Trĩ Nội

Tuấn tôi nhận thấy rất nhiều bà con bị trĩ thường âm thầm chịu đựng, chỉ đến khi đau rát, chảy máu hay sa búi thì mới cuống cuồng tìm cách chữa. Trĩ nội là một dạng bệnh lý phổ biến nhưng lại dễ bị nhầm lẫn, dẫn tới điều trị sai cách. Trong bài viết này, Tuấn tôi sẽ cùng bà con tìm hiểu kỹ hơn về triệu chứng, nguyên nhân cũng như các phương pháp xử lý hiệu quả, an toàn và phù hợp với thể trạng từng người.

Trĩ nội là gì? 

Tuấn tôi từng gặp không ít bà con đến khám trong tình trạng búi trĩ đã sa rõ, chảy máu kéo dài, nhưng khi hỏi ra mới biết họ bị âm ỉ cả năm mà không biết mình mắc trĩ nội. Vậy nên, hiểu đúng từ đầu là điều rất quan trọng.

Trĩ nội là tình trạng các tĩnh mạch nằm trong ống hậu môn bị giãn quá mức, tạo thành búi trĩ nằm ở phía trên đường lược – một vùng không có cảm giác đau. Chính vì không gây đau ngay từ đầu nên bà con hay nhầm lẫn hoặc bỏ qua. Theo phân loại y học, trĩ nội chia thành 4 cấp độ từ nhẹ đến nặng: độ 1 chỉ có búi trĩ nhỏ, độ 2 sa ra khi rặn nhưng tự co lại, độ 3 cần dùng tay đẩy vào, còn độ 4 thì búi trĩ thường xuyên lòi ra ngoài, không tự co vào được nữa.

Tuấn tôi muốn nhấn mạnh rằng: Dù không gây đau ngay, nhưng để lâu, trĩ nội sẽ ảnh hưởng nặng nề đến sinh hoạt, thậm chí gây biến chứng viêm nhiễm, thiếu máu, ung thư trực tràng. Vậy nên bà con tuyệt đối không nên xem nhẹ.

Triệu chứng trĩ nội

Trong suốt quá trình thăm khám và điều trị, Tuấn tôi gặp rất nhiều bà con chia sẻ rằng họ không hề biết mình bị bệnh cho đến khi tình trạng chuyển nặng. Dưới đây là những triệu chứng điển hình bà con nên nắm rõ để nhận diện sớm và kịp thời xử lý.

Triệu chứng khởi phát 

• Chảy máu nhẹ sau khi đi vệ sinh: Ban đầu chỉ là vệt máu đỏ tươi dính ở giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân, không gây đau nên dễ bị bỏ qua.
• Cảm giác cộm nhẹ ở hậu môn: Nhất là sau mỗi lần đại tiện, bà con sẽ thấy như có vật gì đó lấn cấn bên trong.
• Đại tiện khó khăn hơn bình thường: Mặc dù vẫn đi đều, nhưng cảm giác phải rặn nhiều hơn, kèm theo khó chịu vùng hậu môn.

Triệu chứng rõ ràng 

• Sa búi trĩ ra ngoài hậu môn: Ở giai đoạn nặng, búi trĩ bắt đầu sa hẳn ra, ban đầu tự co lại được, sau cần dùng tay đẩy vào, và nặng hơn thì luôn lòi ra, gây vướng víu, đau nhức.
• Chảy máu nhiều khi đại tiện: Không còn là vệt máu nữa, mà có thể thành tia hoặc nhỏ giọt, khiến bà con mệt mỏi, hoa mắt do thiếu máu.
• Đau rát, sưng nề hậu môn: Nhất là sau khi đi đại tiện, ngồi lâu hay vận động mạnh.
• Cảm giác ngứa ngáy, ẩm ướt quanh hậu môn: Do búi trĩ chèn ép, tiết dịch nhiều hoặc nhiễm khuẩn.

Bà con thấy đó, đừng để bệnh âm thầm tiến triển rồi mới lo điều trị. Nắm rõ các dấu hiệu từ sớm là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Vì sao lại mắc trĩ nội? Nguyên nhân không chỉ đến từ ăn uống

Rất nhiều bà con vẫn nghĩ trĩ là do ăn đồ cay nóng hoặc táo bón thôi, nhưng thực tế nguyên nhân sâu xa lại phức tạp hơn. Tuấn tôi chia sẻ dưới góc nhìn cả Đông y và Tây y để bà con hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

• Theo y học hiện đại:
  • Thói quen đi đại tiện không khoa học: Ngồi quá lâu trong nhà vệ sinh, rặn nhiều khi đi tiêu khiến áp lực ổ bụng tăng lên, tạo điều kiện cho búi trĩ hình thành.
  • Chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước: Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến phân khô cứng, gây táo bón kéo dài – một yếu tố nguy cơ cao dẫn đến trĩ nội.
  • Ít vận động, ngồi hoặc đứng lâu: Nhất là ở nhân viên văn phòng, tài xế, công nhân… khi máu lưu thông kém, tĩnh mạch hậu môn dễ bị ứ trệ.
  • Mang thai và sinh nở: Phụ nữ khi mang bầu, đặc biệt là giai đoạn cuối thai kỳ, dễ bị áp lực lên vùng chậu, dẫn tới trĩ.
  • Tuổi tác và bệnh lý nền: Tuổi càng cao thì độ đàn hồi thành tĩnh mạch càng kém, dễ bị giãn tĩnh mạch. Các bệnh về gan, trực tràng cũng làm tăng nguy cơ mắc trĩ.
• Theo y học cổ truyền:
  Sau nhiều năm nghiên cứu và thăm khám, Tuấn tôi nhận thấy trĩ nội không đơn thuần chỉ là bệnh ở vùng hậu môn mà còn phản ánh sự mất cân bằng của tạng phủ bên trong.
  • Tỳ hư khí hãm: Trong Đông y, Tỳ chủ vận hóa, khi Tỳ khí yếu sẽ dẫn đến khí không đủ để nâng đỡ các cơ quan nội tạng, từ đó gây nên hiện tượng sa giáng như trĩ. Đây là căn nguyên sâu xa mà Tây y ít đề cập.
  • Nhiệt kết ở trường vị: Ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ sinh nhiệt, nhiệt tích lâu ngày ở đại tràng sẽ làm cho máu huyết bị ứ trệ tại vùng hậu môn, từ đó hình thành búi trĩ.
  • Huyết ứ, khí trệ: Khi khí huyết lưu thông kém, máu dồn ứ tại hậu môn mà không được đẩy đi khiến tĩnh mạch giãn ra, gây ra trĩ. Tuấn tôi thường gặp ở người cao tuổi hoặc người có thể trạng yếu.
  • Lao lực, thương tổn chính khí: Làm việc nặng nhọc, sinh hoạt không điều độ khiến cơ thể suy kiệt, khí hư không thể nâng đỡ nội tạng, hậu môn yếu, búi trĩ dễ sa ra.

Ai dễ mắc trĩ nội? Bà con nằm trong nhóm này thì nên cảnh giác

Dựa trên kinh nghiệm thực tế điều trị, Tuấn tôi thấy rằng không ít bà con mắc trĩ nội là do đặc thù công việc hoặc thể trạng tiềm ẩn. Dưới đây là những nhóm dễ có nguy cơ cao mắc bệnh, cần chủ động phòng tránh.

• Người bị táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài: Hai tình trạng này đều tạo áp lực lên hậu môn, làm tổn thương tĩnh mạch vùng này.
• Phụ nữ mang thai và sau sinh: Sự thay đổi nội tiết và áp lực thai nhi lên vùng chậu làm tăng khả năng mắc bệnh.
• Người làm công việc ngồi hoặc đứng nhiều: Như lái xe, dân văn phòng, thợ may – đều là nhóm thường xuyên bị khí huyết ứ trệ.
• Người béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên vùng trực tràng – hậu môn.
• Người cao tuổi: Tĩnh mạch yếu, khí huyết hư suy nên nguy cơ mắc trĩ cao hơn.
• Người ăn uống không điều độ, thiếu rau xanh: Chế độ ăn nghèo chất xơ là “kẻ thù” của đường ruột khỏe mạnh.
• Người có bệnh lý mạn tính như gan, tim mạch, đại tràng: Các bệnh này làm suy yếu hệ tuần hoàn và tiêu hóa, dễ kéo theo biến chứng trĩ.

Nếu bà con thuộc một trong các nhóm kể trên, Tuấn tôi khuyên nên chủ động điều chỉnh lối sống, ăn uống và nếu có biểu hiện bất thường thì nên khám sớm để tránh hậu quả lâu dài.

Biến chứng trĩ nội nguy hiểm thế nào? Đừng đợi đến lúc không còn lùi được nữa

Tuấn tôi thấy rằng nhiều bà con đến khám khi bệnh đã quá nặng, lúc đó điều trị trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Chính vì vậy, hiểu rõ những biến chứng của trĩ nội là cách tốt nhất để bà con không chủ quan khi mới chớm bệnh.

• Thiếu máu mãn tính: Khi trĩ nội gây chảy máu kéo dài, dù ít hay nhiều, cơ thể sẽ bị thiếu máu từ từ, dẫn tới tình trạng mệt mỏi, chóng mặt, tim đập nhanh, suy nhược cơ thể.
• Sa búi trĩ không thể tự co lại: Búi trĩ sa ra ngoài ngày một lớn, gây cảm giác cộm, đau và khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày. Nhiều bà con từng chia sẻ với Tuấn tôi rằng đi lại, ngồi hay đứng đều không thoải mái.
• Tắc mạch búi trĩ: Búi trĩ sưng to, tắc mạch máu, gây đau dữ dội. Đây là biến chứng cấp tính khiến bà con phải cấp cứu vì không thể chịu nổi cơn đau.
• Viêm nhiễm hậu môn: Vùng hậu môn luôn ẩm ướt do dịch tiết từ búi trĩ khiến da xung quanh bị kích ứng, viêm loét, ngứa ngáy, thậm chí lở loét.
• Nhiễm trùng máu: Trường hợp nặng, viêm loét hậu môn lan rộng kết hợp với vi khuẩn đường ruột có thể dẫn đến nhiễm trùng toàn thân.
• Ảnh hưởng tâm lý và chất lượng cuộc sống: Tuấn tôi từng gặp một bác tài xế không dám nhận chặng đường dài vì cứ ngồi lâu là đau buốt, khó chịu. Tình trạng này lâu dần khiến bác suy sụp tinh thần, mất ăn mất ngủ.

Bà con thấy đấy, trĩ nội không chỉ là chuyện “tế nhị”, mà nếu để lâu, nó ảnh hưởng tới sức khỏe toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Tuấn tôi luôn nhấn mạnh, bệnh gì cũng vậy, càng phát hiện sớm càng dễ chữa.

Chẩn đoán trĩ nội như thế nào? Bác sĩ bảo sao chưa chắc đã đủ, nghe thêm Đông y cho chắc

Các phương pháp chẩn đoán trĩ nội phổ biến hiện nay bao gồm những kỹ thuật của y học hiện đại và những cách thăm khám sâu sát trong Đông y mà Tuấn tôi cùng các đồng nghiệp áp dụng nhiều năm qua.

• Theo y học hiện đại:
  • Thăm khám hậu môn – trực tràng bằng tay.
  • Soi hậu môn.
  • Nội soi trực tràng – đại tràng.
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) vùng chậu.
  • Xét nghiệm phân, máu để loại trừ bệnh lý khác.
• Theo y học cổ truyền:
  Tuấn tôi cùng các lương y tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường và phòng khám YHCT Lương y Đỗ Minh Tuấn luôn thăm khám kỹ lưỡng trước khi đưa ra chẩn đoán. Phương pháp chủ yếu chúng tôi áp dụng là tứ chẩn – gồm: vọng (quan sát), văn (nghe và hỏi), vấn (hỏi bệnh), thiết (bắt mạch).
  • Quan sát búi trĩ: Dù là bệnh nội tại, nhưng trĩ nội khi nặng cũng sẽ sa ra ngoài. Việc quan sát kỹ dáng đi, sắc mặt, thần sắc bệnh nhân giúp Tuấn tôi nhận định sơ bộ về thể trạng.
  • Nghe và hỏi bệnh: Tuấn tôi thường hỏi bà con rất kỹ về chế độ ăn uống, thói quen đại tiện, thời gian xuất hiện triệu chứng, mức độ đau, tần suất chảy máu… Những chi tiết tưởng nhỏ nhưng lại rất giá trị trong việc định thể bệnh.
  • Bắt mạch chẩn đoán: Đây là thế mạnh của Đông y. Chỉ cần bắt mạch, tôi có thể biết được tạng phủ nào đang yếu – ví dụ như tỳ hư, khí hãm, huyết ứ – từ đó xác định nguyên nhân gốc của bệnh trĩ nội. Đây là điểm đặc biệt mà chỉ y học cổ truyền mới làm được.

Chữa trĩ nội thế nào để khỏi thật sự? 

Việc chọn phương pháp điều trị phù hợp là yếu tố then chốt quyết định bệnh trĩ nội có cải thiện hay không. Nếu điều trị sai cách, không những không khỏi mà còn gây biến chứng nặng hơn.

Điều trị trĩ nội bằng thuốc Tây

Nhiều bà con có thói quen dùng thuốc Tây vì tiện lợi và giảm triệu chứng nhanh. Tuấn tôi chia sẻ một vài nhóm thuốc phổ biến:

• Thuốc chống viêm, giảm đau: Như Diclofenac, Ibuprofen giúp giảm đau, sưng vùng hậu môn.
• Thuốc bôi trĩ tại chỗ: Như Proctolog, Titanoreine có tác dụng giảm đau, ngứa, làm co búi trĩ.
• Thuốc làm bền thành mạch: Daflon, Rutin C giúp giảm tình trạng chảy máu và sưng búi trĩ.

Tuy nhiên, bà con nên lưu ý, thuốc Tây chỉ giúp giảm triệu chứng tạm thời chứ không giải quyết được gốc bệnh. Nếu dùng lâu dài, có thể gây tác dụng phụ như viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa.

Bà con biết không, Tuấn tôi từng gặp một bệnh nhân tên Hảo, khoảng bốn mươi tuổi, dùng thuốc Tây suốt hai năm nhưng bệnh vẫn dai dẳng. Đến khi trĩ sa hẳn ra ngoài mới tìm đến tôi, lúc đó mới phải điều trị từ gốc bằng Đông y.

Điều trị trĩ nội bằng mẹo dân gian

Một số bà con chọn cách dùng mẹo dân gian vì dễ thực hiện tại nhà, nguyên liệu dễ kiếm.

• Dùng lá trầu không nấu nước xông hậu môn: Có tính sát khuẩn nhẹ, giúp giảm ngứa rát.
• Ngâm hậu môn bằng nước muối ấm: Giúp làm dịu vùng sưng viêm, giảm ngứa.
• Đắp lá diếp cá: Xay nhuyễn hoặc giã nát đắp trực tiếp lên búi trĩ.

Tuy vậy, mẹo dân gian chỉ hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng bên ngoài. Nếu trĩ đã nặng, dùng cách này không khác gì “giấu bụi dưới thảm”, không trị được tận gốc.

Kể cho bà con nghe, có bác Hùng ở Bắc Ninh từng bảo với tôi: “Tôi ngâm lá đủ loại rồi mà trĩ vẫn không lặn. Thậm chí có lần đắp lá xong còn sưng to hơn.” Nghe xong là tôi biết ngay thể bệnh này cần can thiệp từ bên trong, không thể dùng mẹo được nữa.

Điều trị trĩ nội bằng Đông y – Trị từ gốc, hiệu quả bền vững

Sau hai mươi năm nghiên cứu chuyên sâu về Y học cổ truyền, tôi khẳng định với bà con rằng, thuốc Nam là giải pháp điều trị trĩ nội hiệu quả và bền vững nhất. Vì cơ chế của thuốc Nam không chỉ làm tiêu búi trĩ mà còn phục hồi tỳ vị, bổ khí huyết, nâng cao thể trạng để bệnh không tái phát.

Đông y quan niệm bệnh trĩ nội hình thành chủ yếu do khí huyết hư tổn, tỳ vị suy yếu, huyết ứ, thấp nhiệt tích tụ ở vùng hậu môn, dẫn đến các búi trĩ sa ra ngoài, gây đau rát, chảy máu. Do đó, nguyên tắc điều trị trong Đông y là bổ tỳ, kiện vị, hoạt huyết, hóa ứ, thanh nhiệt, giải độc, từ đó loại bỏ tận gốc căn nguyên gây bệnh.

Một số bài thuốc Đông y điều trị trĩ nội thường kết hợp các nhóm dược liệu:

• Thăng khí, kiện tỳ: Đẳng sâm, hoàng kỳ, bạch truật, cam thảo giúp nâng đỡ chức năng tiêu hóa, tăng cường tuần hoàn, hỗ trợ co búi trĩ.
• Hoạt huyết, tán ứ: Đương quy, xích thược, ngưu tất giúp làm tan huyết ứ, giảm sưng đau, ngăn ngừa tái phát.
• Thanh nhiệt, giải độc: Diếp cá, hoàng liên, sài đất giúp tiêu viêm, sát khuẩn, giảm hiện tượng viêm nhiễm vùng hậu môn.
• Nhuận tràng, thông tiện: Mã đề, hạt muồng, ý dĩ giúp điều hòa đại tiện, tránh táo bón – yếu tố khiến bệnh trĩ nội trở nên trầm trọng hơn.

Tuấn tôi luôn nhắc bà con, chữa bệnh không nên chạy theo hiệu quả tức thì mà quên mất gốc rễ. Đông y tuy chậm hơn một chút, nhưng chắc, bền và toàn diện hơn rất nhiều.

Lời khuyên của Tuấn tôi dành cho bà con đang khổ sở vì trĩ nội

Sau từng ấy năm khám chữa cho hàng nghìn bà con trên khắp mọi miền, Tuấn tôi hiểu rằng điều trị trĩ nội không chỉ nằm ở việc dùng thuốc mà quan trọng là ở cách mình sống, ăn uống và lắng nghe cơ thể mỗi ngày. Dưới đây là một vài lời dặn chân tình mà tôi mong bà con ghi nhớ thật kỹ.

• Khi thấy dấu hiệu bất thường như chảy máu hậu môn, đau rát, sa búi trĩ… thì bà con đừng chần chừ mà nên đi khám ngay, tránh để bệnh chuyển nặng sẽ khó điều trị hơn nhiều.
• Trong quá trình điều trị, tôi luôn khuyên bà con rằng phải thật sự kiên trì, uống thuốc đúng giờ, đều đặn, tuyệt đối không bỏ ngang liệu trình giữa chừng chỉ vì thấy đỡ là dừng lại.
• Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi.
• Về chế độ ăn uống, bà con nhớ giúp tôi là nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước, hạn chế đồ cay nóng, bia rượu và các loại thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ.
• Tập thói quen đi đại tiện đúng giờ mỗi ngày, tránh rặn lâu hay ngồi quá lâu trong nhà vệ sinh.
• Nếu làm công việc văn phòng hoặc ngồi nhiều thì mỗi tiếng nên đứng dậy đi lại vài phút, giúp máu lưu thông tốt hơn, hạn chế ứ trệ vùng hậu môn.
• Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là phải giữ cho mình một cơ thể khỏe mạnh, ăn uống điều độ và tránh để táo bón kéo dài.

Cuối cùng, nếu bà con đang gặp khó khăn trong việc nhận diện bệnh hay không biết nên bắt đầu điều trị từ đâu, cứ mạnh dạn liên hệ với Tuấn tôi. Bà con có thể gọi điện trực tiếp qua số 0963 302 349, nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn tại đây tư vấn cụ thể hơn.

Bà con yên tâm, Tuấn tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ để giúp bà con thoát khỏi nỗi khổ mang tên trĩ nội một cách an toàn, hiệu quả và lâu dài.