Hãy Hiểu Cơ Thể Chính Mình Và Yêu Nó Đúng Cách

Tuấn tôi vẫn thường nói với bà con rằng: mỗi người chỉ có một thân thể này để đi trọn kiếp người. Cái nhà dột thì ta còn lợp lại mái, cái xe hỏng thì ta thay phụ tùng; nhưng thân này hỏng hóc thì khó mà phục hồi như cũ. Cho nên, hiểu được cơ thể mình, thương lấy nó và biết cách chăm nom mới là con đường khôn ngoan nhất để sống khỏe, sống vui.

Hiểu cơ thể – Hiểu chính mình

Bà con mình sống giữa vòng xoáy cơm áo gạo tiền, ai cũng bận rộn, lo toan. Ăn thì ăn vội, ngủ thì thiếu, có bệnh thì nhiều khi chỉ “cố chịu” hoặc tự mua thuốc ngoài tiệm. Cái thói quen ấy Tuấn tôi thấy không hay, vì cơ thể vốn dĩ nó có cách “nói chuyện” với mình. Nó báo hiệu từ rất sớm, chỉ là ta có chịu lắng nghe hay không thôi.

Cơ thể luôn gửi tín hiệu sớm hơn ta nghĩ

• Khi dạ dày hay khó chịu, đầy bụng, ợ hơi: Đó là lời nhắc rằng ta ăn uống thất thường, bỏ bữa, hoặc nạp nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ. Trong Đông y, dạ dày – tỳ vị chính là “hậu thiên chi bản”, gốc rễ để sinh khí nuôi cơ thể. Tỳ vị suy thì cả thân sẽ yếu.
• Khi hay mệt mỏi, thiếu sức: Nhiều người tưởng chỉ do làm việc quá tải, nhưng thực ra còn có thể do thiếu ngủ, thiếu dưỡng khí hoặc khí huyết kém lưu thông. Đông y gọi là “khí hư”, “huyết hư”, tức năng lượng và máu không đủ để nuôi dưỡng lục phủ ngũ tạng.
• Khi da sạm, tóc rụng, móng dễ gãy: Đây là tín hiệu cho thấy cơ thể thiếu dưỡng chất, có khi là thiếu máu, thiếu sắt, hoặc gan thận đang yếu. Đông y cho rằng tóc là “dư của huyết”, móng là “dư của cân”, tất cả đều phản ánh tình trạng khí huyết bên trong.
• Khi mất ngủ triền miên: Đó không chỉ là chuyện stress, mà còn là dấu hiệu âm dương trong cơ thể mất cân bằng. Người mất ngủ lâu ngày dễ sinh bệnh tim mạch, huyết áp, thần kinh.
• Khi đau đầu, hoa mắt, chóng mặt: Có thể là thiếu máu não, hoặc trong Đông y gọi là “can dương thượng kháng”, nghĩa là khí ở gan bốc lên làm đầu nặng, mắt hoa.

Vì sao bà con hay bỏ qua những tín hiệu này? Một phần vì chúng xuất hiện âm thầm, chưa gây khó chịu nhiều nên ta tặc lưỡi cho qua. Một phần nữa, tâm lý người Việt mình hay “có bệnh thì mới đi chữa”, chứ chưa quen phòng bệnh. Tuấn tôi hay ví: “Người khôn ngoan sửa mái nhà khi trời còn nắng, chứ không đợi mưa dột mới đi lo”.

Yêu cơ thể đúng cách – Chăm từ gốc mới bền

Nhiều bà con nghĩ thương bản thân là ăn ngon, mặc đẹp, đi du lịch đây đó. Những điều ấy cũng tốt, nhưng với Tuấn tôi, yêu cơ thể đúng nghĩa là phải biết cách chăm sóc từ gốc rễ, để cho khí huyết lưu thông, âm dương điều hòa, tinh thần thư thái. Chỉ khi bên trong mạnh khỏe, thì bên ngoài mới thực sự rạng rỡ.

Tuấn tôi có mấy điều muốn khuyên bà con thế này, hy vọng bà con thực hiện được để có một sức khỏe tốt:

Ăn uống điều độ – Lấy cái ăn làm gốc nuôi thân

Trong Đông y, tỳ vị chính là “gốc rễ của hậu thiên”, nơi sinh ra khí huyết để nuôi sống cơ thể. Nếu tỳ vị yếu thì dù bà con có bồi bổ bao nhiêu cũng khó hấp thu. Cho nên, ăn uống phải đúng giờ, đủ chất, hợp cơ địa.

• Ăn chậm, nhai kỹ, tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
• Ưu tiên rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, hoa quả tươi, hạn chế rượu bia và đồ chiên rán nhiều dầu mỡ.
• Mùa nào thức ấy, ăn theo tự nhiên để thuận khí trời đất.

Tuấn tôi hay nói: “Ăn không chỉ để no, mà để nuôi dưỡng”. Người biết ăn đúng cách chính là đang thương lấy cơ thể mình. 

Ngủ nghỉ hợp lý – Cho thân tâm được nghỉ ngơi

Ngủ không chỉ là nghỉ ngơi, mà còn là lúc lục phủ ngũ tạng tự chữa lành. Thức khuya triền miên sẽ khiến gan, tim, thận kiệt sức.

• Nên đi ngủ trước 23h, ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi ngày.
• Giữ phòng ngủ yên tĩnh, thoáng mát, tránh mang điện thoại vào giường.
• Người khó ngủ có thể tập thở sâu, ngâm chân nước ấm trước khi đi ngủ để lưu thông khí huyết.

Một giấc ngủ ngon có giá trị hơn cả thang thuốc bổ, bà con đừng coi thường.

Vận động hằng ngày – Giúp khí huyết lưu thông

Con người sinh ra vốn để vận động, không phải để ngồi ì một chỗ. Vận động điều độ sẽ giúp khí huyết lưu thông, xương khớp dẻo dai, tinh thần cũng nhẹ nhõm.

• Chỉ cần đi bộ 20–30 phút mỗi ngày, tập vài động tác khí công, dưỡng sinh, yoga… là đủ.
• Quan trọng là kiên trì, ngày nào cũng duy trì.

Người nào vận động hằng ngày, gương mặt thường sáng, tinh thần sảng khoái hơn người ít vận động.

Giữ tâm tính an hòa – Thuốc bổ cho tinh thần

Trong Đông y, thân và tâm vốn liên kết chặt chẽ. Tâm yên thì thân ít bệnh, tâm loạn thì thân dễ suy.

• Giận dữ làm hại gan, lo nghĩ nhiều làm hại tỳ vị, buồn bã quá thì hại phế.
• Giữ lòng rộng rãi, biết buông bỏ, biết mỉm cười. Một nụ cười đôi khi quý hơn cả chén thuốc bổ.

Tuấn tôi vẫn thường dặn bà con: “Giữ tâm trong sáng, sống hiền lành, thì khí huyết cũng tự vững vàng”.

Sống thuận theo tự nhiên – Điều hòa âm dương

Tôi đã nghe đâu đó câu nói rất hay thế này: Theo nhịp trời đất thì sống khỏe, trái nhịp thì thân hao. Điều đó có nghĩa là, muốn khỏe, phải biết thuận theo tự nhiên.

• Ngủ khi trời tối, dậy sớm khi mặt trời lên. Hè nóng thì ăn đồ mát, đông lạnh thì ăn đồ ấm.
• Biết nghỉ ngơi, không làm việc quá sức.

Sống thuận với tự nhiên là cách điều hòa âm dương tốt nhất, để cơ thể giữ được cân bằng lâu dài.

Bà con thấy đó, thương lấy cơ thể đâu có gì xa vời. Chỉ cần ăn uống điều độ, ngủ nghỉ đúng giờ, vận động đều đặn, giữ tâm an hòa, sống thuận tự nhiên… thì đã là yêu cơ thể đúng cách rồi. Và điều quan trọng nhất là, phải chăm từ gốc mới bền, chứ không chỉ chữa triệu chứng ở ngọn.

Lời kết – Sống khỏe từ sự thấu hiểu và yêu thương

Tuấn tôi chỉ muốn nhắn nhủ bà con rằng: mỗi người chỉ có một thân thể để đi hết chặng đời. Đừng để đến khi bệnh tật gõ cửa mới cuống cuồng tìm thuốc, tìm thầy. Thương lấy cơ thể, hiểu nó và chăm nó từ sớm mới là cách sống khôn ngoan.

Thân thể khỏe mạnh không phải chỉ nhờ vào thuốc men, mà nhờ vào chính sự gìn giữ của ta mỗi ngày. Ăn cho điều độ, ngủ cho đủ, vận động thường xuyên, tâm tính an hòa, sống thuận theo tự nhiên – những điều ấy nghe thì giản đơn, nhưng chính là gốc rễ của sức khỏe bền lâu.

Tuấn tôi mong bà con coi cơ thể mình như một người bạn thân thiết: biết lắng nghe, biết chiều chuộng, biết chăm sóc đúng cách. Có như vậy, bà con mới có được một đời sống an vui, nhẹ nhàng, đi cùng con cháu lâu dài.