Xét Nghiệm Vi Khuẩn Hp Là Gì? Lợi Ích, Cách Làm Và Lưu Ý

Tuấn tôi nhận thấy nhiều bà con vẫn còn mơ hồ khi nghe đến xét nghiệm vi khuẩn hp – một thủ thuật quan trọng giúp phát hiện nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng. Việc hiểu rõ cách làm, ý nghĩa và thời điểm cần thực hiện xét nghiệm không chỉ giúp bà con chủ động trong chăm sóc sức khỏe mà còn ngăn ngừa được những biến chứng nguy hiểm. Với kinh nghiệm điều trị thực tế, Tuấn tôi sẽ chia sẻ chi tiết để bà con dễ dàng nắm bắt, từ đó có hướng xử trí kịp thời, đúng cách.

Lợi ích của việc xét nghiệm vi khuẩn hp: Chìa khóa giúp phát hiện bệnh từ sớm

Tuấn tôi hiểu rõ tầm quan trọng của việc xét nghiệm vi khuẩn hp. Sau đây là những lợi ích thiết thực mà xét nghiệm này mang lại cho bà con:

• Giúp phát hiện sớm tình trạng nhiễm vi khuẩn hp: Đây là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày tá tràng và có thể dẫn đến ung thư dạ dày nếu không được điều trị kịp thời.
• Hỗ trợ chẩn đoán chính xác bệnh lý dạ dày: Việc xác định có hay không sự hiện diện của vi khuẩn giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
• Theo dõi hiệu quả điều trị: Sau khi điều trị, xét nghiệm lại sẽ cho biết vi khuẩn hp đã bị loại bỏ hoàn toàn chưa, từ đó có thể điều chỉnh phương pháp nếu cần.
• Ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm: Nhiễm hp lâu dài không kiểm soát có thể gây loét chảy máu, thủng dạ dày hoặc ung thư hóa. Xét nghiệm định kỳ là cách giúp phát hiện và phòng ngừa sớm.
• Giảm nguy cơ lây nhiễm trong gia đình: Vi khuẩn hp có thể lây qua đường ăn uống. Khi phát hiện người trong nhà nhiễm hp, cả gia đình nên được kiểm tra để xử lý triệt để nguồn lây.
• Tiết kiệm chi phí điều trị lâu dài: Phát hiện sớm – điều trị đúng – khỏi bệnh nhanh sẽ giúp bà con không phải tốn kém tiền bạc và công sức trong thời gian dài.
• Mang lại sự yên tâm cho người bệnh: Biết rõ tình trạng dạ dày, biết có hp hay không giúp bà con chủ động hơn trong sinh hoạt, ăn uống và điều trị.

Hướng dẫn xét nghiệm vi khuẩn hp đúng cách

Tuấn tôi từng gặp trường hợp một bác tài xế đường dài, cứ mỗi lần đau bụng lại uống thuốc dạ dày mua ngoài hiệu, mãi tới khi đau dữ dội mới đi xét nghiệm vi khuẩn hp. Lúc đó bệnh đã tiến triển thành loét dạ dày. Giá như bác được hướng dẫn kỹ về các loại xét nghiệm hp ngay từ đầu, mọi chuyện có lẽ đã khác. Sau đây là những cách xét nghiệm vi khuẩn hp phổ biến nhất mà bà con cần nắm rõ.

Xét nghiệm hơi thở Urea – test: Nhanh, không xâm lấn, hiệu quả cao

Phương pháp này dùng khi bà con cần kết quả nhanh và không muốn can thiệp sâu vào cơ thể.

• Tác dụng: Giúp phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn hp thông qua khí thở chứa ure đã được phân giải bởi enzyme urease do vi khuẩn tiết ra.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Nhịn ăn ít nhất 4 tiếng trước khi làm xét nghiệm.
  • Uống viên chứa C13 hoặc C14 ure.
  • Sau khoảng 30 phút, thở vào túi chuyên dụng để đo nồng độ khí CO2.
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Không sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc bismuth trong ít nhất 4 tuần trước khi test.
  • Người bị viêm gan, suy thận cần trao đổi trước với bác sĩ.

Xét nghiệm phân tìm kháng nguyên hp: Lựa chọn dễ dàng cho mọi lứa tuổi

Đây là cách cho trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi vì không gây khó chịu.

• Tác dụng: Phát hiện kháng nguyên của vi khuẩn hp trong phân.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Lấy mẫu phân sáng sớm, bảo quản đúng cách trong lọ chuyên dụng.
  • Mang tới cơ sở y tế trong vòng 2 tiếng hoặc giữ lạnh không quá 24h.
  • Phân tích bằng phương pháp miễn dịch enzyme (ELISA).
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Không ăn đồ ăn lạ, không dùng thuốc trị dạ dày 1 tuần trước khi lấy mẫu.
  • Mẫu phân không nên bị nhiễm nước tiểu hoặc các chất khác.

Xét nghiệm máu tìm kháng thể hp: Đơn giản nhưng chỉ phù hợp giai đoạn đầu

• Tác dụng: Phát hiện kháng thể IgG chống lại vi khuẩn hp trong máu.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Lấy máu tĩnh mạch.
  • Xét nghiệm trong phòng thí nghiệm theo quy chuẩn ELISA.
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Chỉ nên dùng để sàng lọc ban đầu.
  • Không dùng để đánh giá kết quả sau điều trị.

Nội soi dạ dày sinh thiết – Xét nghiệm hp chính xác nhất nhưng hơi “khoai”

Phương pháp này phù hợp khi cần đánh giá mức độ tổn thương dạ dày kèm theo xét nghiệm vi khuẩn hp.

• Tác dụng: Vừa kiểm tra tình trạng viêm loét, vừa sinh thiết kiểm tra sự có mặt của vi khuẩn hp.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Nhịn ăn tối thiểu 6 tiếng.
  • Được gây tê hoặc gây mê nhẹ trước khi luồn ống nội soi.
  • Lấy mảnh sinh thiết ở hang vị hoặc thân vị để kiểm tra hp bằng CLO test hoặc nhuộm Gram.
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Cần tâm lý thoải mái, không nên quá lo lắng.
  • Sau nội soi nên nghỉ ngơi, tránh ăn uống ngay sau đó 1-2 tiếng.

CLO test – Phát hiện hp ngay trên mẫu sinh thiết

Cách này được áp dụng thường xuyên trong quá trình nội soi, đặc biệt với những ca có biểu hiện viêm nặng nghi ngờ do hp.

• Tác dụng: Kiểm tra sự hiện diện enzyme urease của vi khuẩn hp tại chỗ.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Lấy mảnh mô dạ dày đưa vào dung dịch phản ứng.
  • Quan sát sự thay đổi màu sắc (vàng sang đỏ hồng) trong vòng 30 phút – 2 giờ.
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Kết quả chính xác khi bệnh nhân không dùng thuốc kháng sinh hoặc PPI trước đó 2 tuần.

Xét nghiệm mô bệnh học: “Điều tra” vi khuẩn hp kỹ lưỡng dưới kính hiển vi

• Tác dụng: Quan sát trực tiếp vi khuẩn hp trong mẫu sinh thiết dưới kính hiển vi.
• Hướng dẫn thực hiện:
  • Sau nội soi, mẫu mô được nhuộm H&E, Giemsa hoặc Warthin-Starry.
  • Quan sát và xác định hình dạng xoắn khuẩn đặc trưng của hp.
• Lưu ý của Tuấn tôi:
  • Phương pháp này cần tay nghề chuyên môn cao và thiết bị đạt chuẩn.
  • Kết quả chậm nhưng có độ chính xác cao, phù hợp khi các phương pháp khác chưa xác định được rõ.

Tuấn tôi luôn khuyên bà con không nên tự chọn xét nghiệm vi khuẩn hp theo cảm tính, mà cần tới các cơ sở uy tín để được bác sĩ tư vấn loại phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe. Việc xét nghiệm đúng cách không chỉ giúp phát hiện hp sớm mà còn là bước đầu tiên quan trọng trong quá trình điều trị bệnh dạ dày hiệu quả và an toàn.

Lời khuyên của Tuấn tôi khi bà con đi xét nghiệm vi khuẩn hp

Rất nhiều bà con đến gặp Tuấn tôi than phiền rằng đã từng xét nghiệm vi khuẩn hp rồi nhưng vẫn không ra bệnh, hoặc kết quả mơ hồ khiến điều trị không hiệu quả. Qua hơn 20 năm thăm khám, tôi rút ra được một số lời khuyên quan trọng để giúp bà con làm xét nghiệm đúng cách, chính xác, không bị bỏ lỡ thời điểm vàng điều trị.

• Chọn đúng thời điểm làm xét nghiệm: Không nên xét nghiệm trong hoặc ngay sau đợt điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc thuốc giảm axit (PPI) vì dễ cho kết quả âm tính giả. Tốt nhất nên đợi ít nhất 2-4 tuần sau khi ngừng thuốc.
• Tùy tình trạng để chọn phương pháp phù hợp: Nếu cần kết quả nhanh, không xâm lấn, bà con nên chọn test hơi thở Urea. Với trẻ em hoặc người già, xét nghiệm phân sẽ tiện lợi hơn. Trường hợp đau dạ dày kéo dài, cần nội soi sinh thiết để đánh giá tổn thương.
• Không ăn, uống trước khi test: Đặc biệt là test hơi thở và nội soi, bà con nên nhịn ăn ít nhất 6 tiếng để đảm bảo kết quả không bị nhiễu.
• Không tự ý dùng thuốc trước xét nghiệm: Việc sử dụng thuốc bừa bãi không chỉ ảnh hưởng đến kết quả mà còn gây khó khăn trong chẩn đoán, điều trị sau này.
• Chọn cơ sở y tế uy tín: Tuấn tôi từng điều trị cho một chị nhân viên văn phòng ở Hà Nội, đi test hơi thở ở cơ sở nhỏ, kết quả sai lệch, khiến điều trị kéo dài. Sau khi được xét nghiệm lại tại địa chỉ đúng chuẩn, kết quả mới rõ ràng và điều trị mới hiệu quả.
• Lắng nghe hướng dẫn của bác sĩ: Đừng chủ quan bỏ qua lời dặn trước và sau xét nghiệm, nhất là khi nội soi hay làm test hơi thở.

Như Tuấn tôi từng chia sẻ, các phương pháp xét nghiệm vi khuẩn hp kể trên chỉ hỗ trợ chẩn đoán ban đầu và theo dõi hiệu quả điều trị. Nhưng nếu bà con bị nhiễm vi khuẩn hp ở mức độ nhẹ, một số cách hỗ trợ Đông Y như bấm huyệt, ăn uống điều độ, tập luyện khí công có thể giúp giảm đau, giảm ợ nóng. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp hỗ trợ tạm thời. Với trường hợp nặng hơn, hoặc đã có viêm loét, vi khuẩn hp phải được điều trị triệt để bằng bài thuốc đặc hiệu.

Nếu bà con đang gặp rắc rối với các triệu chứng như đau dạ dày, đầy hơi, ợ nóng hoặc đã làm xét nghiệm vi khuẩn hp mà chưa rõ hướng điều trị, Tuấn tôi khuyên nên liên hệ để được tư vấn cụ thể. Bà con có thể:

• Gọi điện thoại tới số 0963 302 349
• Nhắn tin trực tiếp qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn

Lưu ý: Hiệu quả của các phương pháp được nêu trong bài có thể khác nhau tùy vào thể trạng, cơ địa và cách dùng của từng người. Thông tin cung cấp trên website chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho chẩn đoán hay hướng dẫn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa có chỉ định từ người có chuyên môn.