Viêm âm đạo cấp là gì? Truy tìm dấu hiệu, nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả

Viêm âm đạo cấp đã không còn là căn bệnh phụ khoa hiếm gặp ở nữ giới. Theo thống kê của bộ Y tế, đại đa số phụ nữ đều từng ít nhất một lần mắc phải căn bệnh này. Tuy nhiên, tôi thấy rất nhiều chị em xem nhẹ những ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những kiến thức cơ bản xoay quanh viêm âm đạo cấp, tôi hi vọng sẽ giúp người bệnh có cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về căn bệnh này.

Viêm âm đạo cấp là gì?

Trước hết, Tuấn tôi sẽ giải thích rõ cho chị em hiểu về chứng bệnh này, sau đó, tôi sẽ đưa ra những phương pháp điều trị bệnh để hướng dẫn mọi người. Viêm âm đạo cấp là một thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng viêm nhiễm tại âm đạo giai đoạn đầu do có sự xâm nhập của các tác nhân gây hại như nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng, hay trùng roi gây ra. Viêm âm đạo cấp thường có 4 dạng cơ bản chủ yếu: 

• Viêm âm đạo do vi khuẩn: Đây là tình trạng những vi sinh vật có hại phát triển vượt quá vi sinh vật có lợi, gây mất cân bằng hệ vi sinh và dẫn đến viêm nhiễm vùng âm đạo.
• Viêm âm đạo do nhiễm trùng nấm men: Thường do chủng nấm candida albicans gây nên.
• Viêm âm đạo do Trichomonas: Tình trạng này xuất hiện khi ký sinh trùng có sự thâm nhập và gia tăng bất thường của Trichomonas.
• Viêm âm đạo không nhiễm trùng: Âm đạo có thể bị kích ứng hoặc xuất hiện một vài phản ứng phụ khi tiếp xúc với hóa chất không an toàn.

Phụ nữ ở mọi lứa tuổi đều có khả năng mắc phải bệnh này, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản và đã quan hệ tình dục. Tuy bệnh ở giai đoạn này chưa thực sự nguy hiểm đến sức khỏe nhưng nếu không tìm hiểu và điều trị kịp thời, chị em sẽ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm.

Viêm âm đạo cấp có nguy hiểm không?

Tuy viêm âm đạo cấp là tình trạng bệnh mới ở giai đoạn đầu, ở thời điểm mới phát bệnh chưa có nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng, nhưng nếu không điều trị kịp thời thì sẽ gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Chưa kể, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới những hậu quả sau đây:

• Cơ thể mệt mỏi, mất sức sống do ngủ không sâu giấc, dẫn tới những ảnh hưởng không tốt tới trí nhớ và hệ thần kinh.
•  Xuất hiện tình trạng ngại “yêu” (do đau rát hoặc chảy máu khi quan hệ), lâu dần sẽ làm giảm khoái cảm và nhu cầu sinh dục, có thể ảnh hưởng tới tình cảm lứa đôi và hạnh phúc gia đình.
• Dễ lây nhiễm sang các bộ phận sinh dục khác, dẫn đến mắc các bệnh như viêm cổ tử cung, viêm âm hộ, dính tắc vòi trứng và buồng tử cung gây hiếm muộn, vô sinh.
• Nếu chị em đang trong giai đoạn mang thai, viêm âm đạo cấp cũng sẽ ảnh hưởng đến thai kì, gây ra một số biểu hiện không mong muốn như chửa ngoài tử cung, sinh non, hoặc nặng hơn là thai kém phát triển, dễ sảy thai, thiếu nước ối…
• Phụ nữ sau khi đẻ nếu mắc viêm âm đạo cấp sẽ dễ nhiễm khuẩn hậu sản, tử cung, hoặc viêm khúc mạc khi đẻ.

Triệu chứng viêm âm đạo cấp thường thấy

Bệnh viêm âm đạo cấp mang những biểu hiện điển hình của người bị viêm âm đạo nhưng các biểu hiện với mức độ nhẹ hơn. Người bệnh có thể theo dõi những triệu chứng tôi liệt kê dưới đây để phát hiện kịp thời:

• Âm đạo ngứa, rát: Đây là biểu hiện dễ thấy nhất ở viêm âm đạo cấp. Ban đầu, chị em chỉ cảm thấy ngứa râm ran trong thời gian ngắn. Sau đó, càng ngày tình trạng ngứa vùng kín càng nặng, gây nhiều khó khăn trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.
• Mùi hôi khó chịu ở vùng kín: Khi bị viêm nhiễm, âm đạo sẽ có mùi. Tình trạng bệnh càng nặng thì mùi càng rõ, đặc biệt sau khi quan hệ xong, một lượng vi khuẩn có hại khác sẽ “đột nhập” vào, càng làm mất sự cân bằng vi khuẩn bên trong.
• Khí hư bất thường: Dịch tiết âm đạo bình thường sẽ có màu trắng trong tựa lòng trắng trứng, khá dính và dai. Dịch sẽ tiết nhiều hơn ở giai đoạn mang thai, trước hoặc sau thời kì “đèn đỏ”. Tuy nhiên, nếu chị em xuất hiện tình trạng khí ra nhiều bất thường không theo chu kì cố định hay có màu sắc khác lạ như màu xanh, có bọt hoặc màu trắng xám, loãng và tanh thì rất có thể chị em đã mắc bệnh viêm âm đạo cấp.
• Rát/ xót khi đi tiểu: Đây là biểu hiện thường thấy của viêm âm đạo cấp do trùng roi hoặc nấm candida gây ra. Khi chị em gãi để giảm ngứa, đặc biệt chị em nào có móng tay dài sẽ gây ra những vết xước, lở loét, dẫn đến tình trạng xót khi đi tiểu tiện. Điều này vô hình chung cũng sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm ngày càng nặng hơn.
• Vùng kín viêm sưng đỏ, nhạy cảm, dễ chảy máu: Các vi khuẩn gây hại sẽ tấn công “cô bé” mạnh mẽ khi bị viêm, gây kích ứng âm đạo khiến cho da ở vùng này sưng đỏ.

Khi chị em xuất hiện những triệu chứng như trên, đó cũng là lúc mà virus gây bệnh đang phát triển không ngừng. Vì vậy, việc phát hiện và xác định sớm nguyên nhân là vô cùng cần thiết.

TOP 5 nguyên nhân gây viêm âm đạo cấp cần biết

Nguyên nhân chính của viêm âm đạo cấp là sự gia tăng bất thường các loại vi khuẩn có hại như Trichomonas, nấm… gây nhiễm trùng vùng kín. Ngoài ra, bệnh còn có một số căn nguyên khác phải kể đến như:

• Yếu tố vệ sinh: Việc vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, chưa đúng cách, luôn để “em bé” trong tình trạng ẩm ướt hoặc nguồn nước sinh hoạt không đảm bảo sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Tuy nhiên, nếu chị em lạm dụng quá đà chất tẩy rửa, xà phòng hay chà xát quá mạnh cũng sẽ làm mất cân bằng độ pH, dẫn đến tình trạng thiếu ẩm, cơ thể sẽ tiết dịch nhiều hơn, vô hình chung cũng sẽ tạo điều kiện cho tác nhân gây bệnh phát triển.
• Rối loạn nội tiết tố nữ: Khi nội tiết tố bị thay đổi do các tác nhân bên ngoài như thức khuya, căng thẳng, ăn uống sinh hoạt không điều độ… đặc biệt ở phụ nữ mang thai hay đến chu kì kinh nguyệt sẽ làm tăng độ pH vùng âm đạo, gây ra tình trạng sinh sản quá mức của các vi khuẩn, vi-rút hay kí sinh trùng có hại…
• Lây truyền qua đường quan hệ tình dục: Không sử dụng các biện pháp tránh thai cần thiết hay quan hệ với quá nhiều người (không thuần túy 1 chồng 1 vợ/ 1 bạn tình) cũng là nguyên nhân lây nhiễm bệnh, đa số là Lậu, Giang Mai…
• Lạm dụng thuốc/ hóa chất: Việc sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh hay thuốc tránh thai sẽ gây ức chế vi khuẩn có lợi cũng chính là nguyên nhân gây ra tình trạng viêm âm đạo cấp. Ngoài ra, các hóa chất như paraben, dioxane, triclosan có trong các loại xà phòng, nước hoa, nước xả vải nếu lạm dụng cũng sẽ khiến tình trạng bệnh trở nên tệ hơn. 
• Chị em có tiền sử nạo, phá thai nhưng không biết cách chăm sóc chính xác và khoa học cũng sẽ là đối tượng của căn bệnh này.

Chữa trị viêm âm đạo cấp như thế nào?

Hiện nay, tôi thấy rằng sử dụng thuốc Tây, điều trị bằng y học cổ truyền và áp dụng các mẹo dân gian tại nhà đang là 3 phương pháp điều trị viêm âm đạo cấp hữu hiệu được đại đa số các chị em tin dùng. Tuy nhiên, việc ưu tiên lựa chọn phương pháp nào còn tùy thuộc vào mức độ bệnh nặng hay nhẹ của mỗi người. Dưới đây là một số cách chữa trị đem lại hiệu quả mà bệnh nhân có thể tham khảo để kiểm soát các triệu chứng của mình.

Sử dụng thuốc Tây điều trị viêm âm đạo cấp

Một trong số những phương thức được người bệnh ưu tiên lựa chọn là áp dụng Tây y bởi sự tiện lợi, nhỏ gọn cũng như tác dụng nhanh chóng trong việc giảm viêm, giảm ngứa. Bản thân là thầy thuốc YHCT nhưng tôi không phủ nhận hiệu quả của phương pháp này. 

Một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm âm đạo cấp:

• Thuốc uống: Các loại thuốc kháng sinh như Doxycyclin, Itraconazole,… sẽ ngăn chặn hại khuẩn, kháng nấm và trị kí sinh trùng hiệu quả dưới dạng viên nén.
• Thuốc đặt: Hỗ trợ điều trị tại chỗ tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng nhờ cơ chế kìm hãm sự phát triển của các vi khuẩn gây hại, đồng thời cung cấp dưỡng chất cần thiết và làm sạch môi trường bên trong, tiêu biểu là Polygynax, Canesten, …
• Dung dịch vệ sinh: Sản phẩm sẽ giúp làm sạch nhẹ nhàng vùng âm đạo, khử mùi hôi khó chịu cũng như các triệu chứng ngứa rát, đồng thời hỗ trợ làm mềm, duy trì độ ẩm như Lactacyd, Sebamed, …
• Ngoài ra, các biện pháp nhờ sự can thiệp của máy móc, công nghệ oxygen như đưa ozone vào sâu trong âm đạo giúp tiêu khuẩn tại chỗ cũng được cân nhắc.

Tuy đem lại hiệu quả nhanh chóng trong điều trị viêm âm đạo cấp nhưng thuốc Tây dễ gây ra những phản ứng phụ không mong muốn nếu lạm dụng hoặc tự ý kết hợp các thành phần thuốc không dưới sự chỉ định của bác sĩ. Nếu như tình trạng bệnh của bạn không đáp ứng với thuốc tây, tôi khuyên chị em có thể tham khảo các phương pháp điều trị khác.

Áp dụng mẹo dân gian chữa viêm âm đạo cấp tại nhà

Người bệnh có thể chủ động kết hợp với phương pháp điều trị viêm âm đạo cấp tại nhà bằng mẹo dân gian để hỗ trợ giảm triệu chứng khó chịu trong thời gian nhất định. Tương tự như cách chữa bệnh viêm âm đạo tại nhà, chữa viêm âm đạo cấp cũng đơn giản và dễ thực hiện. 

Một số mẹo dân gian điều trị tại nhà mà người bệnh có thể tham khảo như:  

Lá trầu không chữa viêm âm đạo cấp

Lá trầu không được biết đến có tính sát khuẩn cao nên thường được ứng dụng trong việc giảm viêm nhiễm và điều trị các bệnh phụ khoa như nấm, viêm âm đạo.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch một vài lá trầu không để loại bỏ bụi bẩn và viêm nhiễm
• Giã nát rồi lấy nước cốt pha với nước ấm để rửa vùng âm đạo
• Dùng khăn mềm thấm nhẹ nhàng khô ráo
• Thực hiện liên tục biện pháp này khoảng 2-3 lần/ tuần.

Lá trà xanh trị viêm âm đạo cấp

Tương tự như lá trầu không, lá trà xanh cũng mang tính an toàn và sát khuẩn cao. Việc sử dụng lá trà xanh cho những vùng da nhạy cảm như tắm cho trẻ nhỏ hay làm sạch vùng kín đều được nhiều người tin dùng và mang lại hiệu quả tích cực.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch và ngâm lá trà xanh với nước muối pha loãng để loại hết vi khuẩn
• Đun lá trà xanh với nước sôi, cho thêm ít muối hạt tăng tính sát khuẩn
• Đợi nước ngả màu đậm rồi tắt bếp, đợi cho nguội bớt rồi tiến hành rửa âm đạo
• Thực hiện 2-3 lần một tuần đến khi có hiệu quả

Chữa viêm âm đạo cấp bằng Đông y

Theo quan điểm của y học cổ truyền, viêm âm đạo cấp xảy ra khi phần huyết dẫn bị hao tổn dẫn đến tổn thương tâm, can, tỳ, thận. Ngoài ra, căn nguyên của bệnh còn do nội tiết và các thể bệnh hư chứng như tỳ hư, đàm thấp… Do vậy, để điều trị hiệu quả viêm âm đạo cấp, các dược liệu được phối hợp linh hoạt nhằm điều hòa khí huyết, tỳ vị, sơ can khí và dưỡng can thận. Đây là phương pháp lành tính, hiệu quả được rất nhiều chị em lựa chọn bởi nguyên liệu hoàn toàn từ thiên nhiên. Tôi xin chia sẻ một số bài thuốc Đông y chữa viêm âm đạo cấp phổ biến dưới đây:

Bài thuốc số 1

Chị em nên sử dụng phương pháp này nếu ra nhiều khí hư bất thường và có mùi hôi khó chịu. Để trị hiệu quả những triệu chứng trên, chị em nên kết hợp thuốc rửa, thuốc uống và thuốc xông để đạt hiệu quả tốt nhất.

Cách thực hiện:

• Thuốc rửa: Trộn nước cốt lá trầu không cùng nước cốt tỏi với phèn chua phi khô. Dùng gạc y tế thấm hỗn hợp trên để rửa âm đạo rồi đóng băng vệ sinh qua đêm. Sáng dậy, rửa sạch lại với nước muối pha loãng. Bệnh nhân nên thực hiện liên tục cho đến khi đạt hiệu quả.
• Thuốc xông: Nghiền nhỏ 100g lá bạc thau, sau đó đun sôi với nước rồi xông cửa mình.
• Thuốc uống: Chuẩn bị lá bạc thau,  lá ké đầu ngựa và vỏ thân cây gạo mỗi loại 20gr cùng 80gr rễ bạch đồng nữ đun cùng 200ml nước, ngày uống 2 lần.

Bài thuốc số 2

Bài thuốc này sẽ hiệu quả với các chị em mắc viêm âm đạo cấp với những biểu hiện như ra nhiều khí hư trắng, đau bụng dưới, chướng bụng, chân lạnh. 

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị hoàng kỳ và hoàng sơn, 16gr mỗi loại; bạch truật, đăng sâm, sinh địa, sa tiền, bạch thược, đương quy, 12gr mỗi loại; ngải diệp, hương phụ, 10gr mỗi loại; 6gr cam thảo; 4gr quế nhục và 3 quả táo khô.
• Đun nguyên liệu kể trên cùng với 5 bát nước, đến khi cạn còn hơn nửa thì tắt bếp. 
• Chia thành 3 bữa trong ngày. Thực hiện liên tục đến khi các triệu chứng thuyên giảm rõ rệt.

Cách phòng tránh viêm âm đạo cấp chị em nên biết

Bệnh viêm âm đạo cấp là bệnh phụ khoa có thể xảy ra ở mọi đối tượng nếu không biết cách chăm sóc và giữ gìn vệ sinh sạch sẽ. Để hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh, tôi khuyên chị em cần lưu ý một vài điểm sau đây:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày bằng dung dịch vệ sinh nhẹ dịu, đặc biệt trong thời kì “rụng dâu” và trước/ sau quan hệ tình dục.
• Giữ cho “em bé” luôn trong trạng thái khô ráo, thoáng mát.
• Trong thời kì “đèn đỏ”, chị em nên thay băng vệ sinh 4 tiếng/lần. Không để băng quá 8 tiếng trong cơ thể. 
• Xây dựng chế độ cuộc sống sinh hoạt và ăn uống lành mạnh.
• Chị em nên thăm khám phụ khoa định kì theo đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo âm đao của minh luôn khỏe mạnh, tránh những biến chứng về sau.
• Khi nhận thấy bản thân có các biểu hiện bất thường như âm đạo ngứa ngáy, dịch tiết bất thường, đau rát khi quan hệ tình dục… thì nên đi thăm khám càng sớm càng tốt.

Bài viết trên đây là những thông tin cơ bản xoay quanh bệnh viêm âm đạo cấp, tôi hi vọng những chia sẻ của tôi sẽ giúp ích trong việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Nếu có bất kì thắc mắc nào hay cần đến sự tư vấn, mọi người có thể gửi tin nhắn đến hòm thư cá nhân của tôi.