Nổi Mề Đay Sau Sinh Là Do Đâu? Cách Chữa An Toàn Dành Cho Các Mẹ Bỉm Sữa

Nổi mề đay sau sinh không chỉ ảnh hưởng đến các mẹ bỉm sữa mà còn gián tiếp tác động đến sức khỏe của trẻ, nhất là trẻ đang bú sữa mẹ. Theo nhận định của lương y Đỗ Minh Tuấn tôi, nếu chị em sớm phát hiện và nhanh chóng có các phương pháp điều trị, chăm sóc hợp lý khi bệnh còn ở thể cấp tính thì tình trạng ngứa ngáy sẽ sớm dừng lại, không gây ảnh hưởng nặng đến thẩm mỹ và sức khỏe người bệnh. 

Tuấn tôi chỉ rõ các nguyên nhân gây nổi mề đay sau sinh

Nổi mề đay là một trong những bệnh ngoài da phổ biến. Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào và có thể tái lại khi gặp điều kiện, yếu tố thuận lợi. Nhiều nghiên cứu nhận thấy, nổi mề đay xuất hiện nhiều ở phụ nữ trong độ tuổi trưởng thành, trong đó phụ nữ sau sinh là một trong những trường hợp phổ biến.

Mề đay được chia thành nhiều loại nhưng phổ biến nhất là mề đay cấp tính và mề đay mãn tính. Trong quá trình thăm khám và điều trị tôi nhận thấy rằng, mề đay cấp tính mặc dù có mức độ nặng hơn mãn tính nhưng lại đáp ứng tốt các phương pháp chữa trị. Ngược lại, thể mãn tính được xác định khi triệu chứng kéo dài trên 6 tuần, cơn ngứa ngáy âm ỉ, kéo dài và mất nhiều thời gian để kiểm soát.

Bệnh lý xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng lại với dị nguyên. Việc sinh ra kháng nguyên IgE để chống lại những tác nhân gây hại. Tuy nhiên, trong kháng nguyên này lại sản sinh ra histamin – thành phần trung gian phản ứng dị ứng. Thành phần này phóng thích vào da, niêm mạc và từ đó kích thích phản ứng ngứa, nổi sẩn đỏ,…

Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành y chữa bệnh cứu người, tôi thấy rằng nổi mề đay xảy ra bởi nhiều nguyên nhân, yếu tố khác nhau tùy theo từng đối tượng, đối tượng. Đối với phụ nữ sau sinh, căn bệnh này có thể xảy ra bởi một số tác nhân sau:

Rối loạn nội tiết tố nữ

Các nghiên cứu nhận thấy, trong thời gian mang thai và sau khi sinh, nội tiết tố nữ thay đổi. Tình trạng này khiến cơ thể nhạy cảm trước những tác nhân gây hại. Theo đó, hormone prolactin trong cơ thể tăng cao sẽ ức chế estrogen. Một khi dị nguyên tấn công sẽ kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng nguyên và chất gây dị ứng.

Căng thẳng, áp lực

Mang thai và sinh con là quá trình khó khăn, vất vả. Bên cạnh đó, việc chăm sóc con sau sinh khi cơ thể chưa hồi phục lại khiến mẹ bỉm mệt mỏi, căng thẳng và stress hơn. Đặc biệt là những ai lần đầu làm mẹ, chưa được trang bị những kiến thức, cơ bản về chăm sóc trẻ sơ sinh.

TÌM HIỂU THÊM: Mẹ Bị Nổi Mề Đay Có Nên Cho Con Bú? Thông Tin Mẹ Nên Biết

Bên cạnh đó, việc thức đêm cho con bú, chăm sóc con hàng ngày khiến mẹ bỉm không có thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân. Điều này khiến không ít chị em rơi vào tình trạng trầm cảm sau sinh. Như tôi thông tin, mề đay không chỉ bị tác động với các nguyên nhân sinh lý mà còn xuất phát từ tâm lý. Vì vậy, căng thẳng, mệt mỏi sau sinh được xếp vào nguyên nhân gây khởi phát bệnh.

Chế độ ở cữ

Sau khi sinh, chị em đều phải trải qua thời gian ở cữ. Nếu như theo cách ở cữ như trước đây thì mẹ bỉm sẽ không được tắm gội thường xuyên, trùm kín người, tránh gió, tránh ra ngoài. Tuy nhiên, những điều này khiến cơ thể không được vệ sinh sạch, tiết nhiều mồ hôi, ẩm ướt, khó chịu và gây nổi mề đay mẩn ngứa.

Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng trong thời gian ở cữ nếu không đảm bảo, chỉ tập trung vào những thực phẩm lợi sữa mà không bổ sung các thực phẩm tốt cho cơ thể mẹ bỉm. Lâu ngày sẽ khiến hệ miễn dịch suy giảm, từ đó tạo điều kiện cho những tác nhân gây bệnh tấn công và bùng phát các triệu chứng bệnh lý.

Tác dụng phụ của thuốc

Ảnh hưởng bởi những loại thuốc gây tê, gây mê trong lúc sinh và thuốc giảm đau, chống viêm, huyết thanh sau sinh cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ gây bùng phát các biểu hiện ngứa ngáy, nổi sẩn đỏ tại một hoặc nhiều vị trí trên cơ thể.

Tiếp xúc với các chất gây dị ứng

Theo cơ chế bệnh sinh, khi có dị nguyên tấn công, hệ miễn dịch sẽ phản ứng lại và histamin sẽ giải phóng qua da, niêm mạc. Từ đó gây nổi mề đay mẩn ngứa. Dị nguyên ở đây được xác định là các hóa chất, nọc độc côn trùng, lông thú cưng, phấn hoa,…

ĐỪNG BỎ QUA: Mẹ nổi mề đay sau sinh cần kiêng gì, nên ăn gì tốt và giúp mau lành

Ngoài ra, thời tiết thay đột ngột hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có cường độ cao, tắm nước quá nóng, tiếp xúc với nguồn nước lạ, dùng các sản phẩm dưỡng da chứa thành phần kích ứng, thực phẩm gây dị ứng cũng được xem là dị nguyên.

Thiếu máu và chức năng gan suy giảm

Nhiều năm công tác tại các bệnh viện và cùng với kiến thức chuyên ngành, Tuấn tôi thấy rằng, nổi mề đay sau sinh thường xảy ra ở phụ nữ sinh mổ. Nguyên do là trong quá trình sinh mổ sử dụng nhiều loại thuốc và sau sinh vẫn sẽ dùng thuốc.

Thuốc Tây dùng nhiều sẽ khiến chức năng gan thận suy giảm, quá trình đào thải độc tố bị cản trở sẽ tích tụ qua máu và bài tiết qua da. Cộng với tình trạng thiếu máu khiến cơ thể suy nhược sẽ kích thích nổi sẩn đỏ, ngứa ngáy khó chịu. Nếu cào gãi, chà xát sẽ tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Nổi mề đay sau sinh có biểu hiện gì?

Nhìn chung, nổi mề đay sau sinh có những biểu hiện đặc trưng của bệnh lý. Tuy nhiên, đối với những trường hợp có cơ địa nhạy cảm, triệu chứng mề đay có thể nặng hơn. Ngoài các biểu hiện ngoài da thì còn xuất hiện các triệu chứng toàn thân, nghiêm trọng nhất là sốc phản vệ và tử vong.

Dưới đây là các dấu hiệu nổi mề đay sau sinh:

• Bệnh nhân cảm giác ngứa ngáy, khi gãi sẽ khiến cơn ngứa trở nên dữ dội hơn
• Khi quan sát sẽ thấy trên da xuất hiện vùng da bị ngứa màu hồng, đỏ, hơi sưng, có ranh giới rõ ràng với những vùng da xung quanh
• Kích thước các sẩn đỏ có thể lớn hoặc nhỏ từ vài cm đến vùng da lớn
• Nếu ấn vào thì vùng da màu đỏ sẽ chuyển sang màu trắng và sau đó trở lại màu đỏ
• Những vị trí da bị ảnh hưởng chủ yếu ở mặt, ngực, lưng, cổ, đùi, bụng, cánh tay,…
• Bề mặt da thường khô ráp và có hiện tượng bong tróc vảy
• Những trường hợp nặng sẽ gặp phải biểu hiện sưng mí mắt, mặt, lưỡi, cổ họng, chóng mặt,… dẫn đến khó thở, sốc phản vệ.

Nổi mề đay sau sinh nguy hiểm không?

Điều mà những bệnh nhân bị nổi mề đay nói chung và phụ nữ sau sinh quan tâm là bệnh lý có nguy hiểm không và có thể chữa khỏi không. Tôi luôn nói với bệnh nhân rằng, bất cứ một bệnh lý nào, bao gồm mề đay mẩn ngứa đều có mức độ nguy hiểm nếu không được điều trị sớm và phòng ngừa đúng cách.

TIN HỮU ÍCH: Mẹ Bỉm Sau Sinh Chủ Quan Dừng Thuốc, Phải Tái Điều Trị Mề Đay Sau 5 Năm

Với những trường hợp thông thường,  mề đay mẩn ngứa chỉ gây ra các biểu hiện ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, đối với trường hợp nghiêm trọng, bệnh sẽ gây viêm nhiễm da, sốc phản vệ và đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Nhất là đối với phụ nữ sau sinh, nổi mề đay không chỉ ảnh hưởng cơ thể mẹ mà còn gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với trẻ sơ sinh. Cụ thể:

Ảnh hưởng đến mẹ:

• Cơn ngứa ngáy âm ỉ kéo dài ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt, giấc ngủ của mẹ bỉm. Tình trạng này kéo dài khiến cơ thể suy nhược nghiêm trọng, đồng thời tinh thần cũng bị tác động.
• Trường hợp cào gãi, chà xát hoặc những tác động vật lý khác lên vùng da bị mề đay có thể gây trầy xước, tạo thành vết thương hở. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm, virus tấn công gây viêm nhiễm. Nếu tấn công vào máu sẽ dẫn đến nhiễm trùng huyết và nguy hiểm đến sức khỏe tổng thể.
• Nếu xuất hiện các biểu hiện sưng mí mắt, môi, cổ họng, lưỡi sẽ tăng nguy cơ co thắt phế quản và sốc phản vệ.

Tác động xấu đến trẻ:

• Nếu nổi mề đay do thay đổi nội tiết tố, khả năng tiết sữa cho con bú cũng sẽ giảm. Lúc này trẻ không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất để phát triển toàn diện.
• Mẹ bị căng thẳng, mệt mỏi sẽ không thể chăm sóc con chu đáo và tốt nhất. Điều này có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe tổng thể của trẻ.
• Trường hợp sử dụng các loại thuốc Tây điều trị nhưng trong thời gian con con bú có thể gây ra nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến trẻ.

Cách chữa nổi mề đay sau sinh an toàn cho mẹ

Để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé cũng như kiểm soát các triệu chứng do mề đay mẩn ngứa gây ra. Cần cân nhắc kỹ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào. Tùy thuộc vào nguyên nhân khởi phát và biểu hiện sẽ lựa chọn cách chữa an toàn.

Về bản chất, mề đay mẩn ngứa có thể tự khỏi sau vài ngày mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng tiến triển dai dẳng trên 6 tuần sẽ chuyển thành mề đay mãn tính. Vậy khi nào cần điều trị bệnh lý? Tôi khuyến cáo bệnh nhân khám chữa trị khi nhận thấy triệu chứng bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống.

Dưới đây là các phương pháp điều trị nổi mề đay sau sinh an toàn và hiệu quả:

Mẹo dân gian chữa mề đay sau sinh tại nhà

Những cách chữa tại nhà đáp ứng tốt khi bệnh ở mức độ nhẹ, chưa xuất hiện tổn thương da, viêm nhiễm và các biểu hiện sốc phản vệ. Cách chữa này đơn giản, dễ thực hiện, có độ an toàn cao nên phù hợp với mẹ bỉm, nhất là trong thời gian ở cữ, không tiện di chuyển nhiều.

Các mẹo chữa này chủ yếu tận dụng thảo dược tự nhiên để làm dịu cơn ngứa ngáy, nổi sẩn, tăng cường hàng rào bảo vệ da trước những tác nhân gây hại. Tuy nhiên, nên áp dụng đều đặn để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Chườm mát

Liệu pháp này tận dụng nhiệt độ lạnh để làm co mạch máu, tê liệt dây thần kinh cảm giác tạm thời. Từ đó, cơn ngứa ngáy, sưng đỏ cũng sẽ cải thiện đáng kể. Chỉ cần cho vài viên đá vào chiếc khăn sạch và chườm lên vị trí bị ngứa là được. Hoặc có thể ngâm khăn vào thau đá đến khi lạnh thì vắt sạch nước và đắp lên da. Mỗi ngày thực hiện vài lần để cải thiện triệu chứng.

Tắm lá khế

Lá khế là thảo dược lành tính, không chứa độc và thường được dùng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh ngoài da, trong đó có mề đay mẩn ngứa. Phụ nữ sau sinh có thể dùng nước lá khế tắm để vệ sinh cơ thể, loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và cải thiện tình trạng ngứa ngáy, khó chịu.

• Hái 1 nắm lá khế tươi, ngâm rửa với nước muối pha loãng
• Đun sôi 2 lít nước rồi cho lá khế vào
• Để sôi khoảng 10 phút thì tắt bếp
• Cho nước ra chậu đựng và thêm 1 ít muối
• Đến khi nguội bớt thì dùng nước này để tắm
• Có thể tận dụng phần bã chà nhẹ lên vùng da ngứa ngáy để giảm triệu chứng

Ngoài tắm nước lá khế, các mẹ bỉm sữa cũng có thể tận dụng một số thảo dược khác như lá trầu không, mướp đắng, lá kinh giới,… Mỗi ngày nên tắm 1 lần và kiên trì áp dụng trong thời gian dài để đạt được kết quả tốt nhất.

Tránh xa dị nguyên

Một trong những tác nhân chính gây nổi mề đay cũng như các bệnh ngoài da thông thường là tiếp xúc với dị nguyên. Đối với những người có sức khỏe tốt, sức đề kháng mạnh, những tác nhân gây hại rất khó tấn công vào cơ thể.

DÀNH CHO BẠN: 9 Cách Trị Nổi Mề Đay Tại Nhà GIẢM NGỨA CẤP TỐC [BÀ CON LƯU LẠI NGAY]

Tuy nhiên, đối tượng phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh và trẻ em rất sức khỏe kém nên rất dễ mắc bệnh khi tiếp xúc với chúng. Một trong những biện pháp điều trị và phòng ngừa bệnh lý là cách ly với tác nhân gây bệnh. Cụ thể:

• Hạn chế tối đa tiếp xúc với vật nuôi
• Tránh ra ngoài khi thời tiết chuyển lạnh, giai đoạn giao mùa bởi lúc này có nhiều phấn hoa, vi khuẩn, virus phát triển mạnh và nhiệt độ môi trường ở mức thấp
• Không tiếp xúc với hóa chất, các thành phần trong sản phẩm có nguy cơ kích ứng, dị ứng cao
• Không dùng nguồn nước lạ hoặc tắm nước quá nóng
• Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có cường độ cao trong thời gian dài
• Không mặc những trang phục bó sát, dày, có chất liệu thô, cứng
• Tránh những thực phẩm có tiền sử dị ứng hoặc có nguy cơ dị ứng cao

Dùng thuốc tây trị nổi mề đay sau sinh

Sử dụng thuốc Tây có tác dụng kiểm soát cơn ngứa dữ dội khi những cách chữa tại nhà không mang lại hiệu quả. Ngoài ra, những trường hợp xuất hiện các biểu hiện nghiêm trọng như khó thở, sưng mí mắt, lưỡi, môi và có dấu hiệu phù mạch. Lúc này, các loại thuốc tiêm được dùng để ngăn chặn sốc phản vệ và nguy hiểm đến tính mạng.

TÌM HIỂU THÊM: Tổng Hợp 7 Thuốc Trị Nổi Mề Đay Tốt Nhất Hiện Nay [BÀ CON THAM KHẢO NGAY]

Ngoài ra, một số thuốc bôi ngoài da cũng có thể được chỉ định để làm dịu vùng da bị tổn thương, cung cấp độ ẩm tự nhiên, phục hồi tế bào da bị tổn thương và tăng cường hàng rào bảo vệ da trước những tác nhân dị ứng, kích ứng.

Dưới đây là một số loại tân dược thường được dùng để trị nổi mề đay sau sinh:

• Chlorpheniramine
• Loratadin, Cetirizin
• Fexofenadine
• Thuốc mỡ steroids, Aristocort cream, Kenalog, Cutivate
• Thuốc Corticosteroid

Y học cổ truyền chữa mề đay sau sinh

Dùng thuốc Tây chữa mề đay sau sinh có thật sự tốt? Thuốc có thể khắc phục các triệu chứng nhanh chóng, cải thiện chất lượng cuộc sống và sinh hoạt của bệnh nhân. Tuy nhiên, trường hợp đang cho con bú thì một số loại thuốc có thể tác động xấu đến trẻ.

Bên cạnh đó, nếu lạm dụng thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ, ảnh hưởng đến thận, gan, dạ dày và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác. Do đó, trong nhiều trường hợp, tôi khuyến khích bệnh nhân tham khảo phương pháp điều trị bệnh bằng y học cổ truyền.

Trên đây là những thông tin về căn bệnh nổi mề đay sau sinh và cách chữa an toàn. Hy vọng với những thông tin mà tôi chia sẻ, bệnh nhân có thêm những kiến thức về bệnh, để từ đó chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa đúng cách.