Thoái Hóa Đốt Sống Cổ C4 C5 C6

Tham vấn chuyên môn bởi:

Lương y Đỗ Minh Tuấn

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

Thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6 là bệnh lý có tính quy luật, ai rồi cũng sẽ có khả năng gặp phải, chỉ khác nhau về mặt thời gian và mức độ. Chính vì vậy, việc trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về chứng thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 là điều vô cùng cần thiết để có thể kịp thời phát hiện bệnh ngay khi có dấu hiệu. Từ đó có thể áp dụng các biện pháp điều trị tích cực đẩy lùi thoái hóa, ngăn ngừa biến chứng. Và bài viết sau được đưa ra nhằm cung cấp cho bà con những thông tin liên quan nhất đến bệnh lý này. Mời bà con cùng tìm hiểu.

Thoái hóa đốt sống cổ c4 c5 c6 là như thế nào?

Để bà con hiểu rõ về bệnh lý thoái hóa đốt sống cổ, trước tiên tôi sẽ giải thích về cấu tạo của cột sống cổ. Cấu trúc cột sống cổ gồm 7 phần đốt sống xếp chồng lên nhau, bắt đầu từ góc sọ xuống đỉnh vai và được đánh số thứ tự từ C1 đến C7.

Cấu tạo của cột sống cổ gồm có 7 phần đốt sống xếp chồng lên nhau
Cấu tạo của cột sống cổ gồm có 7 phần đốt sống xếp chồng lên nhau

7 đốt sống này lại được chia làm 2 phần gồm cột sống cổ cao (C1, C2) và cột sống cổ thấp (C3 đến C7). Cột sống C1 và C2 là 2 đốt sống chuyên biệt có nhiều trục xoay giúp cổ cử động 1 cách linh hoạt, còn các đốt sống từ C3 đến C7 có vai trò kết nối, đảm bảo cấu trúc cổ, kiểm soát các vận động chuyển động của cổ. Giữa các đốt sống có đĩa đệm được bọc bởi collagen cùng nhân nhày với tác dụng liên kết cột sống, phân tán lực, giảm ma sát giữa các đầu xương. Quanh đốt sống là hệ thống gân, cơ, dây chằng, giúp bảo vệ tủy sống cùng các rễ thần kinh, đảm bảo cấu trúc xương cột sống.

Thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 là hậu quả của quá trình biến đổi cơ học và sinh học, gây mất cân bằng giữa tái tạo và phá hủy sụn khớp, dẫn đến biến dạng ở khu vực các đốt sống này. Tôi xin giải thích cụ thể để bà con hiểu như sau: đầu tiên là sự suy giảm mật độ xương ở các đốt sống do xuất hiện nhiều mảnh gãy nhỏ với kích cỡ khác nhau. Tiếp đó là tình trạng viêm dày và lắng tụ canxi ở các dây chằng dọc ống sống, kết hợp với sự hư khớp ở thân đốt, đĩa liên đốt. Từ đó gây nên những biến đổi ở bề mặt và cấu trúc khớp, hình thành các gai xương, gây thoái hóa.

Các đốt sống C4 C5 C6 dễ bị thoái hóa do bởi đây là bộ phận có phạm vi hoạt động lớn với tần suất thường xuyên, lại chịu nhiều tác dụng lực của xương đầu và dễ bị tác động bởi các tư thế xấu trong cuộc sống hằng ngày.

 Hình ảnh thoái hóa của các đốt sống cổ C4 C5 C6
Hình ảnh thoái hóa của các đốt sống cổ C4 C5 C6

Nguyên nhân gây ra thoái hóa đốt sống cổ C4-C6

Nói “thoái hóa xương khớp là bệnh của người già” quả không sai bởi tuổi tác chính là yếu tố hàng đầu gây ra bệnh thoái hóa nói chung và thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 nói riêng. Càng có tuổi, quá trình lão hóa tự nhiên càng diễn ra mạnh mẽ khiến đĩa đệm dần mất nước và co lại, dẫn đến các đầu xương đốt sống bị ma sát mạnh. Thêm vào đó, tuổi cao khiến tần suất vận động cơ thể giảm hẳn sẽ gây ra tình trạng xơ cứng hệ thống dây chằng, máu ít lưu thông, xương khớp bị bào mòn, phá hủy và xuất hiện nhiều gai xương.

Tuy nhiên, bên cạnh yếu tố thời gian và tuổi tác, bệnh còn bị gây nên bởi tình trạng chịu áp lực quá tải kéo dài của sụn khớp do những tác động xấu đến từ một số yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể. Đây cũng là lý do khiến nhiều người hỏi tôi vì sao họ mới chỉ hơn 35 tuổi mà đã có dấu hiệu thoái hóa, xương khớp bị nhức mỏi, co cứng cơ,… Nhìn chung, có một số yếu tố cơ giới khiến quá trình thoái hóa diễn ra nhanh hơn bình thường như sau:

  • Chấn thương: Một số chấn thương gặp phải trong quá trình làm việc, sinh hoạt, chơi thể thao như gãy xương, trật khớp,… dễ khiến bề mặt sụn bị thay đổi, xương khớp tổn thương, lệch cấu trúc đốt sống. Gây nên tình trạng thoái hóa sớm ở những đối tượng này.
  • Lối sống thiếu khoa học: Những người ít vận động, nằm nhiều, thức khuya, hay uống rượu bia, hút thuốc lá,… rất dễ gặp tình trạng thoái hóa từ khi còn trẻ. Các yếu tố này gây ra một số vấn đề như xương khớp xơ cứng, kém nuôi dưỡng, máu ít lưu thông… Dẫn đến việc đẩy nhanh quá trình phá hủy sụn khớp và làm thoái hóa các đốt sống cổ C4, C5, C6.
  • Yếu tố nghề nghiệp: Thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6 có xu hướng xuất hiện sớm ở những người thực hiện các công việc có tính chất phải ngồi nhiều, đứng im một tư thế trong thời gian dài, cúi hay ngửa đầu nhiều,… hoặc cũng có thể xảy ra ở những người thường xuyên mang vác nặng trên đầu, làm việc quá sức,… Hậu quả của những công việc này là sự sai lệch cấu trúc bình thường của đốt sống cổ. Đồng thời xương khớp nhanh bị bào mòn, thoái hóa, xuất hiện tình trạng gai xương đặc.
  • Một số yếu tố khác: Ngoài các yếu tố kể trên, bệnh thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 còn có thể bị gây nên bởi các nhân tố khác như di truyền từ bố hoặc mẹ, vận động sai tư thế, cân nặng không kiểm soát, ăn uống thiếu chất, thời tiết thay đổi…
Một số nguyên nhân gây thoái hóa đốt sống cổ
Một số nguyên nhân gây thoái hóa đốt sống cổ

Triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6

Mặc dù không phải là bệnh lý gì xa lạ nhưng thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6 lại rất khó phân biệt với các chứng đau mỏi cổ thông thường. Trên thực tế, nếu bạn ít vận động, lại phải làm việc nhiều, điều này sẽ khiến bạn gặp phải một số triệu chứng giống với thoái hóa đốt sống cổ ở giai đoạn đầu như nhức mỏi vùng cổ gáy, cổ hơi cứng và đau nhẹ mỗi khi vận động xoay, ngẩng, cúi,… Tuy nhiên, tình trạng nhức mỏi cổ do làm việc nhiều, ít vận động thường sẽ được cải thiện nhanh chóng nếu sau đó chúng ta dành thời gian nghỉ ngơi.

Còn đối với thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6, bệnh có diễn tiến tăng dần theo thời gian về cả triệu chứng và mức độ. Cụ thể:

  • Ở giai đoạn tiến triển, cơn đau xuất hiện với tần suất dày và dữ dội hơn, nhất là vào những ngày thời tiết lạnh hoặc buổi sáng sớm. Người bệnh sẽ cảm thấy đau cứng khớp cổ, khó khăn trong cử động. Đồng thời có cảm giác tê mỏi, đau nhức ở cả vai, gáy, cánh tay, chẩm đầu,…
  • Ở mức độ nặng, bệnh bắt đầu có những dấu hiệu của biến chứng như rối loạn cảm giác, teo cơ, yếu cơ bắp, tê bì cánh tay,…
Các triệu chứng điển hình ở người thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6
Các triệu chứng điển hình ở người thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6

Thoái hóa đốt sống cổ c4, c5, c6 giai khi đã diễn tiến nặng sẽ rất khó điều trị và gây tốn kém chi phí. Trong khi đó, khi mới khởi phát thì lại rất dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề xương khớp khác. Vì vậy, tôi khuyên bà con, khi nhận thấy các dấu hiệu lạ trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng xương khớp cột sống, tốt nhất nên chủ động thăm khám, tìm hiểu rõ ràng nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Biến chứng thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6

Như tôi đã đề cập ở trên, cấu trúc đốt sống cổ tập trung rất nhiều dây thần kinh, tủy sống và mạch máu. Đây được xem là cửa ngõ trung chuyển quan trọng giữa hệ thống đầu não với toàn cơ thể. Vì vậy khi vị trí này bị tổn thương sẽ gây ảnh hưởng lớn đến nhiều bộ phận chức năng khác trong cơ thể hay làm xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng như:

  • Rối loạn tiền đình: Thoái hóa đốt sống làm tổn thương lỗ liên hợp, mạch máu kém lưu thông sẽ dẫn đến hiện tượng đau đầu, chóng mặt, buồn nôn khi đứng lên ngồi xuống, mệt mỏi, kém ăn, ngủ thiếu giấc, trầm cảm,…
  • Teo cơ, bại liệt: Khi bệnh thoái hóa đốt sống cổ diễn tiến nặng sẽ dễ gây ra tình trạng gai xương dày đặc và thoát vị đĩa đệm khiến tủy sống và rễ thần kinh bị chèn ép quá mức. Lúc này người bệnh có thể phải đối mặt với chứng rối loạn cảm giác tứ chi, rối loạn thần kinh thực vật (mất kiểm soát bàng quang và ruột), thậm chí là liệt thân trên, tàn phế vĩnh viễn,…
Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điểu trị đúng cách
Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điểu trị đúng cách

Chính vì tiềm ẩn nhiều mối nguy hại cho sức khỏe như vậy mà bà con nếu phát hiện mình mắc bệnh thì nên sớm thực hiện điều trị. Tuy nhiên việc chữa bệnh cũng cần thực hiện đúng cách, phù hợp với từng giai đoạn của bệnh. Cụ thể như thể nào, tôi sẽ tiếp tục nói cho bà con biết trong phần dưới đây.

Cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6

Trên thực tế, việc điều trị thoái hóa đốt sống cổ bằng phương pháp nào? Bảo tồn hay can thiệp ngoại khoa? Rồi dùng thuốc thì nên dùng Tân dược hay Đông dược? Cách nào có hiệu quả tốt nhất?…. Đó là những băn khoăn của không ít người bệnh.

Vậy nên trong phần này, tôi xin được làm rõ về nguyên tắc cũng như cách thức điều trị của từng phương pháp chữa thoái hóa phổ biến hiện nay gồm cách chữa không dùng thuốc, điều trị bằng thuốc Tây y, Đông y hay phẫu thuật,… nhằm gỡ rối mọi khúc mắc cho bà con.

Điều trị thoái hóa đốt sống cổ bằng vật lý trị liệu

Điều trị thoái hóa đốt sống cổ bằng vật lý trị liệu là phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc. Nguyên tắc chữa bệnh của biện pháp này là tập trung giảm đau, hạn chế sự co rút cơ, chống thoái hóa, phục hồi biên độ vận động của cột sống cổ và phục hồi thần kinh, cơ vùng cánh tay,…  Đồng thời, hạn chế nguy cơ tái phát các cơn đau ở cổ và tránh nguy cơ phẫu thuật.

Vật lý trị liệu thoái hóa đốt sống cổ thường được khuyến khích áp dụng cho những trường hợp như sau:

  • Tình trạng thoái hóa, đau nhức vùng cổ kéo dài hoặc tái phát liên tục.
  • Hỗ trợ các phương pháp điều trị dùng thuốc nhằm giúp phục hồi chức năng đốt sống cổ.
  • Hỗ trợ người bệnh sau phẫu thuật, nhằm giảm đau, tránh tình trạng co thắt và cứng khớp cổ.

Một số biện pháp trị liệu thường được dùng trong điều trị thoái hóa cổ phải kể đến là nhiệt trị liệu, siêu âm, điện phân, kéo dãn cột sống cổ, châm cứu, bấm huyệt,…

Phác đồ điều trị bệnh bằng châm cứu, bấm huyệt và thuốc uống của Xuân Hinh tại Đỗ Minh Đường
Phác đồ điều trị bệnh bằng châm cứu, bấm huyệt và thuốc uống của Xuân Hinh tại Đỗ Minh Đường

Cũng xin được chia sẻ thêm, hiện tại Nhà thuốc Đỗ Minh Đường, nơi tôi đang công tác đã ứng dụng thành công phác đồ điều trị kết hợp giữa “Uống trong – Châm ngoài” cho rất nhiều bệnh nhân bị thoái hóa đốt sống cổ. Hướng điều trị sử dụng bài thuốc uống gia truyền kết hợp châm cứu, bấm huyệt của Đỗ Minh Đường không những giúp đẩy lùi được các triệu chứng đau nhức, sưng viêm mà còn hỗ trợ nuôi dưỡng sụn khớp, giúp bệnh nhân kiểm soát tình trạng thoái hóa tốt hơn. Tính hiệu quả của phác đồ này đã được giới chuyên môn công nhận. Đồng thời được giới thiệu trên chương trình “Khỏe thật đơn giản” của VTV2 với sự công nhận của nghệ sĩ Xuân Hinh – một trong những bệnh nhân từng điều trị thoái hóa đốt sống cổ tại Đỗ Minh Đường.

Điều trị thoái hóa đốt sống cổ C4, C5, C6 bằng thuốc Tây y

Việc áp dụng thuốc Tây y cần tuân theo 1 số nguyên tắc nhất định như kê đơn dựa trên tình trạng bệnh cụ thể, bậc thang thuốc, liều dùng tối đa, thời gian sử dụng. Nhưng nhìn chung, thuốc điều trị thoái hóa khớp, bao gồm thoái hóa ở các đốt sống cổ C4 C5 C6 sẽ thường gồm các loại sau:

  • Thuốc giảm đau: Gồm có Acetaminophen, codeine, tramadol… Sử dụng theo bậc thang, từ nhẹ đến nặng theo khuyến cáo của WHO.
  • Thuốc chống viêm không steroid: Gồm các loại phổ biến như Diclofenac, Ibuprofen, Naproxen… hoặc các thuốc ức chế chọn lọc COX-2 như Celecoxib, Etoricoxib… Những người lớn tuổi, có bệnh lý ống tiêu hóa, tim mạch hoặc thận mạn tính cần thận trọng khi dùng các thuốc này vì có thể gây ra nhiều phản ứng không mong muốn.
  • Nhóm thuốc chống thoái hóa sụn khớp: Gồm có glucosamine sulfate, Chondroitin sulfate, Diacerein. Có tác dụng làm chậm quá trình thoái hóa khớp diễn ra.
  • Nhóm thuốc giãn cơ: Được dùng phổ biến có Myonal, Mydocalm,…

Thuốc Tây y điều trị bệnh chủ yếu là tập trung vào việc chống viêm, giảm đau, cải thiện các triệu chứng lâm sàng. Còn nguyên nhân gốc rễ của bệnh thì không giải quyết được. Chính vì vậy mà khi dùng thuốc tân dược để chữa bệnh, bà con thường thấy bệnh rất nhanh tái phát sau một thời gian ngừng thuốc.

Ưu nhược điểm khi điều trị bệnh thoái hóa cổ bằng thuốc tân dược
Ưu nhược điểm khi điều trị bệnh thoái hóa cổ bằng thuốc tân dược

Trong khi đó, việc sử dụng thuốc tân dược liên tục, trong một thời gian dài sẽ gây suy giảm chức năng gan, thận, tiêu hóa, ảnh hưởng tới tim mạch. Do đó, mọi người chỉ nên dùng thuốc khi có sự hướng dẫn và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc uống. Đặc biệt, tuyệt đối không được tùy ý kết hợp các loại thuốc với nhau vì sẽ làm thay đổi tác dụng của thuốc và gia tăng tác dụng phụ.

Điều trị thoái hóa đốt sống C4 C5 C6 bằng phẫu thuật

Phẫu thuật thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 thường được áp dụng cho những trường hợp thoát vị đĩa đệm chèn tủy sống, rễ thần kinh, biến dạng, vẹo đốt sống cổ, teo cơ, yếu cơ,…

Mục đích của điều trị phẫu thuật là giải phóng sự chèn ép quá mức lên tủy cổ, phục hồi chức năng thần kinh, duy trì chức năng vận động và đảm bảo không gây tổn thương thêm cho tủy sống. Nhờ sử dụng hệ thống phương tiện, trang thiết bị hiện đại, các phương pháp mổ thoái hóa đốt sống cổ hiện nay có tỷ lệ thành công cao lên đến 80-90%. Tuy nhiên, phẫu thuật vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro như nhiễm trùng, chảy máu, tổn thương thần kinh và mô mềm, lỏng khớp, thậm chí là tử vong,…

Một số hướng phẫu thuật đốt sống cổ C4 C5 C6 phổ biến hiện nay là loại bỏ đĩa đệm bị thoát vị, thay đĩa đệm nhân tạo, loại bỏ 1 phần của đốt sống bị thương, hợp nhất 1 đoạn cổ bằng cách ghép xương và phần cứng với nhau,…

Cách phòng tránh thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6

Phòng tránh thoái hóa đốt sống cổ thực chất là việc áp dụng một số biện pháp nhằm làm chậm quá trình thoái hóa, hạn chế tác động tiêu cực đến sụn khớp, bảo vệ xương chắc khỏe hơn.

Điều chỉnh tư thế sinh hoạt giúp phòng ngừa thoái hóa cột sống cổ
Điều chỉnh tư thế sinh hoạt giúp phòng ngừa thoái hóa cột sống cổ

Muốn vậy, bà con cần lưu ý điều chỉnh lối sống của mình một cách khoa học bởi hằng ngày, chúng ta vô tình mắc phải nhiều thói quen xấu gây ảnh hưởng đến cấu trúc đốt sống, khiến quá trình thoái hóa diễn ra mạnh mẽ hơn. Cụ thể, bà con nên:

  • Chú ý điều chỉnh những tư thế xấu trong sinh hoạt hằng ngày như ngồi khom lưng cổ, ngồi 1 chỗ quá lâu xem máy tinh, tivi, ngẩng đầu đột ngột, nằm gối quá cao,…
  • Hạn chế mang vác vật nặng trên đầu, vai,… Nếu công việc có tính chất phải ngồi, đứng nhiều, ít vận động,… bà con nên sắp xếp thời gian thư giãn hợp lý, cách khoảng 30 phút-1 tiếng thì đứng dậy đi lại 1 lần hoặc xoa bóp nhẹ vùng cổ và vai gáy,…
  • Tránh những tác động mạnh và đột ngột lên vùng đầu, cổ. Cần lưu ý tránh vận động, tập luyện thể thao quá sức, sai tư thế,…
  • Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, đặc biệt tích cực bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin A, D, C, canxi, magie, omega-3,… Hạn chế lượng đường, muối, tinh bột trong khẩu phần ăn hằng ngày.
  • Tập các bài tập nhẹ nhàng, đúng cách, thường xuyên để tăng sự dẻo dai, linh hoạt cho các đốt sống cổ.

Hy vọng bài viết sẽ giúp bà con có cái nhìn tổng quan nhất về bệnh thoái hóa đốt sống cổ C4 C5 C6 gồm nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng và cách phòng chữa bệnh hiệu quả. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, xin vui lòng để lại câu hỏi dưới phần bình luận của bài viết, tôi sẽ cố gắng giải đáp mọi vấn đề trong phạm vi kiến thức của mình.

Có thể bạn quan tâm:

Array

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Cố vấn chuyên môn bài viết

Đỗ Minh Tuấn

Thoái Hóa Đốt Sống Cổ C4 C5 C6

GĐ chuyên môn

Lương y

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi