Vì Sao Đôi Chân Lạnh Là Nguồn Gốc Của Vạn Bệnh?

Có bà con nào từng trải qua cảnh nằm trong chăn ấm cả tiếng đồng hồ mà đôi chân vẫn lạnh ngắt như băng không? Hay có ai để ý rằng mỗi lần chân lạnh là người lại uể oải, dễ đổ bệnh, thậm chí đau nhức khắp mình mẩy? Tôi tin rằng không ít người đã từng gặp tình cảnh này.

Trong kho tàng Y học cổ truyền phương Đông có 1 câu nói nổi tiếng: “Bách bệnh khởi từ hàn, hàn sinh từ cước” – nghĩa là trăm bệnh đều bắt nguồn từ sự lạnh, mà sự lạnh ấy lại khởi phát từ đôi bàn chân. Nói một cách dễ hiểu, đôi chân lạnh chính là “cửa ngõ” dẫn đến vạn bệnh. Đôi chân không chỉ đơn thuần là bộ phận giúp chúng ta di chuyển, mà còn là một tấm gương phản chiếu sức khỏe tổng thể của cơ thể. Vậy tại sao đôi chân lạnh lại được xem là nguồn gốc của bệnh tật? Hãy cùng tôi khám phá dưới góc nhìn của Đông y.

Trong Đông y, cơ thể con người được xem là một hệ thống hài hòa, nơi khí huyết lưu thông thông suốt là yếu tố quyết định sức khỏe. Bàn chân nằm ở vị trí xa tim nhất, là nơi cuối cùng mà máu huyết chảy đến trước khi quay ngược trở lại. Do đó, lượng máu và nhiệt độ đến bàn chân thường thấp hơn so với các bộ phận khác. Khi đôi chân bị lạnh, khí huyết không được lưu thông đầy đủ, dẫn đến tình trạng ứ trệ, làm suy giảm chức năng của các kinh mạch liên quan đến lục phủ ngũ tạng.

Ví dụ, huyệt Dũng Tuyền – nằm ở lòng bàn chân – là một huyệt quan trọng thuộc kinh Thận. Nếu bàn chân lạnh, huyệt này không được kích hoạt đúng cách, chức năng của thận sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, đau lưng, tiểu đêm, hay thậm chí suy giảm sức đề kháng. Tương tự, các huyệt như Thái Xung (liên quan đến gan) hay Thương Khâu (liên quan đến tỳ) cũng chịu tác động khi khí huyết không đủ ấm để nuôi dưỡng.

Chăm Sóc Đôi Chân Để Phòng Ngừa Bệnh Tật

Để giữ cho đôi chân luôn ấm áp và khỏe mạnh, Tuấn tôi thường khuyên người bệnh áp dụng một số phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả từ Đông y:

1. Ngâm chân nước ấm: Mỗi tối trước giờ đi ngủ, bà con hãy pha một chậu nước ấm (khoảng 38-40°C, mùa đông có thể tăng lên 40-45°C), thêm vài lát gừng tươi đập dập hoặc một nắm muối hột. Ngâm chân chừng 15-20 phút, vừa thư giãn vừa giúp máu huyết lưu thông, đẩy lùi hàn khí. Gừng và muối không chỉ làm ấm mà còn kích thích kinh mạch, rất tốt cho người hay bị lạnh chân.
2. Xoa bóp huyệt đạo: Dùng ngón tay cái hoặc lòng bàn tay day nhẹ huyệt Dũng Tuyền (ở giữa lòng bàn chân, chỗ lõm khi co chân lại) và huyệt Thái Xung (trên mu bàn chân, giữa kẽ ngón cái và ngón trỏ) khoảng 5-10 phút mỗi ngày. Động tác này giúp khí huyết dồi dào, giảm tê lạnh và hỗ trợ lục phủ ngũ tạng hoạt động tốt hơn. Bà con làm đều đặn sẽ thấy người nhẹ nhõm hẳn.
3. Giữ ấm chân: Đừng để chân trần tiếp xúc với sàn lạnh, nhất là vào mùa đông. Hãy mang tất cotton mềm, thoáng khí, vừa giữ ấm vừa thấm mồ hôi. Khi ra ngoài trời rét, thêm một đôi giày kín để bảo vệ chân khỏi gió lạnh – đây là cách đơn giản nhưng nhiều người hay bỏ qua.
4. Vận động đều đặn: Đi bộ nhẹ nhàng hoặc tập các bài tập chân đơn giản, đi chân trần dưới sỏi giúp máu huyết lưu thông, tránh tình trạng chân lạnh do ít vận động.

Kết Luận