Lòi Dom

Tuấn tôi thấy rất nhiều bà con gặp tình trạng lòi dom nhưng lại e ngại không dám chia sẻ hay đi khám sớm, khiến bệnh ngày càng nặng hơn. Trong bài viết này, tôi sẽ phân tích cụ thể biểu hiện, nguyên nhân và các hướng điều trị hiệu quả theo cả y học hiện đại lẫn Đông y. Bà con sẽ hiểu rõ cách nhận diện sớm, phòng ngừa và kiểm soát bệnh để tránh biến chứng nguy hiểm, từ đó bảo vệ sức khỏe đường tiêu hóa một cách bền vững và an toàn.
Lòi dom là gì?
Lòi dom là một trong những căn bệnh khó nói khiến nhiều bà con phải âm thầm chịu đựng, nhất là ở vùng hậu môn trực tràng. Tuấn tôi từng gặp không ít trường hợp đến khám trong tình trạng đã biến chứng nặng, chỉ vì nghĩ đây là tình trạng bình thường sau táo bón.
Theo y học hiện đại, lòi dom là cách gọi dân gian của bệnh trĩ – tình trạng các đám rối tĩnh mạch ở vùng hậu môn bị giãn quá mức, dẫn đến sa ra ngoài. Bệnh chia làm ba loại chính: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp, mỗi loại có đặc điểm nhận diện riêng và mức độ nguy hiểm khác nhau.

Còn trong y học cổ truyền, bệnh này thuộc chứng “trĩ”, do khí huyết lưu thông kém, thấp nhiệt tích tụ ở đại tràng, khiến khí huyết không vận hành được, dẫn tới tĩnh mạch sưng phồng và lòi ra ngoài hậu môn. Đông y xem đây là sự mất cân bằng giữa tạng phủ – đặc biệt là tỳ và đại tràng – và luôn điều trị từ gốc rễ, kết hợp điều hòa khí huyết, thanh nhiệt và phục hồi chức năng tiêu hóa.
Tuấn tôi nhớ rõ một ca bệnh cách đây không lâu, một bác nông dân ở Hưng Yên, ngoài 50 tuổi, thường xuyên ăn uống thất thường và hay nhịn đại tiện. Bác chia sẻ đã bị sa búi dom gần 3 năm, nhưng ngại nên không đi khám. Khi đến tôi thì búi trĩ đã sa hẳn ra ngoài, gây viêm loét. Nhờ điều trị kiên trì bằng bài thuốc cổ phương gia giảm, kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, sau khoảng 3 tháng, tình trạng của bác cải thiện rõ rệt, không còn chảy máu, không còn đau rát khi đi ngoài nữa. Đó là minh chứng rõ nhất cho việc hiểu đúng bệnh và điều trị kịp thời là điều rất cần thiết.
Triệu chứng lòi dom dễ gặp – Bà con chớ nên chủ quan
Dấu hiệu của bệnh lòi dom có thể rất rõ ràng nếu bà con để ý kỹ. Tuấn tôi xin chia sẻ những triệu chứng phổ biến nhất, chia theo từng giai đoạn để bà con dễ hình dung và phát hiện kịp thời.
Các biểu hiện khởi phát sớm bà con nên lưu ý
Ngay từ những ngày đầu, cơ thể đã phát tín hiệu cảnh báo. Tuy nhiên, phần lớn bà con lại bỏ qua những biểu hiện nhỏ này.
- Cảm giác cộm hoặc ngứa nhẹ ở vùng hậu môn: Đây là dấu hiệu ban đầu rất phổ biến nhưng thường bị nhầm lẫn với vấn đề vệ sinh.
- Khó chịu khi đi đại tiện: Bà con có thể thấy đau tức nhẹ khi rặn hoặc cảm giác không hết phân dù đã đi ngoài xong.
- Đại tiện ra máu tươi lẫn trong phân hoặc giấy vệ sinh: Máu thường nhỏ giọt hoặc vệt đỏ, xuất hiện sau mỗi lần đi tiêu.
- Táo bón lặp lại thường xuyên: Đặc biệt ở người ngồi nhiều, ít vận động, ăn thiếu chất xơ.

Triệu chứng đặc trưng cảnh báo bệnh đã chuyển nặng
Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ chuyển nặng với những biểu hiện rõ ràng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và chất lượng sống.
- Sa búi trĩ ra ngoài: Khi đi tiêu hoặc vận động mạnh, bà con sẽ thấy một khối thịt nhỏ lòi ra ở hậu môn. Ban đầu búi này có thể tự co lại, nhưng về sau sẽ sa hẳn và phải dùng tay đẩy vào.
- Đau rát hậu môn: Cơn đau xuất hiện cả khi đi vệ sinh và sau đó, kéo dài nhiều giờ, đặc biệt nếu có viêm loét hoặc nhiễm trùng.
- Tiết dịch ẩm ướt quanh hậu môn: Gây cảm giác ẩm thấp, ngứa ngáy và dễ viêm nhiễm vùng kín.
- Chảy máu nhiều, kéo dài: Không chỉ nhỏ giọt mà có thể chảy thành tia, nguy hiểm nếu mất máu lâu ngày gây thiếu máu mạn tính.
Tuấn tôi khuyên bà con đừng ngại khi thấy những biểu hiện này, vì nếu phát hiện sớm, việc điều trị sẽ đơn giản hơn rất nhiều. Có bệnh thì chữa, đừng để “dom” trở thành gánh nặng âm thầm khiến chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng nặng nề.
Vì sao bà con bị lòi dom? Cùng Tuấn tôi phân tích cho rõ
Lòi dom là bệnh lý phổ biến ở hậu môn trực tràng, xuất hiện do nhiều nguyên nhân kết hợp từ lối sống, thói quen sinh hoạt đến những yếu tố liên quan đến khí huyết, tạng phủ trong cơ thể. Tuấn tôi sẽ phân tích rõ theo cả hai góc nhìn: y học hiện đại và y học cổ truyền để bà con dễ hiểu, dễ hình dung và biết cách phòng tránh hiệu quả.
Nguyên nhân theo y học hiện đại:
- Ăn uống thiếu chất xơ, ít uống nước: Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến bà con bị táo bón kéo dài – yếu tố chính dẫn đến lòi dom.
- Thói quen rặn mạnh khi đại tiện: Nhiều bà con có thói quen ngồi lâu trong nhà vệ sinh, gây áp lực lớn lên vùng hậu môn khiến tĩnh mạch bị giãn nở bất thường.
- Ngồi nhiều, ít vận động: Những người làm việc văn phòng, lái xe hoặc ngồi lâu đều dễ mắc bệnh do tuần hoàn máu ở vùng hậu môn bị ứ trệ.
- Thai kỳ và sinh con: Phụ nữ mang thai, sau sinh thường có nguy cơ cao do áp lực lên vùng chậu và thay đổi nội tiết tố.
- Lão hóa: Tuổi càng cao, chức năng của hệ tiêu hóa và các mô nâng đỡ hậu môn càng suy yếu, dễ dẫn tới lòi dom.
Nguyên nhân theo y học cổ truyền:
Tuấn tôi từng nghiên cứu sâu về bệnh này trong các sách y kinh cổ như Nam Dược Thần Hiệu và nhận thấy rằng, Đông y không chỉ dừng ở việc chữa triệu chứng mà còn đi vào tận gốc của nguyên nhân gây bệnh:
- Tỳ vị hư nhược: Theo Đông y, tỳ là cơ quan chủ vận hóa, giữ khí. Khi tỳ yếu, không nâng được khí, khí hãm xuống gây sa búi trĩ.
- Khí huyết ứ trệ: Khí huyết không lưu thông khiến cho các mạch máu quanh hậu môn bị ứ lại, sinh ra sưng phù, dẫn đến lòi dom.
- Thấp nhiệt tích tụ: Ăn nhiều đồ cay nóng, uống rượu bia thường xuyên khiến thấp nhiệt tích lại ở trường vị, dồn xuống đại tràng, lâu ngày sinh viêm, sưng và xuất hiện búi trĩ.
- Lao lực quá độ: Làm việc nặng thường xuyên, hay mang vác, rặn mạnh… khiến khí huyết tổn hao, làm suy yếu khả năng nâng đỡ của các tạng phủ.
- Táo kết lâu ngày: Tuấn tôi thường thấy bà con bị táo bón kéo dài, không điều trị dứt điểm dẫn đến trĩ nội, trĩ ngoại do phân khô cọ xát gây viêm nhiễm niêm mạc hậu môn.
Tuấn tôi từng điều trị cho một cụ bà gần 70 tuổi ở Nam Định, bị lòi dom do khí hư huyết ứ kéo dài. Bà vốn ăn uống thất thường, hay ăn mặn và uống ít nước. Kết hợp bấm mạch và bắt bệnh, tôi xác định nguyên nhân chủ yếu do tỳ vị hư yếu, không giữ được khí, dẫn tới búi dom sa ra. Sau khi dùng bài thuốc bổ tỳ ích khí, hoạt huyết hóa ứ và thay đổi chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý, chỉ trong hơn hai tháng, tình trạng của bà đã cải thiện rõ rệt, búi trĩ teo lại và không còn chảy máu khi đi đại tiện nữa.
Những ai dễ mắc lòi dom
Tuấn tôi trong quá trình khám bệnh đã gặp rất nhiều trường hợp bị lòi dom, và điểm chung là đều nằm trong các nhóm đối tượng sau. Bà con nếu thuộc những nhóm này thì nên chú ý chăm sóc sức khỏe kỹ càng hơn.
- Người thường xuyên bị táo bón: Đại tiện khó, phải rặn nhiều dễ gây áp lực lên hậu môn.
- Phụ nữ mang thai và sau sinh: Do áp lực tử cung đè lên trực tràng và sự thay đổi nội tiết.
- Người làm việc văn phòng, lái xe: Ngồi nhiều khiến máu không lưu thông, vùng hậu môn bị chèn ép.
- Người cao tuổi: Hệ tiêu hóa suy yếu, mô nâng đỡ hậu môn lỏng lẻo hơn.
- Người ăn uống không khoa học: Ăn nhiều đồ cay nóng, uống rượu bia nhiều khiến cơ thể tích nhiệt, sinh viêm.
- Người làm việc nặng nhọc: Gánh vác nặng thường xuyên khiến khí huyết tổn hao, dễ sa búi trĩ.
- Người ít vận động: Lười tập thể dục khiến cơ thể trì trệ, dễ sinh bệnh hậu môn trực tràng.
Nếu bà con thấy mình thuộc các nhóm đối tượng này, hãy chủ động thay đổi lối sống, tăng cường ăn rau xanh, tập thể dục thường xuyên và đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường. Bệnh lòi dom tuy không nguy hiểm tới tính mạng nhưng để lâu có thể gây ra nhiều biến chứng khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Lòi dom để lâu có nguy hiểm không?
Lòi dom không phải là bệnh nan y nhưng nếu để kéo dài mà không điều trị đúng cách thì hậu quả sẽ không hề nhỏ. Tuấn tôi đã gặp nhiều bà con chủ quan, coi thường bệnh, đến lúc quay lại khám thì bệnh đã sinh biến chứng, gây nhiều khó khăn cho quá trình điều trị.
- Chảy máu kéo dài gây thiếu máu: Nhiều bà con bị chảy máu khi đi đại tiện nhưng vì chủ quan nên để kéo dài. Lượng máu mất dần dần khiến cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, da xanh xao, dễ tụt huyết áp.
- Sa búi trĩ không co lên được: Lúc đầu búi dom có thể tự co lại sau khi đi ngoài, nhưng nếu để lâu sẽ sa hẳn ra ngoài, phải dùng tay đẩy vào hoặc có khi không đẩy lên được nữa, gây viêm nhiễm, loét, chảy dịch.
- Viêm nứt hậu môn: Búi dom to chèn ép làm rách niêm mạc hậu môn, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm kéo dài, đau rát, khó ngồi.
- Hình thành huyết khối trĩ: Một số trường hợp trĩ ngoại bị tắc nghẽn mạch máu, hình thành cục máu đông, gây đau nhức dữ dội, thậm chí phải can thiệp bằng thủ thuật.
- Ảnh hưởng tới sinh hoạt, tâm lý: Bà con có thể ngại giao tiếp, ngại đi lại, mất tự tin vì đau rát vùng kín, mặc cảm với bạn đời vì bệnh ở vị trí nhạy cảm.
Tuấn tôi từng điều trị cho một cô giáo về hưu ở Hà Nội, ban đầu chỉ bị sa búi dom nhẹ, nhưng do tâm lý ngại và nghĩ là bệnh “già rồi ai chẳng có”, nên cô không chữa. Đến lúc đến gặp tôi, búi trĩ đã sưng to, viêm loét, chảy dịch liên tục. Quá trình điều trị khi đó phải mất nhiều thời gian và công sức hơn rất nhiều. Đó là lý do vì sao Tuấn tôi luôn nhấn mạnh bà con không nên xem nhẹ lòi dom.
Chẩn đoán lòi dom bằng cách nào?
Các phương pháp chẩn đoán lòi dom phổ biến hiện nay bao gồm cả xét nghiệm lâm sàng và kiểm tra trực tiếp vùng hậu môn. Việc chẩn đoán chính xác sẽ giúp xác định mức độ và dạng bệnh, từ đó có hướng điều trị phù hợp.
Chẩn đoán theo y học hiện đại:
- Thăm khám hậu môn bằng tay
- Soi hậu môn trực tràng
- Nội soi đại tràng
- Siêu âm vùng hậu môn
- Xét nghiệm máu (trong trường hợp nghi thiếu máu do chảy máu kéo dài)
Chẩn đoán theo y học cổ truyền:
Tuấn tôi và các lương y, bác sĩ tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường và phòng khám YHCT Lương y Đỗ Minh Tuấn thường chẩn đoán bệnh dựa trên phương pháp tứ chẩn trong Đông y: vọng – văn – vấn – thiết. Đây là kỹ thuật chẩn đoán toàn diện, giúp đánh giá chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh của từng người.
- Vọng chẩn: Quan sát sắc mặt, dáng đi, thần khí và vùng hậu môn để đánh giá biểu hiện bệnh lý.
- Văn chẩn: Lắng nghe tiếng nói, hơi thở, mùi cơ thể để nhận biết sự rối loạn bên trong.
- Vấn chẩn: Hỏi kỹ về lịch sử bệnh, thói quen ăn uống, đại tiện, giấc ngủ và những biểu hiện toàn thân.
- Thiết chẩn: Bắt mạch, sờ nắn vùng bụng và hậu môn để xác định khí huyết hư vượng, xác định tính chất bệnh như khí trệ, huyết ứ, tỳ hư hay thấp nhiệt.
Tuấn tôi chia sẻ thêm, nhiều ca bệnh đến với tôi chỉ qua việc bắt mạch, hỏi vài câu là có thể định hướng sơ bộ chính xác bệnh lòi dom. Đây là điểm mạnh của Đông y – không cần đến các thiết bị máy móc hiện đại vẫn có thể hiểu rõ gốc rễ của vấn đề.
Mỗi bệnh nhân đến nhà thuốc Đỗ Minh Đường hay phòng khám của tôi đều được thăm khám kỹ lưỡng, đánh giá đầy đủ tình trạng sức khỏe tổng thể, sau đó mới đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Chính sự cẩn trọng và cá nhân hóa này đã giúp nhiều bà con thoát khỏi nỗi khổ dai dẳng vì lòi dom một cách an toàn, hiệu quả.
Chữa lòi dom sao cho hiệu quả? Tuấn tôi chia sẻ
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp đóng vai trò rất quan trọng trong việc cải thiện tình trạng bệnh và tránh tái phát. Tùy vào mức độ và cơ địa từng người mà hướng điều trị sẽ khác nhau. Tuấn tôi sẽ phân tích từng phương pháp để bà con có cái nhìn rõ hơn trước khi lựa chọn.
Điều trị lòi dom bằng thuốc Tây
Nhiều bà con khi phát hiện bị lòi dom thường nghĩ ngay đến thuốc Tây vì tiện và dễ mua. Đây là một lựa chọn phổ biến, nhất là trong giai đoạn đầu của bệnh.
- Thuốc giảm đau, kháng viêm: Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac giúp giảm đau rát nhanh chóng.
- Thuốc nhuận tràng: Lactulose, Bisacodyl giúp đi đại tiện dễ hơn, tránh táo bón.
- Thuốc bôi trĩ: Proctolog, Titanoreine, Hemorrhoidal Ointment giúp co búi trĩ, giảm ngứa, kháng viêm tại chỗ.
- Thuốc đặt hậu môn: Gồm các loại như Preparation H, Anusol giúp giảm sưng và làm mát vùng trĩ.
Tuy nhiên, điểm hạn chế lớn là thuốc Tây chỉ điều trị triệu chứng bên ngoài, không xử lý tận gốc nguyên nhân. Bà con dùng lâu có thể bị nhờn thuốc, rối loạn tiêu hóa, thậm chí gây loét niêm mạc nếu lạm dụng.
Kể cho bà con nghe, mới tuần trước đây Tuấn tôi gặp một bệnh nhân nam ngoài 40 tuổi ở Hà Nội. Anh dùng rất nhiều loại thuốc kháng viêm và thuốc đặt hậu môn nhưng bệnh không thuyên giảm. Đã vậy, do dùng kéo dài nên bị thêm rối loạn tiêu hóa, phân lỏng kéo dài làm tình trạng trĩ nặng hơn.
Chữa lòi dom bằng mẹo dân gian
Một số bà con tin tưởng vào cách dân gian vì cho rằng an toàn, tự nhiên. Tuấn tôi hiểu điều này và chia sẻ thật rằng các mẹo có thể hỗ trợ, nhưng không nên quá phụ thuộc.
- Xông lá trầu không: Dùng lá trầu không rửa sạch, nấu với nước sôi, xông hậu môn để sát khuẩn, giảm ngứa.
- Đắp lá diếp cá: Giã nát lá diếp cá, đắp trực tiếp lên vùng trĩ để giảm viêm.
- Uống nước rau má: Rau má có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm nóng trong.
- Ngâm hậu môn với nước muối ấm: Giúp vệ sinh sạch sẽ, giảm viêm nhẹ.
Các mẹo dân gian phù hợp hỗ trợ giai đoạn đầu, nhưng với trường hợp bệnh đã chuyển nặng thì gần như không mang lại hiệu quả thực tế. Bà con nên thận trọng, nhất là khi thấy bệnh không thuyên giảm.
Tuấn tôi khẳng định, để điều trị dứt điểm bệnh lòi dom, không thể chỉ dừng ở việc chữa triệu chứng. Muốn khỏi hẳn, cần tác động vào gốc rễ, điều chỉnh khí huyết, cân bằng tạng phủ – đây mới là hướng điều trị bền vững.
Điều trị bằng thuốc Nam
Dựa trên hơn 20 năm nghiên cứu chuyên sâu về y học cổ truyền, Tuấn tôi khẳng định với bà con rằng thuốc Nam điều trị bệnh lòi dom hiệu quả và dứt điểm vì nó có cơ chế toàn diện: vừa tác động vào nguyên nhân bên trong như khí huyết ứ trệ, tỳ vị hư yếu; vừa làm co búi trĩ, giảm đau rát, cải thiện đại tiện, lại vừa ngăn ngừa tái phát bằng cách nâng cao chính khí.
Tuấn tôi hiện đang điều trị bệnh cho bà con bằng bài thuốc gia truyền của dòng họ Đỗ Minh. Bài thuốc này gồm ba chế phẩm kết hợp: thuốc ngâm, thuốc bôi và thuốc uống. Mỗi chế phẩm đảm nhận một vai trò: thuốc uống đi vào tạng phủ, điều khí hoạt huyết; thuốc bôi làm teo búi trĩ và chống viêm; thuốc ngâm giúp sát khuẩn và làm mềm hậu môn. Cơ chế kết hợp này giúp người bệnh phục hồi toàn diện.
Vừa mới hôm qua thôi, tôi còn thăm khám và tư vấn điều trị lòi dom cho một bác 63 tuổi ở Thái Bình bằng bài thuốc nam của dòng họ. Bác bị trĩ hỗn hợp gần chục năm, đã qua nhiều phương pháp Tây y, dùng cả mẹo nhưng không ăn thua. Sau gần ba tháng kiên trì dùng thuốc nam, kết hợp ăn uống và luyện tập theo đúng hướng dẫn của tôi, bác không còn sa búi trĩ, đại tiện dễ dàng và ăn ngủ tốt hơn hẳn.
Có nhiều bệnh nhân bị nặng lắm, tưởng phải đi phẫu thuật, vậy mà sau vài tháng được tôi điều trị theo hướng dùng thuốc Nam, giờ ổn rồi, không tái phát nữa. Chính vì vậy, Tuấn tôi luôn khuyên bà con, đặc biệt là những ai đang ở giai đoạn đầu hoặc đã bị lâu năm, hãy tin vào Đông y – bởi chỉ có đi vào gốc rễ mới giải quyết được triệt để căn bệnh phiền toái này.
Lời khuyên của Tuấn tôi dành cho bà con đang gặp vấn đề lòi dom
Tổng hợp lại những gì Tuấn tôi đã chia sẻ từ đầu đến giờ, bà con có thể thấy rằng lòi dom là căn bệnh không hiếm gặp nhưng lại rất dễ bị bỏ qua. Nhiều người chịu đựng trong âm thầm, đến khi bệnh nặng mới điều trị thì hiệu quả sẽ kém hơn rất nhiều. Để chữa khỏi và phòng ngừa bệnh hiệu quả, bà con nhớ giúp Tuấn tôi một vài điều sau nhé:
- Đừng chủ quan với những biểu hiện nhỏ như ngứa, cộm, chảy máu hậu môn vì đó có thể là dấu hiệu ban đầu của lòi dom. Bà con nên đi khám sớm để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.
- Khi thấy búi dom sa ra ngoài, đau rát kéo dài, đại tiện khó khăn, chảy máu nhiều… thì bà con cần đến gặp bác sĩ y học cổ truyền để được thăm khám bài bản. Đừng tự ý dùng thuốc Tây hay áp dụng mẹo dân gian khi chưa rõ tình trạng.
- Trong quá trình tư vấn, Tuấn tôi luôn khuyên bà con rằng: “Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi.”
- Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là nên ăn nhiều rau xanh, uống đủ nước, hạn chế rượu bia, đồ cay nóng và đừng ngồi quá lâu một chỗ. Tập thể dục đều đặn cũng rất quan trọng, nhất là những bài vận động vùng bụng và hậu môn.
- Khi điều trị, bà con cần kiên trì, không bỏ giữa chừng. Đặc biệt, hãy chọn phương pháp điều trị phù hợp với cơ địa và mức độ bệnh của mình, tốt nhất là nên điều trị từ gốc bằng Đông y để tránh tái phát.
- Tôi cũng nhắc đi nhắc lại với nhiều bệnh nhân là: bệnh không tự khỏi đâu, nên đừng để đến khi nặng rồi mới tìm cách chữa, vừa tốn công, tốn tiền mà sức khỏe cũng suy giảm.
Nếu bà con đang lo lắng không biết mình có bị lòi dom hay không, hoặc đã bị rồi mà chưa tìm được cách chữa phù hợp, hãy cứ liên hệ với Tuấn tôi. Tôi sẽ thăm khám và tư vấn tận tình cho bà con theo đúng chuyên môn của Đông y.
Bà con có thể gọi trực tiếp vào số 0963 302 349, nhắn tin qua fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn Tuấn tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ, miễn là bà con chịu chia sẻ thật tình để tôi giúp được đúng cách.