất máu nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong.
• Thủng dạ dày: Khi vết loét ăn sâu qua thành dạ dày sẽ gây ra lỗ thủng, dịch tiêu hóa tràn ra ổ bụng gây viêm phúc mạc. Trường hợp này đòi hỏi phải cấp cứu phẫu thuật ngay lập tức.
• Hẹp môn vị: Sẹo do loét lành lại có thể gây co kéo, chít hẹp lỗ môn vị, khiến thức ăn không lưu thông được, gây buồn nôn, nôn ra thức ăn cũ, sụt cân nhanh chóng.
• Ung thư dạ dày: Viêm loét dạ dày mạn tính không được điều trị trong thời gian dài có thể tiến triển thành ung thư, đặc biệt nếu có nhiễm vi khuẩn HP.
• Rối loạn tiêu hóa mạn tính: Bà con sẽ thường xuyên gặp tình trạng đầy hơi, chướng bụng, ăn không tiêu, ảnh hưởng lớn tới chất lượng sống và tâm lý.

Chẩn đoán viêm loét dạ dày chính xác như thế nào? Bà con nên biết

Các phương pháp chẩn đoán viêm loét dạ dày phổ biến hiện nay bao gồm nhiều kỹ thuật hiện đại giúp xác định chính xác mức độ tổn thương. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Y học cổ truyền cũng có phương pháp thăm khám rất riêng, đậm tính cá nhân hóa mà Tuấn tôi đã áp dụng suốt nhiều năm điều trị cho bà con.

Theo y học hiện đại, các phương pháp thường được sử dụng là:

• Nội soi dạ dày
• Xét nghiệm tìm vi khuẩn HP qua hơi thở, phân hoặc sinh thiết
• Chụp X-quang có thuốc cản quang
• Xét nghiệm máu và phân để phát hiện xuất huyết tiêu hóa

Theo Y học cổ truyền, Tuấn tôi và các lương y tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường, phòng khám YHCT Lương y Đỗ Minh Tuấn áp dụng phương pháp tứ chẩn gồm:

• Vọng chẩn (quan sát): Nhìn sắc mặt, lưỡi, thần sắc, thể trạng để đánh giá khí huyết và tạng phủ.
• Văn chẩn (nghe): Lắng nghe tiếng nói, hơi thở, cách bà con kể về triệu chứng để nắm được tình trạng bệnh.
• Vấn chẩn (hỏi): Hỏi kỹ triệu chứng như đau lúc nào, có ợ chua không, đại tiện ra sao… để xác định nguyên nhân sinh bệnh.
• Thiết chẩn (bắt mạch): Tuấn tôi sẽ bắt mạch để đánh giá âm dương, hư thực, từ đó xác định vị khí có thuận hay không, vị âm có tổn hay chưa.

Chẩn đoán đúng là bước đầu tiên và quan trọng nhất để đưa ra hướng điều trị phù hợp. Do đó bà con tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc uống mà hãy để người có chuyên môn giúp mình đánh giá chính xác tình trạng bệnh nhé.

Giải pháp nào chữa viêm loét dạ dày hiệu quả và phù hợp với bà con?

Chọn đúng phương pháp điều trị không chỉ giúp bà con giảm nhanh triệu chứng mà còn ngăn ngừa được các biến chứng nguy hiểm về sau. Tuấn tôi sẽ chia sẻ từng phương pháp phổ biến hiện nay để bà con hiểu rõ mà lựa chọn cho đúng.

Điều trị viêm loét dạ dày bằng thuốc Tây

Thông thường, khi đi khám Tây y, bà con sẽ được chỉ định dùng thuốc để giảm đau, giảm tiết acid hoặc diệt vi khuẩn HP. Một số nhóm thuốc thường gặp là:

• Thuốc kháng acid: như Omeprazol, Lansoprazol giúp ức chế tiết acid dịch vị.
• Thuốc diệt HP: kết hợp kháng sinh như Clarithromycin, Amoxicillin.
• Thuốc bảo vệ niêm mạc: Sucralfate, Bismuth.
• Thuốc chống nôn, giảm co thắt dạ dày: Metoclopramide.

Ưu điểm của thuốc Tây là tác dụng nhanh, giảm đau rõ rệt. Nhưng nhược điểm là dễ tái phát nếu ngưng thuốc, nhiều loại còn gây rối loạn tiêu hóa, nhức đầu, mệt mỏi, đặc biệt dùng lâu dài sẽ ảnh hưởng gan thận.

Điều trị viêm loét dạ dày bằng mẹo dân gian

Nhiều bà con ở quê hay truyền tai nhau những mẹo dân gian đơn giản, dễ làm tại nhà. Một số mẹo phổ biến là:

• Uống nước lá mơ lông: Giã lá mơ lông, lọc lấy nước uống trước bữa ăn.
• Nhai nghệ tươi với mật ong: Ăn nghệ vàng giã nhỏ trộn mật ong vào buổi sáng.
• Uống nước nha đam: Gọt vỏ nha đam, lấy phần thịt trong xay cùng nước ấm.
• Dùng nước sắc cam thảo hoặc bồ công anh: Có tính mát, hỗ trợ làm lành niêm mạc.

Cách làm tuy đơn giản, rẻ tiền nhưng mẹo dân gian chỉ hỗ trợ triệu chứng nhẹ, không điều trị vào gốc bệnh. Nếu bà con bị loét nặng hay nhiễm HP thì các cách này hầu như không hiệu quả.

Điều trị viêm loét dạ dày bằng Đông y: Giải pháp từ gốc, phục hồi toàn diện

Trong suốt hơn hai mươi năm nghiên cứu và điều trị bằng Y học cổ truyền, Tuấn tôi khẳng định với bà con rằng thuốc nam là hướng đi bền vững nhất để điều trị viêm loét dạ dày. Cơ chế điều trị trong Đông y rất rõ ràng: lấy việc kiện tỳ vị – dưỡng âm – sơ can – hòa vị – thanh nhiệt – tiêu viêm làm nền tảng, vừa làm lành tổn thương vừa khôi phục chức năng tiêu hóa.

Tuấn tôi hiện đang điều trị cho bà con bằng bài thuốc nam gia truyền dòng họ Đỗ Minh, được lưu truyền qua nhiều đời. Bài thuốc này là sự kết hợp từ hơn bốn mươi vị thảo dược quý như bạch truật, cam thảo, bồ công anh, hoàng liên, ô tặc cốt… Không chỉ có tác dụng kháng viêm, bảo vệ niêm mạc mà còn làm mạnh tỳ vị, đẩy lùi yếu tố gây bệnh.

Lời khuyên của Tuấn tôi 

Viêm loét dạ dày không phải bệnh hiếm gặp, nhưng điều trị sao cho hiệu quả và hạn chế tái phát lại là cả một hành trình cần kiên trì, hiểu đúng và làm đúng. Tuấn tôi xin tổng kết một vài điều quan trọng, mong bà con ghi nhớ để quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt nhất.

• Khi có các dấu hiệu như đau bụng kéo dài, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, ăn uống kém… bà con nên đi khám sớm, đừng để tới khi xuất huyết hay sụt cân mới cuống cuồng chạy chữa, lúc đó vừa khó điều trị vừa tốn kém.
• Trong quá trình tư vấn, tôi luôn khuyên bà con rằng muốn điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả, cần phải kiêng khem cẩn thận. Ăn uống đúng giờ, tránh đồ cay nóng, không rượu bia, không thuốc lá thì thuốc mới phát huy được tác dụng.
• Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Đặc biệt, không nên bỏ dở giữa chừng khi thấy đỡ, vì đó là lúc niêm mạc đang hồi phục, cần được nuôi dưỡng đều đặn.
• Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là giữ cho tinh thần thoải mái, ăn ngủ đúng giờ, không để stress kéo dài. Có nhiều người chỉ vì lo lắng, căng thẳng mà dạ dày cũng phát bệnh.
• Bà con nào có người thân từng mắc bệnh dạ dày, hoặc đang làm việc trong môi trường nhiều áp lực, hay phải ăn uống thất thường thì nên thăm khám định kỳ. Việc này vừa giúp phát hiện sớm nếu có bất thường, vừa chủ động điều chỉnh chế độ sinh hoạt.
• Tôi vẫn luôn nhấn mạnh với bà con rằng, điều trị bằng Đông y là hướng đi bền vững, vừa an toàn, lành tính, vừa giúp phục hồi toàn diện tạng phủ. Nhưng muốn thành công, bà con phải tin tưởng, kiên trì và tuân thủ hướng dẫn từ người có chuyên môn.

Tuấn tôi rất mong những lời khuyên này sẽ giúp bà con thêm hiểu đúng, làm đúng để sớm thoát khỏi căn bệnh viêm loét dạ dày dai dẳng này. Nếu bà con cần tư vấn thêm về bệnh hoặc muốn được Tuấn tôi thăm khám trực tiếp, có thể liên hệ bằng một trong ba cách sau:

• Hotline: 0963 302 349
• Fanpage Thầy thuốc Đỗ Minh Tuấn
• Website: Lương y Đỗ Minh Tuấn