Trĩ Ngoại Độ 1

Tuấn tôi từng gặp rất nhiều bà con khi mới bị trĩ ngoại độ 1 thì thường chủ quan vì thấy triệu chứng chưa rõ ràng, chỉ là đau nhẹ hay có chút cộm rát vùng hậu môn. Nhưng nếu không can thiệp kịp thời, bệnh sẽ chuyển sang mức độ nặng hơn rất nhanh. Trong bài viết này, Tuấn tôi sẽ chia sẻ chi tiết kiến thức y khoa kết hợp kinh nghiệm điều trị thực tế, giúp bà con hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả ngay từ giai đoạn sớm, tránh biến chứng về sau.

Trĩ ngoại độ 1 là gì? 

Tuấn tôi thấy có nhiều bà con khi nghe tới trĩ ngoại độ 1 thường nghĩ rằng đây là tình trạng nhẹ, không đáng lo. Nhưng thực tế, hiểu rõ về nó ngay từ đầu sẽ giúp mình chủ động hơn trong việc chăm sóc và điều trị.

Trĩ ngoại độ 1 là giai đoạn sớm nhất trong tiến trình phát triển của bệnh trĩ ngoại, khi các búi trĩ bắt đầu hình thành bên ngoài ống hậu môn, nhưng chưa gây sa rõ rệt hay đau nhức dữ dội. Theo y học hiện đại, đây là tình trạng giãn tĩnh mạch hậu môn ở mức độ nhẹ, máu chưa bị ứ đọng nặng, chưa có hiện tượng nứt vỡ thành mạch hay viêm nhiễm nặng.

Y học cổ truyền lý giải hiện tượng này là do khí huyết vận hành không đều, gây ứ trệ tại vùng hậu môn. Trong Đông y, trĩ ngoại độ 1 thuộc phạm vi chứng “nội hạ”, do khí hư không nâng đỡ được tạng phủ khiến máu dồn xuống dưới sinh ra búi trĩ. Giai đoạn này nếu được điều chỉnh sớm bằng dưỡng khí, hoạt huyết, thanh nhiệt thì việc kiểm soát và phục hồi rất khả quan.

Triệu chứng trĩ ngoại độ 1 không rõ ràng nhưng đừng bỏ qua

Tuấn tôi từng khám cho một bệnh nhân là chú Hải, 47 tuổi, làm nghề lái xe đường dài, chú chia sẻ rằng ban đầu chỉ cảm thấy hơi vướng khi đi đại tiện, nghĩ là do ăn cay nóng nhiều. Sau vài tháng, triệu chứng tăng dần khiến chú buộc phải đến gặp Tuấn tôi. Khi ấy, bệnh vẫn còn ở mức độ 1, nhưng nếu để thêm vài tuần nữa có lẽ đã chuyển sang độ 2 rồi.

Triệu chứng giai đoạn đầu thường không rõ ràng, dễ nhầm với các rối loạn tiêu hoá thông thường. Nhưng nếu để ý kỹ, bà con sẽ nhận thấy:

Triệu chứng khởi phát của trĩ ngoại độ 1

• Cảm giác cộm nhẹ ở hậu môn: Khi đi đại tiện hoặc ngồi lâu, bà con sẽ thấy như có vật thể nhỏ lạ xuất hiện bên ngoài hậu môn, thường bị nhầm là mụn hoặc tổn thương ngoài da.
• Hơi ngứa, khó chịu quanh hậu môn: Do da vùng này bị kéo giãn và ma sát nhẹ với quần áo, ẩm ướt kéo dài nên dễ kích ứng.
• Khó khăn nhẹ khi rặn: Một số bà con có thói quen rặn mạnh khi đi tiêu sẽ thấy hơi tê hoặc đau rát thoáng qua.

Triệu chứng đặc trưng khi bệnh bắt đầu tiến triển

• Xuất hiện búi trĩ nhỏ bên ngoài: Búi trĩ lúc này giống như một cục thịt mềm nhỏ nằm ngay mép hậu môn, chưa gây đau nhưng có thể cảm nhận khi vệ sinh.
• Chảy máu nhẹ: Thường là máu dính giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân, số lượng ít, không thành giọt, xuất hiện khi bà con rặn mạnh.
• Đại tiện xong thấy đau nhẹ: Không phải cơn đau dữ dội mà giống như cảm giác nóng rát nhẹ vùng hậu môn sau mỗi lần đi ngoài.

Tuấn tôi khuyên bà con, chỉ cần có một trong những biểu hiện kể trên kéo dài nhiều ngày, hãy chủ động đi khám. Đừng để đến lúc búi trĩ sa hẳn ra ngoài mới lo chữa, khi đó việc điều trị sẽ phức tạp hơn rất nhiều.

Vì sao bà con lại mắc trĩ ngoại độ 1? 

Nhiều bà con khi đến khám hay hỏi Tuấn tôi rằng: “Tôi đâu có ăn uống thất thường, sao vẫn bị trĩ?” Câu hỏi này không sai, nhưng để trả lời cho rõ ràng, cần phải phân tích cả theo Tây y lẫn Đông y. Bởi mỗi phương pháp có cái nhìn riêng, bổ sung cho nhau trong chẩn đoán và điều trị.

Theo y học hiện đại, các yếu tố gây trĩ ngoại độ 1 thường là:

• Táo bón kéo dài: Đây là lý do phổ biến nhất. Bà con thường xuyên phải rặn mạnh khi đại tiện sẽ tạo áp lực lên vùng hậu môn, làm giãn tĩnh mạch dẫn tới hình thành búi trĩ.
• Thói quen ngồi lâu, ít vận động: Nhất là bà con làm văn phòng, lái xe, hoặc bán hàng, ngồi cả ngày khiến lưu thông máu kém, áp lực vùng hậu môn tăng cao.
• Ăn uống thiếu chất xơ: Khi khẩu phần thiếu rau xanh, trái cây, cơ thể sẽ dễ bị táo bón – yếu tố thúc đẩy trĩ phát triển.
• Phụ nữ sau sinh: Do thay đổi nội tiết, cộng với việc rặn đẻ, áp lực ổ bụng tăng làm các tĩnh mạch hậu môn giãn rộng.
• Thừa cân, béo phì: Người có cân nặng lớn thường gặp áp lực tĩnh mạch nhiều hơn, dễ sinh ra trĩ.

Còn theo y học cổ truyền, Tuấn tôi nhìn nhận trĩ ngoại độ 1 hình thành từ những căn nguyên sau:

• Khí hư, khí trệ: Sau khi nghiên cứu chuyên sâu và quan sát hàng trăm ca bệnh, Tuấn tôi nhận thấy phần lớn bà con bị trĩ là do chính khí suy yếu, tỳ vị hư nhược không nâng đỡ được tạng phủ, khiến khí huyết đi xuống, ứ đọng ở hậu môn.
• Nhiệt kết ở đại trường: Ăn nhiều đồ cay nóng, chiên rán, uống rượu bia thường xuyên làm táo bón, tích nhiệt lâu ngày gây tổn thương mạch máu vùng hậu môn.
• Huyết ứ lâu ngày: Tuấn tôi từng gặp bà con mắc bệnh lâu năm, tuy trĩ chỉ ở độ 1 nhưng biểu hiện dai dẳng do huyết vận hành kém, ứ trệ tại chỗ, gây phù nề, đau rát, có thể nặng thêm dù chưa sa búi trĩ.
• Lao lực, stress kéo dài: Đông y gọi đây là “thất tình nội thương”, làm rối loạn công năng tạng phủ, ảnh hưởng đến đại tràng, khiến huyết khí mất điều hòa sinh ra bệnh.
• Sản hậu khí hư: Phụ nữ sau sinh bị trĩ là do mất máu, cơ thể yếu, khí không giữ được huyết, hậu môn không kín dẫn đến sa búi trĩ.

Những ai dễ mắc trĩ ngoại độ 1? 

Đây là câu hỏi mà không ít người quan tâm. Tuấn tôi xin chỉ rõ một số nhóm đối tượng thường gặp phải tình trạng này để bà con nhận diện và cảnh giác sớm.

• Người thường xuyên bị táo bón: Đại tiện không đều, mỗi lần đi phải rặn nhiều làm tổn thương hậu môn.
• Người ngồi nhiều, ít vận động: Dân văn phòng, lái xe đường dài, thợ may… là những đối tượng hay gặp nhất.
• Phụ nữ mang thai và sau sinh: Do áp lực ổ bụng và thay đổi nội tiết khiến vùng hậu môn bị chèn ép.
• Người có chế độ ăn thiếu chất xơ: Ít rau, trái cây, uống ít nước gây táo bón và tăng nguy cơ bệnh trĩ.
• Người thường xuyên uống rượu bia, ăn đồ cay nóng: Gây kích thích trực tiếp lên niêm mạc đại tràng, tạo điều kiện cho trĩ hình thành.
• Người cao tuổi: Do chức năng tiêu hóa suy giảm, nhu động ruột yếu, dẫn đến đại tiện khó khăn.
• Người hay bị căng thẳng kéo dài: Tâm lý ảnh hưởng đến tỳ vị, làm khí huyết rối loạn, gây trĩ theo quan điểm Đông y.

Tuấn tôi hy vọng với những chia sẻ này, bà con có thể hiểu sâu hơn về căn nguyên và yếu tố nguy cơ của bệnh trĩ ngoại độ 1 để có hướng phòng ngừa hiệu quả ngay từ hôm nay.

Trĩ ngoại độ 1 có nguy hiểm không? 

Trĩ ngoại độ 1 tưởng chừng nhẹ nhàng, nhưng Tuấn tôi khuyên bà con tuyệt đối không nên xem nhẹ. Nếu không được điều trị và kiểm soát đúng cách ngay từ đầu, bệnh có thể gây ra nhiều hậu quả khó lường, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.

• Tăng cấp độ trĩ: Búi trĩ sẽ ngày càng lớn dần, chuyển sang độ 2, độ 3, thậm chí độ 4, gây khó khăn trong sinh hoạt và điều trị phức tạp hơn.
• Chảy máu kéo dài: Lúc đầu chỉ là vài giọt nhỏ khi đi ngoài, nhưng về sau có thể thành máu nhỏ giọt hoặc phun thành tia, gây thiếu máu mạn tính.
• Nhiễm khuẩn vùng hậu môn: Vùng trĩ ẩm ướt, dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến viêm loét, mưng mủ hoặc apxe hậu môn.
• Nứt hậu môn, đau rát kéo dài: Do búi trĩ gây cọ xát, nứt kẽ, tạo cảm giác đau buốt mỗi lần đi đại tiện, khiến bà con sợ hãi việc đi tiêu.
• Ảnh hưởng tâm lý: Người mắc trĩ thường cảm thấy mất tự tin, ngại giao tiếp, làm việc không tập trung vì luôn cảm thấy cộm rát, khó chịu.
• Biến chứng nguy hiểm hơn: Trong một số trường hợp, Tuấn tôi từng gặp bệnh nhân để trĩ phát triển quá lâu dẫn đến hoại tử búi trĩ, buộc phải phẫu thuật, hồi phục rất chậm.

Chẩn đoán trĩ ngoại độ 1 ra sao để tránh nhầm lẫn?

Các phương pháp chẩn đoán trĩ ngoại độ 1 phổ biến hiện nay bao gồm cả xét nghiệm lâm sàng và thăm khám thực thể. Nhưng quan trọng hơn hết là sự cẩn trọng trong đánh giá và kinh nghiệm của người thầy thuốc.

Theo y học hiện đại, các kỹ thuật thường được dùng gồm:

• Khám hậu môn trực tiếp bằng tay
• Nội soi ống hậu môn
• Siêu âm ổ bụng để kiểm tra vùng trực tràng
• Xét nghiệm phân xem có máu ẩn
• Chụp MRI nếu nghi ngờ biến chứng sâu

Còn với Tuấn tôi – người theo Y học cổ truyền, việc chẩn đoán trĩ được thực hiện kỹ lưỡng theo phương pháp tứ chẩn, gồm:

• Vọng chẩn: Quan sát sắc mặt, thần thái, dáng đi đứng và biểu hiện khi ngồi để phát hiện những dấu hiệu bất thường vùng hậu môn.
• Văn chẩn: Hỏi kỹ tiền sử đại tiện, thời gian mắc bệnh, thói quen ăn uống, sinh hoạt, cảm giác đau rát hoặc ngứa hậu môn.
• Vấn chẩn: Trao đổi chi tiết với bà con về diễn biến triệu chứng, thời điểm xuất hiện triệu chứng rõ ràng, có hay không kèm theo chảy máu.
• Thiết chẩn: Tuấn tôi cùng các lương y sẽ tiến hành bắt mạch, kiểm tra vùng trĩ bằng tay nghề chuyên môn cao để đánh giá sơ bộ tình trạng khí huyết, mức độ huyết ứ, khí trệ, từ đó đưa ra nhận định ban đầu rất chính xác.

Tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường và phòng khám Y học cổ truyền Lương y Đỗ Minh Tuấn, mọi bà con khi đến khám đều được thực hiện đầy đủ quy trình thăm khám theo Đông y. Tuấn tôi khẳng định, chỉ cần xem mạch, hỏi kỹ các biểu hiện kết hợp quan sát toàn diện, là có thể đánh giá đúng mức độ bệnh lý và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất. Không cần xét nghiệm phức tạp, nhưng hiệu quả chẩn đoán vẫn rất cao nhờ vào kinh nghiệm và chuyên môn Đông y tích lũy nhiều năm.

Chữa trĩ ngoại độ 1 thế nào để không tái phát? 

Việc lựa chọn đúng phương pháp điều trị ngay từ đầu đóng vai trò rất quan trọng, quyết định bệnh có sớm cải thiện hay kéo dài, thậm chí chuyển sang mãn tính. Tuấn tôi sẽ chia sẻ cụ thể để bà con có cái nhìn rõ ràng, chọn hướng đi phù hợp nhất cho mình.

Điều trị trĩ ngoại độ 1 bằng thuốc Tây có hiệu quả không?

Thuốc Tây thường được nhiều bà con lựa chọn vì tác dụng nhanh, tiện sử dụng. Dưới đây là một số nhóm thuốc phổ biến:

• Thuốc bôi giảm đau, chống viêm: Như Proctolog, Titanoreine, Preparation H giúp làm dịu vùng trĩ, giảm sưng nhanh.
• Thuốc đặt hậu môn: Có tác dụng co búi trĩ, sát khuẩn và giảm phù nề như Rectozorin, Proctosedyl.
• Thuốc uống hỗ trợ tĩnh mạch: Như Daflon, Flavonoid giúp tăng độ bền thành mạch, giảm xuất huyết.

Tuy nhiên, Tuấn tôi phải nói rõ là thuốc Tây chỉ giải quyết triệu chứng bên ngoài, không tác động vào căn nguyên gốc rễ. Nhiều loại chứa corticoid nếu dùng lâu sẽ gây mỏng niêm mạc, dễ chảy máu, làm bệnh nặng hơn.

Kể cho bà con nghe, mới tuần trước đây Tuấn tôi có một bệnh nhân bị mãn tính, chia sẻ là đã dùng đủ loại thuốc uống, thuốc bôi mà không khỏi, thậm chí sau một đợt kháng sinh còn bị rối loạn tiêu hóa, sút cân. Điều đó cho thấy, nếu chỉ dựa vào thuốc Tây, bệnh khó lành hẳn.

Mẹo dân gian chữa trĩ ngoại độ 1: Dễ làm nhưng có nên phụ thuộc?

Dân gian truyền lại khá nhiều cách trị trĩ bằng nguyên liệu tự nhiên, phù hợp với bà con muốn tiết kiệm và áp dụng tại nhà.

• Xông hậu môn bằng lá trầu không, lá lốt, nghệ tươi: Nấu nước với vài nắm lá, đun sôi rồi xông khi còn nóng. Hơi nước giúp làm mềm búi trĩ, kháng khuẩn nhẹ.
• Đắp lá diếp cá, nha đam: Giã nhuyễn rồi đắp trực tiếp lên hậu môn để làm mát, giảm sưng.
• Uống nước rau má, rau diếp cá: Có tác dụng thanh nhiệt, mát gan, giảm táo bón từ bên trong.

Tuấn tôi thấy những mẹo này có thể hỗ trợ phần nào, nhất là với bà con ở vùng quê, chưa tiếp cận được phương pháp chuyên sâu. Nhưng nếu búi trĩ đã hình thành rõ hoặc tái đi tái lại thì không nên lạm dụng, vì chỉ giảm tạm thời mà không chữa được gốc bệnh.

Chốt lại, muốn điều trị dứt điểm trĩ ngoại độ 1, bà con không thể chỉ bôi ngoài hay uống thuốc cầm chừng. Phải điều trị tận gốc – tức là điều trị vào nguyên nhân gây bệnh, vào khí huyết và tạng phủ như Đông y vẫn làm từ xưa tới nay.

Trị trĩ ngoại độ 1 theo Đông y – Hướng đi bền vững từ gốc

Hai mươi năm nghiên cứu chuyên sâu về Y học cổ truyền, Tuấn tôi khẳng định với bà con là thuốc Nam điều trị trĩ rất hiệu quả, vì nó chữa vào tận căn nguyên: khí hư, huyết ứ, nhiệt kết hay tỳ vị yếu. Cơ chế của Đông y là thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, bổ tỳ vị để tỳ mạnh, khí đủ thì huyết mới lưu thông đều, búi trĩ mới tự tiêu biến.

Tại nhà thuốc, Tuấn tôi điều trị cho bà con bằng bài thuốc nam bí truyền của dòng họ Đỗ Minh, được lưu truyền nhiều đời, đến nay đã cải tiến theo thể trạng người hiện đại. Bài thuốc chia thành từng chế phẩm cụ thể:

• Thuốc uống: Giúp thanh nhiệt, lợi thấp, bổ khí kiện tỳ để phục hồi hệ tiêu hóa.
• Thuốc ngâm rửa: Tác dụng sát khuẩn, tiêu viêm tại chỗ.
• Thuốc bôi: Làm co búi trĩ, giảm sưng tấy nhanh chóng.

Vừa mới hôm qua thôi, Tuấn tôi còn thăm khám cho một chị bệnh nhân ngoài bốn mươi, trĩ độ 1 nhưng dai dẳng gần một năm. Chị đã dùng nhiều thuốc tây, cả xông hơi lá nhưng không dứt. Sau khi dùng bài thuốc nam bên tôi được ba tháng, chị bảo giờ đi ngoài rất nhẹ, búi trĩ nhỏ lại rõ rệt, tinh thần cũng phấn chấn hơn.

Có nhiều bệnh nhân trĩ ngoại độ nặng hơn, búi sa ra ngoài rõ nhưng sau vài tháng điều trị theo hướng dùng thuốc nam, giờ hoàn toàn ổn định, không cần can thiệp dao kéo gì cả.

Tuấn tôi luôn tin rằng: chữa bệnh phải đi từ gốc, và Đông y chính là con đường bền vững, an toàn, ít tái phát nhất cho bà con. Với trĩ ngoại độ 1, nếu kiên trì dùng thuốc đúng cách, ăn uống lành mạnh, luyện tập nhẹ nhàng, thì không bao lâu là ổn thôi.

Lời khuyên của Tuấn tôi cho bà con đang bị trĩ ngoại độ 1

Tình trạng trĩ ngoại độ 1 nếu bà con chủ động phát hiện và điều trị sớm thì hoàn toàn có thể khỏi được, không cần phải mổ xẻ hay dùng thuốc dài ngày. Nhưng để làm được điều đó, bà con cần lưu ý một số điều mà Tuấn tôi rút ra từ chính kinh nghiệm điều trị nhiều năm qua.

• Khi nào nên gặp bác sĩ: Nếu bà con thấy hậu môn cộm cộm, có búi thịt nhỏ nhô ra, đại tiện thấy máu dính giấy hoặc rát nhiều thì đừng chần chừ. Tuấn tôi khuyên nên đi khám sớm, đừng để bệnh kéo dài rồi chuyển nặng mới tìm đến thầy thuốc, khi đó sẽ khó điều hơn rất nhiều.
• Phòng ngừa trĩ ngay từ khi chưa mắc: Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là phải ăn nhiều rau xanh, uống nước đầy đủ, tránh ngồi một chỗ quá lâu và đi ngoài đúng giờ mỗi ngày. Tập thể dục đều đặn cũng là cách rất hay để khí huyết lưu thông, tránh ứ trệ gây ra búi trĩ.
• Lưu ý khi điều trị tại nhà: Trong quá trình tư vấn, tôi luôn nhắc đi nhắc lại với bà con rằng thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Mỗi lần uống thuốc hay xông rửa gì cũng cần giữ vệ sinh thật kỹ, kết hợp ăn uống nhẹ nhàng, tránh rượu bia, đồ cay nóng, thức khuya. Những điều nhỏ ấy thôi nhưng làm đều đặn thì mới mong bệnh không tái phát.

Tuấn tôi luôn tâm niệm, người thầy thuốc tốt không chỉ chữa khỏi bệnh mà còn phải giúp bà con hiểu đúng, sống khỏe để không mắc bệnh nữa. Nếu bà con còn thắc mắc gì, cần Tuấn tôi tư vấn trực tiếp thì cứ gọi ngay số 0963 302 349, hoặc nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn tại đây. Tôi luôn sẵn lòng lắng nghe và đồng hành cùng bà con.