Gai Cột Sống

Tham vấn chuyên môn bởi:

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

XEM THÊM TƯ VẤN

Gai cột sống là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến, đặc biệt là ở những người lớn tuổi hoặc những ai có thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Tuấn tôi nhận thấy nhiều bà con thường gặp phải các triệu chứng đau nhức vùng lưng, cổ, hoặc các cơn tê bì, khó chịu kéo dài do tình trạng thoái hóa cột sống. Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến gai cột sống, một căn bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Trong bài viết này, Tuấn tôi sẽ chia sẻ với bà con các phương pháp điều trị hiệu quả từ Đông y và Tây y, giúp cải thiện tình trạng này.

Gai cột sống là như thế nào?

Gai cột sống là một tình trạng mà chúng ta có thể dễ dàng gặp phải khi bước vào độ tuổi trung niên hoặc do những yếu tố sinh hoạt không hợp lý. Đó là sự phát triển quá mức của các mỏm xương (gai xương) trên bề mặt các đốt sống, gây ảnh hưởng đến các mô xung quanh. Gai cột sống thường xảy ra ở cột sống thắt lưng và cổ, nơi phải chịu áp lực lớn.

Gai cột sống là sự phát triển quá mức của các mỏm xương trên bề mặt các đốt sống

Tuấn tôi nhớ có một bà con, 58 tuổi, thường xuyên phải cúi xuống khi làm việc, và kết quả là bà bị đau nhức vùng cổ và lưng. Khi đi khám, bác sĩ chẩn đoán bị gai cột sống, và từ đó, bà ấy bắt đầu thay đổi thói quen, điều trị và thấy đỡ hơn rất nhiều.

Triệu chứng gai cột sống

Gai cột sống có thể xuất hiện mà không có nhiều dấu hiệu rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các triệu chứng sẽ trở nên rõ rệt hơn. Tuấn tôi đã gặp nhiều bệnh nhân có triệu chứng tương tự nhau, và việc nhận diện đúng là rất quan trọng để kịp thời điều trị.

Triệu chứng khởi phát

Đau nhẹ hoặc đau âm ỉ ở vùng lưng, cổ: Những cơn đau không rõ rệt, thường xuất hiện khi ngồi lâu hoặc thay đổi tư thế. Tôi nhớ có anh em đến thăm khám, than phiền về những cơn đau âm ỉ ở vùng thắt lưng sau khi làm việc nặng. Đây là dấu hiệu ban đầu mà bà con cần lưu ý.
Cảm giác tê bì, nặng nề ở tay hoặc chân: Thỉnh thoảng bà con sẽ cảm thấy chân tay tê bì, như thể mất cảm giác tạm thời. Đây là triệu chứng khá phổ biến khi gai xương chèn ép các dây thần kinh.
Khó khăn khi cúi, vươn người hoặc xoay người: Bà con có thể cảm thấy đau hoặc không thoải mái khi thay đổi tư thế hoặc cúi người xuống. Một trường hợp mà Tuấn tôi nhớ nhất là một bệnh nhân nữ 50 tuổi, đau mỗi khi cúi xuống làm việc nhà. Sau khi chụp X-quang, bác sĩ phát hiện có gai cột sống.

Triệu chứng đặc trưng

Đau kéo dài và lan rộng ra các bộ phận khác: Khi bệnh tiến triển, cơn đau có thể lan rộng ra vai, chân hoặc thậm chí xuống tận các ngón tay, ngón chân. Điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Tôi từng thăm khám cho một bà cụ bị gai cột sống vùng cổ, và đau lan xuống tay, khiến bà ấy khó cầm nắm đồ vật.
Cảm giác yếu cơ, giảm khả năng vận động: Một số bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng yếu cơ ở tay hoặc chân do sự chèn ép của gai xương lên các dây thần kinh. Tôi từng điều trị cho một anh em, khi đứng lâu hoặc đi lại, anh cảm thấy chân yếu dần, rất khó để di chuyển. Đây là triệu chứng cho thấy tình trạng đã nặng hơn.
Đau khi vận động mạnh hoặc đứng lâu: Cơn đau trở nên rõ rệt hơn khi bệnh nhân thực hiện những hoạt động mạnh hoặc phải đứng lâu. Những triệu chứng này có thể kéo dài cả ngày, đặc biệt khi phải vận động nhiều.

Như vậy, bà con hãy chú ý đến những dấu hiệu này và đi khám nếu cảm thấy có vấn đề, để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Nguyên nhân gai cột sống

Khi nhắc đến nguyên nhân gây ra gai cột sống, chúng ta cần xem xét cả hai yếu tố chính: nguyên nhân từ y học hiện đại và góc nhìn từ Đông y. Trong quá trình điều trị, Tuấn tôi thường gặp không ít trường hợp bị gai cột sống do những nguyên nhân khác nhau, và mỗi nguyên nhân lại có cách tiếp cận điều trị riêng biệt.

Nguyên nhân theo Y học hiện đại

Tuổi tác: Khi chúng ta già đi, các đĩa đệm giữa các đốt sống có thể bị thoái hóa, mất tính đàn hồi, dẫn đến sự hình thành gai xương. Đây là nguyên nhân phổ biến ở những người trên 40 tuổi.
Chấn thương hoặc tai nạn: Một cú ngã hay va chạm mạnh có thể làm tổn thương cột sống, từ đó gây ra viêm và tạo ra các gai xương để cố gắng ổn định vùng bị tổn thương.
Căng thẳng cơ học kéo dài: Thường xuyên mang vác vật nặng hoặc tư thế làm việc sai (như cúi gập người) sẽ tạo áp lực lên cột sống, gây ra sự phát triển của gai cột sống.
Lối sống ít vận động: Bà con ngồi quá lâu, ít vận động có thể khiến cột sống bị yếu đi, tạo điều kiện cho gai xương hình thành do thiếu sự linh hoạt và máu lưu thông kém.
Gen di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gai cột sống, khả năng bạn gặp phải tình trạng này cũng sẽ cao hơn.

Ít vận động có thể khiến cột sống bị yếu đi, tạo điều kiện cho gai xương hình thành

Nguyên nhân theo Y học cổ truyền

Tuấn tôi trong quá trình điều trị gai cột sống luôn tìm cách lý giải bệnh lý từ góc độ Đông y, dựa vào sự mất cân bằng trong cơ thể và sự tổn thương đến tạng phủ.

Thiếu khí huyết: Theo Đông y, khi cơ thể thiếu khí huyết, các khớp xương sẽ không nhận đủ dưỡng chất cần thiết, dẫn đến sự phát triển bất thường của xương, tạo thành gai cột sống. Đây là vấn đề tôi thường gặp ở những người làm việc quá sức hoặc ăn uống thiếu dinh dưỡng.
Can thận hư yếu: Can và thận là hai tạng có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe xương khớp. Khi thận yếu, cơ thể không thể cung cấp đủ canxi cho các xương, gây ra tình trạng xương khớp yếu dần và dễ bị gai cột sống. Tôi đã điều trị cho nhiều bà con gặp phải tình trạng này do thận hư, thể hiện qua các triệu chứng như đau nhức lưng, cổ kéo dài.
Hàn thấp xâm nhập: Khi cơ thể bị nhiễm lạnh hoặc bị ẩm ướt quá lâu (đặc biệt trong mùa lạnh), những yếu tố này sẽ tạo thành “hàn thấp” gây tắc nghẽn khí huyết, từ đó làm tổn thương các đốt sống và hình thành gai xương. Đây là điều Tuấn tôi nhận thấy khá rõ ở những bệnh nhân sống trong môi trường lạnh lẽo hoặc làm việc ngoài trời vào mùa đông.
Khí huyết ứ trệ: Khi khí huyết trong cơ thể không lưu thông tốt, sẽ tạo nên các khối u hoặc mô xương thừa (gai cột sống). Tuấn tôi thường gặp tình trạng này ở những người làm việc căng thẳng, ít nghỉ ngơi và không chú ý đến việc xoa bóp, thư giãn cơ thể.

Đối tượng có nguy cơ gai cột sống

Bà con hãy chú ý, không phải ai cũng có nguy cơ bị gai cột sống. Tuấn tôi đã gặp nhiều bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị và thấy rằng một số nhóm người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác.

Người trên 40 tuổi: Theo Tuấn tôi, ở độ tuổi này, quá trình thoái hóa tự nhiên của cơ thể bắt đầu diễn ra mạnh mẽ hơn, khiến gai cột sống trở thành vấn đề phổ biến.
Những người làm việc văn phòng: Cũng như bà con trong những công việc phải ngồi nhiều giờ liền mà không thay đổi tư thế, dễ dàng gặp phải tình trạng đau nhức cột sống và có nguy cơ bị gai cột sống cao.
Người làm công việc nặng nhọc: Những người làm nghề xây dựng, vận chuyển hàng hóa, mang vác nặng thường xuyên sẽ phải chịu áp lực lớn lên cột sống, khiến họ dễ bị gai cột sống.
Người có tiền sử chấn thương cột sống: Những tai nạn, va chạm làm tổn thương cột sống trước đó cũng là yếu tố gia tăng nguy cơ mắc gai cột sống.
Người có lối sống ít vận động hoặc béo phì: Thói quen ít vận động khiến cột sống không được vận động và củng cố, gây yếu xương, dễ dẫn đến hình thành gai cột sống. Béo phì cũng làm tăng sức ép lên các đốt sống và tăng nguy cơ mắc bệnh.
Người có gen di truyền: Nếu trong gia đình có người bị gai cột sống, khả năng bạn mắc phải cũng cao hơn. Tuấn tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp gia đình có lịch sử bệnh này, và việc điều trị cũng phức tạp hơn một chút vì tính di truyền.

Hy vọng bà con đã nắm được nguyên nhân và đối tượng có nguy cơ bị gai cột sống, để từ đó có thể phòng tránh và điều trị kịp thời.

Biến chứng gai cột sống

Khi không được điều trị kịp thời, gai cột sống có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Tuấn tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp bà con gặp phải những biến chứng nguy hiểm này do không chú ý hoặc trì hoãn việc thăm khám.

Tổn thương thần kinh: Khi gai xương chèn ép lên các dây thần kinh, có thể gây ra các triệu chứng như tê bì, yếu cơ, hoặc mất cảm giác. Tuấn tôi từng điều trị cho một bệnh nhân bị gai cột sống thắt lưng, khi bệnh không được kiểm soát, anh ấy bị yếu chân, không thể đi lại bình thường.
Đau kéo dài và khó kiểm soát: Những cơn đau từ gai cột sống có thể kéo dài và trở nên mãn tính. Bà con có thể cảm thấy đau nhức suốt cả ngày, ảnh hưởng đến công việc và các sinh hoạt thường nhật.
Giảm khả năng vận động: Khi gai cột sống phát triển và gây áp lực lên các đĩa đệm hoặc dây thần kinh, bệnh nhân sẽ gặp khó khăn khi di chuyển hoặc thực hiện các hoạt động bình thường như cúi người hoặc xoay người.
Biến dạng cột sống: Trong những trường hợp nghiêm trọng, gai cột sống có thể khiến cột sống bị cong vẹo hoặc lệch, gây ra những vấn đề về tư thế và sức khỏe tổng thể.
Bại liệt: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất và hiếm gặp, nhưng nếu không điều trị sớm, những tổn thương thần kinh do gai xương có thể dẫn đến tình trạng tê liệt một phần cơ thể, đặc biệt là ở các chi.

Chẩn đoán gai cột sống

Chẩn đoán chính xác là bước quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả, đặc biệt là đối với gai cột sống. Mỗi phương pháp sẽ giúp đánh giá tình trạng bệnh một cách rõ ràng và giúp bà con lựa chọn đúng hướng điều trị.

Chẩn đoán bằng Y học hiện đại: Đầu tiên, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như X-quang, MRI hoặc CT để kiểm tra mức độ nghiêm trọng của gai cột sống và xác định vị trí chính xác của nó. Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác và dễ dàng nhận diện tình trạng gai cột sống.
Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng vận động của cột sống, thực hiện các phép kiểm tra phản xạ thần kinh và sức mạnh cơ bắp để xác định mức độ ảnh hưởng của gai xương.
Khám theo Y học cổ truyền (YHCT): Tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường và phòng khám YHCT Lương y Đỗ Minh Tuấn, chúng tôi sử dụng phương pháp tứ chẩn – một phương pháp chẩn đoán rất hiệu quả trong YHCT. Bằng cách bắt mạch, nhìn sắc mặt, hỏi bệnh và bắt mạch, Tuấn tôi có thể đánh giá sơ bộ tình trạng bệnh, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Chẩn đoán từ kinh nghiệm thực tế: Tuấn tôi luôn chú trọng đến việc thăm khám cẩn thận, từ việc hỏi thăm triệu chứng đến việc kiểm tra kỹ lưỡng từng cơ quan liên quan đến cột sống. Mỗi bệnh nhân đến nhà thuốc Đỗ Minh Đường đều được chẩn đoán kỹ lưỡng, không bỏ sót bất kỳ chi tiết nào, để đảm bảo phương pháp điều trị đạt hiệu quả cao nhất.

Chính vì vậy, dù là phương pháp Tây y hay YHCT, việc thăm khám kỹ lưỡng, chính xác là yếu tố quan trọng nhất để giúp bà con điều trị hiệu quả và tránh những biến chứng đáng tiếc.

Phương pháp điều trị gai cột sống

Khi mắc phải gai cột sống, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng để giúp giảm đau, phục hồi chức năng và ngăn ngừa biến chứng. Tuấn tôi luôn nhấn mạnh rằng, dù là phương pháp Tây y hay Đông y, điều trị đúng cách vào nguyên nhân gây bệnh sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất.

Điều trị bằng thuốc: Giải pháp tạm thời nhưng cần thận trọng

Thuốc điều trị gai cột sống thường bao gồm các loại thuốc giảm đau, chống viêm và thuốc giãn cơ. Những loại thuốc này có thể giúp giảm bớt cơn đau và triệu chứng tạm thời, nhưng không giải quyết được tận gốc nguyên nhân bệnh.

Thuốc giảm đau: Paracetamol, Ibuprofen, hoặc thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs) thường được sử dụng để giảm đau.
Thuốc giãn cơ: Cyclobenzaprine hoặc Methocarbamol giúp giảm co thắt cơ và cải thiện sự linh hoạt.
Thuốc tiêm: Corticosteroid tiêm vào vùng cột sống có thể giúp giảm viêm và đau cấp tính.

Ưu điểm:

Cách điều trị nhanh chóng, hiệu quả ngay lập tức trong việc giảm đau.
Tiện lợi và dễ sử dụng, giúp bệnh nhân có thể tiếp tục sinh hoạt bình thường trong thời gian ngắn.

Nhược điểm:

Các thuốc này chỉ giúp giảm triệu chứng mà không điều trị triệt để nguyên nhân gây bệnh.
Sử dụng lâu dài có thể gây ra tác dụng phụ như loãng xương, tổn thương gan hoặc thận.

Chia sẻ của Tuấn tôi: Bà con biết không, Tuấn tôi từng gặp một bệnh nhân áp dụng phương pháp điều trị bằng thuốc Tây, uống đủ loại thuốc giảm đau và kháng sinh nhưng tình trạng vẫn không cải thiện. Cuối cùng, anh ấy bị thêm viêm loét dạ dày do dùng thuốc dài ngày mà không kiểm soát được tác dụng phụ. Chính vì vậy, tôi luôn khuyên bà con điều trị vào gốc bệnh, không nên chỉ chạy theo việc giảm triệu chứng.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Mẹo dân gian là phương pháp điều trị nhẹ nhàng, tự nhiên, có thể giúp cải thiện tình trạng đau nhức do gai cột sống gây ra. Tuy nhiên, cần phải kiên trì và sử dụng đúng cách.

Nước gừng và mật ong: Gừng có tác dụng giảm viêm, giúp giảm đau, trong khi mật ong làm dịu cơn đau. Bạn có thể uống nước gừng mật ong mỗi ngày để giảm đau và chống viêm.
Xoa bóp bằng dầu bạc hà: Dầu bạc hà có tác dụng giảm đau, thư giãn cơ bắp và giảm viêm. Xoa bóp nhẹ nhàng lên vùng đau mỗi ngày có thể giúp giảm cơn đau nhanh chóng.
Chườm nóng hoặc lạnh: Chườm khăn nóng lên vùng cột sống bị đau giúp lưu thông máu và giảm căng cơ, trong khi chườm lạnh giúp giảm viêm.

Ưu điểm:

Các phương pháp này dễ thực hiện, nguyên liệu dễ tìm và an toàn.
Giảm đau nhanh chóng mà không cần dùng đến thuốc tây.

Nhược điểm:

Không điều trị được nguyên nhân gây bệnh, chỉ giảm triệu chứng tạm thời.
Cần kiên trì và áp dụng trong thời gian dài, nhưng không phải ai cũng có thể thấy hiệu quả ngay lập tức.

Kể cho bà con nghe, mới tuần trước tôi có một bệnh nhân mãn tính chia sẻ rằng dùng nhiều loại thuốc kháng sinh lắm nhưng không khỏi, xong cuối cùng lại chỉ được giảm đau một lúc rồi đâu lại vào đấy. Sau khi tư vấn và kết hợp điều trị bằng phương pháp Đông y, bệnh tình của anh ấy đã cải thiện rõ rệt.

Điều trị bằng Đông y

Trong suốt hơn 20 năm nghiên cứu và thực hành về y học cổ truyền, Tuấn tôi khẳng định rằng phương pháp điều trị bằng Đông y mang lại hiệu quả lâu dài và triệt để nhất, vì thuốc nam không chỉ giảm triệu chứng mà còn điều trị vào nguyên nhân sâu xa.

Y học cổ truyền coi gai cột sống là do khí huyết ứ trệ, can thận hư yếu hoặc hàn thấp xâm nhập, gây đau nhức và cứng cơ. Các bài thuốc Đông y giúp bổ sung khí huyết, cân bằng âm dương, loại bỏ hàn thấp, từ đó giảm bớt các triệu chứng và phục hồi chức năng cột sống.

Bài thuốc nam gia truyền của dòng họ Đỗ Minh mà Tuấn tôi đang áp dụng đã được nghiên cứu và hoàn thiện qua nhiều thế hệ. Bài thuốc gồm các thành phần thảo dược quý tự nhiên giúp thông kinh hoạt lạc, bổ thận tráng dương, và tăng cường sức khỏe xương khớp.

Vừa mới hôm qua thôi, tôi còn thăm khám và tư vấn điều trị bệnh cho một bệnh nhân 50 tuổi bằng bài thuốc nam bên tôi. Anh ấy đã bị gai cột sống thắt lưng kéo dài suốt mấy năm, uống thuốc tây mà không khỏi, nhưng chỉ sau vài tháng sử dụng bài thuốc của nhà thuốc Đỗ Minh Đường, tình trạng của anh ấy đã ổn định và cảm thấy khỏe hơn rất nhiều.

Tuấn tôi luôn khẳng định rằng muốn điều trị dứt điểm gai cột sống, thì cần điều trị vào gốc bệnh, chữa trị tận gốc nguyên nhân chứ không phải chỉ dừng lại ở việc giảm đau, tạm thời. Bài thuốc Đông y giúp cân bằng cơ thể, điều trị từ gốc, vì vậy mới mang lại hiệu quả lâu dài, không tái phát.

Lời khuyên của Tuấn tôi

Gai cột sống không phải là căn bệnh hiếm gặp, nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuấn tôi luôn khuyên bà con rằng, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, kết hợp với phòng ngừa đúng cách, sẽ giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển xấu.

Khi nào cần gặp bác sĩ: Trong quá trình tư vấn, Tuấn tôi luôn khuyên bà con rằng nếu thấy cơn đau kéo dài, không giảm dù đã nghỉ ngơi hay sử dụng thuốc giảm đau, hoặc có dấu hiệu tê bì, yếu cơ ở tay hoặc chân, bà con nên đến gặp bác sĩ ngay. Đặc biệt, nếu gai cột sống đã ảnh hưởng đến khả năng vận động, hoặc có dấu hiệu của biến chứng như bại liệt, đừng chần chừ nữa mà phải điều trị ngay.
Phòng ngừa gai cột sống: Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là hãy giữ thói quen vận động hợp lý. Tuấn tôi luôn khuyên bà con nên tập thể dục đều đặn, đặc biệt là các bài tập kéo giãn cơ, yoga hoặc bơi lội để giúp cột sống khỏe mạnh. Cũng đừng quên thay đổi thói quen ngồi, đứng đúng cách, tránh cúi gập người hoặc mang vác nặng.
Lưu ý khi điều trị: Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Đặc biệt, khi sử dụng thuốc Tây, phải tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ và không tự ý thay đổi liều lượng. Với phương pháp điều trị bằng Đông y, bà con cũng cần kiên trì, không nên nóng vội, bởi thuốc nam sẽ mang lại hiệu quả lâu dài khi sử dụng đều đặn và đúng phương pháp.

Tuấn tôi luôn nhấn mạnh rằng, điều trị dứt điểm gai cột sống là điều cần thiết để có thể sống khỏe mạnh và không phải lo lắng về cơn đau dai dẳng. Mỗi người bệnh sẽ có cách điều trị phù hợp riêng, vì vậy, nếu bà con còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với tôi để được tư vấn.

Nếu bà con có câu hỏi hay muốn được tư vấn chi tiết về bệnh gai cột sống hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, xin vui lòng liên hệ với Tuấn tôi qua: