Mề Đay Mãn Tính

Tham vấn chuyên môn bởi:

Lương y Đỗ Minh Tuấn

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

Mề đay mãn tính là căn bệnh dai dẳng mà Tuấn tôi đã gặp ở không ít bà con trong quá trình thăm khám. Có người mất ngủ triền miên, có người ngại ra ngoài vì da sưng phù từng mảng. Bệnh không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn ảnh hưởng tâm lý, tinh thần. Để kiểm soát tốt mề đay mãn tính, bà con cần hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị phù hợp.

Mề đay mãn tính là gì?

Mề đay mãn tính là tình trạng mẩn ngứa tái diễn liên tục hoặc theo từng đợt kéo dài trên 6 tuần, không xác định được nguyên nhân rõ ràng trong nhiều trường hợp. Bệnh có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và tinh thần của bà con. Tuấn tôi từng gặp nhiều bệnh nhân mề đay mãn tính kéo dài hàng tháng, thậm chí nhiều năm, dù đã dùng thuốc nhưng vẫn tái phát. 

Theo Y học hiện đại, đây là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch, có thể liên quan đến dị ứng, rối loạn tự miễn hoặc các tác nhân kích thích khác. Đông y gọi bệnh này là “Phong chẩn khối” và lý giải nguyên nhân do phong hàn, phong nhiệt hoặc huyết nhiệt gây nên, khiến cơ thể bị rối loạn điều hòa và sinh ra triệu chứng ngoài da.

Triệu chứng nhận biết mề đay mãn tính

Mề đay mãn tính không chỉ biểu hiện bằng những nốt mẩn ngứa thông thường mà còn kèm theo nhiều dấu hiệu đặc trưng:

  • Ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột.
  • Xuất hiện các nốt sẩn đỏ hoặc mảng phù nề trên da, có thể biến mất rồi tái phát mà không để lại dấu vết.
  • Cảm giác nóng rát trên vùng da bị tổn thương, đặc biệt khi gãi nhiều.
  • Mẩn đỏ lan rộng và có xu hướng hợp thành từng mảng lớn.
  • Một số trường hợp kèm theo sưng mí mắt, môi hoặc khó thở nếu phản ứng dị ứng nặng.
  • Mề đay kéo dài trên sáu tuần, dù có sử dụng thuốc nhưng vẫn tái phát nhiều lần.

Mề đay mãn tính tuy không nguy hiểm ngay lập tức nhưng gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và tinh thần. Tuấn tôi luôn khuyên bà con không nên chủ quan, cần xác định rõ nguyên nhân để có hướng điều trị đúng cách.

Mề đay mãn tính xảy ra do đâu? Tuấn tôi chỉ rõ cho mọi người

Mề đay mãn tính không chỉ đơn thuần xuất hiện do dị ứng mà còn liên quan đến nhiều yếu tố bên trong cơ thể. Trong quá trình điều trị, Tuấn tôi nhận thấy bệnh có thể khởi phát từ cả yếu tố bệnh lý lẫn tác động từ môi trường bên ngoài.

Nguyên nhân do bệnh lý

Những bệnh lý nền có thể gây rối loạn hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc mề đay kéo dài. Cụ thể:

  • Bệnh lý tự miễn: Cơ thể tự tấn công các tế bào khỏe mạnh, gây ra phản ứng viêm kéo dài, làm xuất hiện mề đay.
  • Nhiễm khuẩn mãn tính: Các bệnh do vi khuẩn, virus như viêm gan B, C hoặc nhiễm khuẩn Helicobacter pylori có thể kích thích phản ứng dị ứng.
  • Bệnh về gan, thận: Khi gan và thận suy giảm chức năng, độc tố không được đào thải hết, tích tụ trong cơ thể, kích hoạt mề đay.
  • Rối loạn nội tiết: Thay đổi hormone trong thai kỳ, mãn kinh hoặc bệnh tuyến giáp có thể làm hệ miễn dịch mất cân bằng, gây bệnh.

Nguyên nhân không do bệnh lý

Ngoài bệnh lý, nhiều yếu tố khác cũng có thể khiến mề đay kéo dài, một số tác nhân phổ biến như:

  • Căng thẳng, stress kéo dài: Khi tinh thần căng thẳng, cơ thể dễ phóng thích histamin – chất gây mẩn ngứa, nổi mề đay.
  • Dị ứng thực phẩm, thuốc: Hải sản, đậu phộng, sữa, rượu bia, thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau có thể là nguyên nhân khởi phát mề đay.
  • Tiếp xúc hóa chất, dị nguyên: Mỹ phẩm, chất tẩy rửa, khói bụi, phấn hoa, lông động vật có thể gây kích ứng da, làm triệu chứng kéo dài.
  • Thời tiết thay đổi thất thường: Sự chênh lệch nhiệt độ, độ ẩm quá cao hoặc quá thấp dễ làm da phản ứng quá mức, bùng phát mề đay.

Đối tượng dễ mắc mề đay mãn tính

Mề đay mãn tính có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng Tuấn tôi nhận thấy một số nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do đặc điểm cơ địa hoặc thói quen sinh hoạt.

  • Người có cơ địa dị ứng: Những ai từng bị viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng, hen suyễn thường có hệ miễn dịch nhạy cảm hơn, dễ bị mề đay tái phát.
  • Phụ nữ mang thai, sau sinh: Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ và giai đoạn hậu sản có thể làm hệ miễn dịch rối loạn, tăng nguy cơ mề đay kéo dài.
  • Người làm việc trong môi trường độc hại: Tiếp xúc thường xuyên với hóa chất, bụi bẩn, ánh nắng mạnh có thể gây kích ứng da, làm bệnh nghiêm trọng hơn.
  • Người có bệnh lý mãn tính: Những người mắc bệnh gan, thận, tiểu đường, rối loạn nội tiết có tỷ lệ bị mề đay cao hơn bình thường.
  • Người hay căng thẳng, lo âu: Những ai thường xuyên mất ngủ, căng thẳng kéo dài có nguy cơ bùng phát mề đay do ảnh hưởng từ hệ thần kinh.

Bà con thuộc nhóm nguy cơ này cần chú ý theo dõi cơ thể, tránh tiếp xúc với các yếu tố kích thích và có biện pháp bảo vệ da phù hợp để hạn chế tình trạng mề đay kéo dài.

Khi nào cần gặp bác sĩ vì mề đay mãn tính?

Mề đay mãn tính có thể gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không được kiểm soát tốt. Tuấn tôi từng gặp nhiều bà con nghĩ rằng bệnh chỉ là triệu chứng ngoài da nên chủ quan, nhưng thực tế có nhiều trường hợp bệnh diễn biến nghiêm trọng hơn. Nếu gặp những dấu hiệu sau, bà con nên đi khám ngay:

  • Mề đay kéo dài liên tục không thuyên giảm dù đã áp dụng nhiều biện pháp tại nhà.
  • Xuất hiện sưng phù ở tay, chân, mắt, môi… là dấu hiệu nguy hiểm. Phù mạch có thể xuất hiện ở họng, lưỡi, phổi… dẫn đến suy hô hấp, nguy hiểm đến tính mạng.
  • Mề đay kèm buồn nôn, chóng mặt, kiệt sức, tụt huyết áp, khó thở… là dấu hiệu của sốc phản phệ, bà con cần đi cấp cứu ngay.
  • Ngứa ngáy nghiêm trọng đến mức mất ngủ, suy nhược cơ thể, ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày.
  • Bệnh tái phát nhiều lần dù đã dùng thuốc và thay đổi thói quen sinh hoạt.
  • Nổi mẩn kèm theo triệu chứng toàn thân như sốt, đau khớp, đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa.

Biến chứng nguy hiểm của mề đay mãn tính

Như tôi đã đề cập trước đó, mề đay mạn tính chỉ có tính chất dai dẳng chứ không ảnh hưởng nặng nề đến nội tạng, sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, khả năng đáp ứng điều trị và chăm sóc kém nên nhiều bà con phải sống chung với căn bệnh này cả đời.

Mề đay nếu không được điều trị đúng cách có thể gây ra những ảnh hưởng, tác động xấu như:

  • Da thâm, sẹo: Việc thường xuyên tác động vật lý như cào gãi, chà xát mạnh lên vùng da bị mề đay mẩn ngứa sẽ hình thành tổn thương do, lở loét và chảy máu. Lâu dần sẽ dẫn đến thâm sạm và sẹo trên da.
  • Nhiễm trùng da và gây ra các bệnh ngoài da khác: Do gãi nhiều, da bị tổn thương tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm. Từ đó hình thành những bệnh ngoài da khác như viêm da tiếp xúc, vảy nến, nấm da…

  • Tăng nguy cơ mắc các bệnh dị ứng: Bà con bị mề đay mãn tính thường có nguy cơ mắc các bệnh dị ứng cao hơn so với người bình thường. Nguyên do là kháng nguyên IgE trong huyết thanh tăng cao, chất gây dị ứng không chỉ giải phóng qua da mà còn đến đường hô hấp. Từ đó, gây ra các bệnh như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, viêm xoang,...
  • Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Biểu hiện ngứa ngáy âm ỉ, nổi sẩn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, học tập, làm việc và sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Lâu dài sẽ khiến chất lượng cuộc sống suy giảm và gây ra nhiều phiền toái.

Nếu thấy triệu chứng ngày càng nghiêm trọng, bà con cần đi khám sớm để tránh các rủi ro không mong muốn​.

Phương pháp điều trị mề đay mãn tính phổ biến hiện nay

Nguyên nhân chính dẫn đến mề đay mạn tính và không kiểm soát tốt tình trạng mề đay cấp tính. Việc điều trị và chăm sóc bệnh ở thể mãn tính sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Do đó, mục tiêu chính trong điều trị là tìm ra tác nhân gây bệnh, cách ly và kiểm soát các triệu chứng lâm sàng để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Thông qua các chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng, bà con sẽ được điều trị theo phác đồ phù hợp. Đối với bệnh mề đay và mề đay mãn tính, có thể chữa trị theo Tây y và Đông y, đồng thời kết hợp với các biện pháp chăm sóc và dự phòng tại nhà để đạt được hiệu quả lâu dài.

Sử dụng thuốc Tây trị mề đay mạn tính

Tác dụng chính của tân dược là khắc phục cơn ngứa ngáy âm ỉ, dai dẳng và chống viêm, hỗ trợ phục hồi vùng da bị tổn thương. Cơ chế của thuốc chủ yếu là kháng histamin – chất trung gian trong phản ứng dị ứng.

Ngoài ra, bà con cũng có thể được chỉ định dùng thuốc sinh học để ức chế immunoglobulin E. Thuốc thường được sử dụng trong trường hợp mề đay mãn tính vô căn, không xác định được nguyên nhân. Thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nên cần được theo dõi và theo đúng phác đồ.

Ngoài thuốc uống thì bà con cũng có thể được hướng dẫn một số loại thuốc bôi ngoài để giảm ngứa, làm dịu vùng da bị tổn thương. Đồng thời phục hồi các mô bị tổn thương, tăng cường hàng rào bảo vệ da trước những tác nhân gây hại.

Dưới đây là một số loại thuốc Tây thường được dùng trong điều trị mề đay mẩn ngứa:

  • Thuốc kháng Histamin
  • Thuốc corticoid
  • Thuốc kháng leukotriene
  • Thuốc Omalizumab
  • Thuốc ức chế miễn dịch (Cyclosporine, Cyclophosphamide, Methotrexate)

Lưu ý: Thuốc Tây điều trị mề đay mạn tính mặc dù có tác dụng nhanh nhưng có thể để lại những tác dụng phụ nếu sử dụng trong thời gian dài. Không chỉ gây ảnh hưởng đến gan, thận, dạ dày, thuốc còn có thể khiến da bị teo, giãn mao mạch, viêm nhiễm, đặc biệt là thuốc chứa corticoid.

Tận dụng các mẹo dân gian trị mề đay mãn tính tại nhà

Trong dân gian, bà con thường tận dụng các vị thuốc tự nhiên để giảm ngứa, nổi sẩn đỏ do mề đay, rôm sảy. Đây là những mẹo lành tính, dễ thực hiện và được lưu truyền từ lâu. Nếu sợ tác dụng phụ của thuốc Tây, bà con có thể áp dụng các cách này để hỗ trợ cải thiện bệnh. Tuy nhiên, dược tính của thảo dược không mạnh, cần kiên trì mới thấy hiệu quả.

  • Lá khế: Đun nước lá khế tươi với một ít muối, dùng để tắm và chà nhẹ lên vùng da bị ngứa.
  • Nha đam: Cạo gel nha đam tươi, thoa lên vùng da tổn thương, giữ khoảng 15 phút rồi rửa sạch. Thực hiện 2-3 lần/ngày.
  • Lá trà xanh: Đun nước lá trà xanh, để nguội rồi tắm hàng ngày giúp làm dịu da, giảm viêm ngứa.

Bà con lưu ý chọn nguyên liệu sạch, sơ chế kỹ để tránh kích ứng da. Nếu thấy da có dấu hiệu bất thường, cần ngừng ngay và theo dõi thêm.

Bài thuốc Nam chữa mề đay mạn tính

Các tài liệu YHCT mà Đỗ Minh Tuấn tôi nghiên cứu cho rằng, bệnh mề đay mãn tính (chứng chẩn khối/ tầm ma chẩn) xuất phát từ sự mất cân bằng âm dương, chức năng gan thận suy yếu, cơ thể bị tích tụ độc tố. Vì vậy, điều trị bằng thuốc nam là đi vào căn nguyên, giúp thanh nhiệt, giải độc, ổn định cơ địa và nâng cao sức đề kháng để ngăn bệnh tái phát.

Ưu điểm của Đông y:

  • Điều trị từ gốc, giúp hạn chế tái phát.
  • Sử dụng thảo dược tự nhiên, ít tác dụng phụ hơn so với thuốc Tây y.

Lưu ý:

  • Hiệu quả thể hiện chậm, cần kiên trì áp dụng trong thời gian dài.
  • Không phù hợp với những trường hợp cấp tính, cần giảm triệu chứng nhanh.

[THAM KHAO NGAY] BÀI THUỐC 155 TUỔI MỀ ĐAY ĐỖ MINH CHẤM DỨT NGỨA NGÁY, MỀ ĐAY MÃN TÍNH HIỆU QUẢ, KHÔNG TÁC DỤNG PHỤ

Cách chăm sóc và dự phòng chế mề đay mãn tính

Mề đay mãn tính có thể tái phát nếu không có biện pháp kiểm soát tốt. Tuấn tôi thường nhắc bà con rằng việc duy trì thói quen sinh hoạt hợp lý sẽ giúp hạn chế bệnh tiến triển nặng hơn. Một số cách phòng tránh hiệu quả gồm:

  • Giữ vệ sinh da sạch sẽ: Sử dụng sản phẩm dịu nhẹ, tránh xà phòng có hóa chất mạnh gây kích ứng. Không gãi, chà xát mạnh, tránh tắm nước quá nóng, che chắn da khi ra nắng.
  • Chăm sóc da đúng cách: Dùng kem dưỡng ẩm chiết xuất tự nhiên, tránh sữa tắm hoặc mỹ phẩm có thể gây kích ứng.
  • Chọn trang phục phù hợp: Quần áo rộng rãi, thoáng mát, tránh trang sức hoặc giày dép gây ma sát.
  • Tránh tiếp xúc với tác nhân dị ứng: Bụi bẩn, phấn hoa, lông thú, thực phẩm dễ gây dị ứng có thể làm bệnh bùng phát.
  • Duy trì chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường rau xanh, uống nhiều nước, tránh thực phẩm cay nóng, đồ uống có cồn.
  • Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng, lo âu có thể kích thích phản ứng mề đay, bà con nên thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý.
  • Tăng cường đề kháng: Tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, tập luyện nhẹ nhàng để cơ thể khỏe mạnh hơn.
  • Thăm khám định kỳ: Nếu mề đay kéo dài hoặc xuất hiện bất thường, cần gặp bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp​.

Việc điều trị và chăm sóc thường không mang lại hiệu quả cao đối với bệnh mề đay mãn tính. Do đó, bà con nên chủ động thăm khám và chữa bệnh ngay khi mới khởi phát. Còn nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn mạn tính thì cần phải kiên trì vì mất nhiều thời gian chữa trị.

Liên hệ ngay với Tuấn tôi để được thăm khám miễn phí:

  • Gọi ngay số điện thoại: 0963 302 349
  • Nhắn tin qua fanpage: Lương y Đỗ Minh Tuấn
  • Đến địa chỉ khám trực tiếp: Số 37A, ngõ 97 Văn Cao, phường Liễu Giai, quận Ba Đình.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi