Mất ngủ mãn tính là vấn đề phổ biến và gây không ít khó khăn trong cuộc sống hàng ngày của bà con. Tôi nhận thấy rất nhiều người thắc mắc rằng “mất ngủ mãn tính có chữa được không?”. Thực tế, dù đây là một tình trạng khó điều trị dứt điểm, nhưng nếu chúng ta áp dụng các biện pháp điều trị đúng cách, có thể cải thiện được chất lượng giấc ngủ và ngăn ngừa các biến chứng. Tuấn tôi sẽ chia sẻ thêm về nguyên nhân, triệu chứng và các giải pháp hiệu quả giúp bà con tìm lại giấc ngủ ngon mà không phải lo lắng về vấn đề này.

Mất ngủ mãn tính có chữa được không?

Câu trả lời là: Có, nhưng không phải ai cũng có thể khỏi hoàn toàn. Mất ngủ mãn tính có chữa được không còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, thời gian mắc, thể trạng từng người và phương pháp điều trị. Trong suốt 20 năm tư vấn và điều trị, Tuấn tôi gặp rất nhiều bà con mất ngủ triền miên đến mức suy kiệt cả tinh thần lẫn thể lực, nhưng cũng có những người chỉ cần điều chỉnh một số yếu tố là giấc ngủ đã cải thiện rõ rệt.

Theo góc nhìn Đông y, mất ngủ mãn tính thường bắt nguồn từ sự rối loạn của tạng Tâm, Can và Thận. Tâm chủ thần minh, Can chủ sơ tiết, Thận tàng tinh – khi một trong ba tạng này suy yếu sẽ dẫn đến khí huyết không đủ để nuôi dưỡng thần kinh, làm tâm trí bất ổn, sinh ra chứng mất ngủ kéo dài. Đông y phân loại tình trạng mất ngủ thành các thể như tâm tỳ hư, can khí uất, thận âm hư, và mỗi thể sẽ có hướng điều trị riêng, không thể áp dụng một cách máy móc cho tất cả mọi người.

Tây y nhìn nhận mất ngủ mãn tính là tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài trên 3 tháng, xảy ra ít nhất 3 lần mỗi tuần và có ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt hằng ngày. Dù có các giải pháp như thuốc an thần, trị liệu tâm lý, nhưng nếu chỉ dựa vào thuốc mà không điều chỉnh thói quen sinh hoạt thì tình trạng mất ngủ vẫn có thể quay lại. Đây cũng là lý do khiến nhiều bà con dù đã uống thuốc nhưng vẫn “trằn trọc đến sáng”.

Trong một trường hợp Tuấn tôi từng gặp, một bác gần 60 tuổi, làm nghề lái xe đường dài, suốt hơn 2 năm chỉ ngủ chập chờn 2–3 tiếng mỗi đêm, người mệt mỏi, trí nhớ suy giảm, tinh thần sa sút nghiêm trọng. Sau khi được khám bắt mạch, tôi phát hiện bác thuộc thể can khí uất lâu ngày hóa hỏa, tâm thần bị rối loạn. Trường hợp này nếu không can thiệp đúng hướng, sẽ rất khó khôi phục lại giấc ngủ tự nhiên.

Một vài lưu ý bà con cần nhớ trong câu hỏi mất ngủ mãn tính có chữa được không:

• Nếu nguyên nhân chỉ là do thói quen xấu hoặc căng thẳng tạm thời: hoàn toàn có thể chữa được bằng cách điều chỉnh lối sống.
• Nếu mất ngủ do bệnh lý nền nặng, tổn thương khí huyết lâu ngày hoặc lạm dụng thuốc: việc chữa khỏi sẽ khó hơn, cần kiên trì và kết hợp nhiều phương pháp.
• Thời gian phát hiện và bắt đầu điều trị sớm cũng đóng vai trò quyết định khả năng hồi phục.

Tôi nhấn mạnh rằng, điều quan trọng là phải nhận biết đúng nguyên nhân và chọn cách chữa phù hợp với thể trạng từng người, không nên nóng vội hay tự ý dùng thuốc mà không có hướng dẫn cụ thể.

Phải làm gì khi bị mất ngủ kéo dài khiến sức khỏe suy giảm?

Tuấn tôi hiểu rằng rất nhiều bà con đang loay hoay không biết phải bắt đầu từ đâu khi rơi vào tình trạng mất ngủ triền miên. Nhiều người cứ băn khoăn mãi không biết mất ngủ mãn tính có chữa được không, trong khi điều quan trọng nhất là cần tìm được hướng đi đúng và phù hợp với thể trạng. Vậy nên ở phần này, tôi sẽ chia sẻ cho bà con những cách đang được áp dụng phổ biến, giúp cải thiện giấc ngủ hiệu quả hơn.

Mẹo dân gian giúp an thần dễ ngủ

Các mẹo dân gian thường được nhiều bà con lựa chọn bởi tính tiện lợi và dễ thực hiện tại nhà. Tuấn tôi thường khuyên bà con thử trước với những cách lành tính như:

• Uống nước tâm sen, lá vông, hoa nhài trước khi ngủ
• Ngâm chân nước ấm pha muối và gừng mỗi tối
• Xông tinh dầu oải hương hoặc chanh sả để thư giãn tinh thần
• Tập các bài thở sâu, yoga giãn cơ nhẹ nhàng vào buổi tối

Ưu điểm là ít tốn kém, có thể duy trì lâu dài. Tuy nhiên, hiệu quả thường chậm, chủ yếu phù hợp với các trường hợp mới chớm mất ngủ hoặc căng thẳng nhẹ.

Thuốc tây cải thiện rối loạn giấc ngủ

Với bà con bị mất ngủ nặng, đặc biệt là khi mất ngủ mãn tính đã ảnh hưởng tới tâm lý, công việc, bác sĩ Tây y thường chỉ định:

• Thuốc an thần nhẹ như Diazepam, Zopiclone
• Thuốc chống trầm cảm có tác dụng an thần như Amitriptyline
• Melatonin dạng viên hoặc xịt để điều hòa nhịp sinh học
• Nhóm thuốc kháng histamin gây buồn ngủ

Ưu điểm là tác dụng nhanh, giúp bà con ngủ được ngay trong đêm đầu tiên. Tuy nhiên, nếu lạm dụng sẽ dễ gây lệ thuộc, nhờn thuốc, khô miệng, chóng mặt hoặc lú lẫn ở người cao tuổi.

Đông y điều hòa tạng phủ, bồi bổ khí huyết

Theo Đông y, mất ngủ không chỉ nằm ở giấc ngủ mà còn phản ánh sự mất cân bằng trong cơ thể. Tuấn tôi thường kết hợp nhiều liệu pháp để xử lý toàn diện hơn:

• Dùng bài thuốc điều trị theo thể bệnh như tâm tỳ hư, thận âm hư
• Bấm huyệt, châm cứu để điều hòa khí huyết, trấn an thần kinh
• Sử dụng các thảo dược như lạc tiên, viễn chí, dạ giao đằng
• Xây dựng thực đơn giúp bổ khí, dưỡng huyết, an thần

Ưu điểm của phương pháp này là giải quyết tận gốc, phù hợp với cơ địa người Việt, ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, cần thời gian để thảo dược phát huy tác dụng và phải dùng đúng thể bệnh mới có hiệu quả. Tuấn tôi từng gặp nhiều bà con chữa theo mẹo hoặc tây y không khỏi, nhưng khi quay về với y học cổ truyền thì cải thiện rất rõ rệt.

Lời khuyên từ Tuấn tôi

Trong quá trình khám và điều trị, Tuấn tôi gặp rất nhiều bà con rơi vào trạng thái mất ngủ kéo dài mà không rõ lý do. Có người mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều, có người lại do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh. Dưới đây là một vài lời khuyên thực tế mà tôi thường nhắc nhở bệnh nhân để giúp cải thiện tình trạng này hiệu quả hơn:

• Không lạm dụng thuốc ngủ tây y: Vì dùng lâu dài sẽ gây nhờn thuốc, phụ thuộc và ảnh hưởng tới thần kinh.
• Đi ngủ đúng giờ, tránh dùng thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ: Thói quen này giúp điều hòa lại đồng hồ sinh học tự nhiên.
• Tránh ăn quá no, uống cà phê hoặc rượu vào buổi tối: Những yếu tố này khiến hệ thần kinh bị kích thích, khó thư giãn để ngủ ngon.
• Nên tập thiền, thở sâu hoặc yoga nhẹ nhàng buổi tối: Giúp tâm trí được thư giãn, bớt suy nghĩ, dễ đi vào giấc ngủ hơn.
• Nếu mất ngủ kéo dài trên 1 tháng: Bà con nên chủ động đi khám để xác định nguyên nhân rõ ràng, tránh để chuyển thành mất ngủ mãn tính.

Mất ngủ mãn tính có chữa được không không phải là câu hỏi khó, quan trọng là bà con có hiểu rõ nguyên nhân và kiên trì lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp hay không. Nếu đang gặp tình trạng tương tự hoặc có người thân bị mất ngủ lâu ngày, bà con có thể liên hệ Tuấn tôi để được tư vấn cụ thể qua số điện thoại 0963 302 349, nhắn tin fanpage Lương y Đỗ Minh Tuấn.

**Lưu ý: Tác dụng của phương pháp có thể khác nhau tùy theo cơ địa, thể trạng và cách sử dụng của mỗi người. Các thông tin trên trang web chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho tư vấn chuyên môn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa được chuyên gia hướng dẫn.