Thoái Hóa khớp Háng

Thoái hóa khớp háng là bệnh lý ngày càng phổ biến, không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà những người trẻ cũng có thể mắc phải. Tôi từng biết rất nhiều trường hợp nghĩ rằng thoái hóa xương khớp là bệnh của người già, vì vậy khi có dấu hiệu của bệnh, họ chủ quan không đi thăm khám cụ thể, dẫn đến nhiều hệ quả xấu. Vấn đề này xuất phát từ việc không hiểu rõ đặc điểm của bệnh. Vì vậy trong bài viết này, tôi sẽ giải thích kỹ các vấn đề liên quan đến thoái hóa khớp háng, giúp bà con có thể chủ động hơn trong việc phòng ngừa, điều trị bệnh cho bản thân.

Thoái hóa khớp háng là gì?

Khớp háng là bộ phận nằm giữa xương đùi, xương chậu và hệ thống dây chằng. Phần khớp này đóng vai trò quan trọng trong các vận động của con người. Vì vậy thường chịu áp lực lớn của cơ thể và dễ bị tổn thương, trong đó bệnh lý thường gặp nhất là thoái hóa khớp háng.

Thoái hóa khớp háng là tình trạng sụn khớp và xương dưới sụn vùng háng bị bào mòn
Thoái hóa khớp háng là tình trạng sụn khớp và xương dưới sụn vùng háng bị bào mòn

Để mọi người hiểu rõ hơn về thoái hóa khớp háng, tôi xin giải thích như sau. Khi bị tác động bởi yếu tố nào đó (có thể là tuổi tác, bệnh lý cơ thể, di truyền, chấn thương,…), sụn khớp và xương dưới sụn vùng háng bị bào mòn sẽ dẫn đến biến đổi bề mặt khớp, xuất hiện gai xương. Lâu dần sẽ làm biến dạng và hư khớp, gây khó khăn trong vận động. Tình trạng này được gọi là thoái hóa khớp háng.

Bệnh được chia làm 2 dạng là thoái hóa khớp háng nguyên phát và thoái hóa khớp háng thứ phát. Thoái hóa nguyên phát là tình trạng bệnh xuất hiện ở những người cao tuổi ngoài 50 tuổi, thường chiếm hơn 50% trong tổng số các trường hợp bị bệnh. Thoái hóa khớp háng thứ phát thì bao gồm rất nhiều loại như thoái hóa sau chấn thương, thoái hóa trên nền dị dạng cũ,… thường xảy ra với những người trung niên.

Nguyên nhân thoái hóa khớp háng

Như tôi đã đề cập ở trên, thoái hóa khớp háng gồm có 2 dạng là nguyên phát và thứ phát. Sở dĩ, bệnh được phân chia thành các dạng như vậy là do thoái hóa khớp háng xảy ra do 2 nhóm nguyên nhân. Cụ thể như sau:

Nguyên nhân nguyên phát

Trong tổng số những bệnh nhân đến khám chỗ tôi và được chẩn đoán mắc thoái hóa khớp háng thì có đến hơn nửa số đó là người cao tuổi. Rõ ràng, tuổi tác chính là yếu tố hàng đầu gây nên bệnh lý này. Để mọi người hiểu rõ hơn tại sao lại như vậy, tôi xin giải thích như sau:

Sụn xương vốn không được nuôi dưỡng trực tiếp bởi các mạch máu mà chỉ được thẩm thấu chất dinh dưỡng nhờ màng hoạt dịch và tổ chức xương dưới sụn. Khi tuổi càng cao, chức năng sản xuất dịch bôi trơn của màng hoạt dịch càng yếu đi. Điều này khiến sụn khớp bị giảm tính đàn hồi, khả năng tái tạo cũng gần như không còn và rất dễ bị bào mòn. Tình trạng lâu dần sẽ dẫn đến sự nhuyễn hóa, mất sụn khớp, xơ hoá xương dưới sụn và tạo nhiều gai xương, hay nói cách khác chính là thoái hóa.

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây thoái hóa khớp háng
Tuổi tác là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây thoái hóa khớp háng

Nguyên nhân thứ phát

Gần đây cũng có nhiều người trẻ tuổi tới Phòng chẩn trị YHCT Đỗ Minh Đường của tôi để thăm khám và bốc thuốc chữa bệnh. Họ chia sẻ là lúc đầu chỉ thấy một số triệu chứng đau nhức ở vùng háng, sau đó lan dần xuống đùi và cẳng chân. Có mua thuốc giảm đau về uống nhưng sau đó vẫn tái phát thường xuyên. Đến khi đi khám thì được chẩn đoán là đang có dấu hiệu của thoái hóa và cảm thấy khá hoang mang.

Như vậy, có thể thấy rõ thoái hóa khớp hẳn nhiên không chỉ là bệnh lý của người già, mà người trẻ cũng có thể bị đấy nhé bà con. Do đó, ngoài vấn đề tuổi tác còn có rất nhiều nguyên nhân khác gây ra bệnh xương khớp mà mọi người cần lưu ý. Cụ thể:

Thoái hóa xuất hiện sau chấn thương: Trong quá trình sinh hoạt hằng ngày, tập luyện thể thao, làm việc có thể vô tình gây ra một số chấn thương như gãy xương đùi, vỡ ổ cối, trật khớp háng,… Chúng có thể để lại di chứng như làm lệch cấu trúc xương, bào mòn sụn,… khiến quá trình thoái hóa khớp háng diễn ra nhanh hơn.

  • Do bẩm sinh: Một số người mắc dị dạng xương khớp bẩm sinh hoặc có các cấu tạo bất thường tại vùng lân cận khớp háng như sai khớp, lồi ổ cối,… thường có khả năng bị thoái hóa khớp háng cao hơn những người bình thường. Lý do là các cấu trúc xương dị dạng có thể gây ra áp lực lớn, gây chèn ép sụn và khớp háng. Từ đó đẩy nhanh quá trình bào mòn sụn khớp và gây ra thoái hóa.
  • Thoái hóa khớp háng do bệnh lý: Thoái hóa khớp háng có thể là biến chứng của một số bệnh lý như đái tháo đường, bạch huyết sắc tố,…Ngoài ra, những người từng bị viêm khớp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp, gout… cũng có khả năng mắc thoái hóa khớp háng từ sớm.
Các nguyên nhân thứ phát gây ra thoai hoa khop hang
Các nguyên nhân thứ phát gây ra thoai hoa khop hang
  • Lối sống thiếu lành mạnh: Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như hút thuốc lá, uống rượu bia, thức khuya, chế độ ăn không khoa học… rất dễ gây ra các bệnh về xương khớp, trong đó có thoái hóa khớp háng. Đặc biệt, thuốc lá có thể làm tăng nồng độ các chất độc trong máu, không những khiến sụn khớp bị phân hủy dần mà còn bị mất đi khả năng tái tạo và tự hồi phục tổn thương.
  • Do tính chất công việc: Tôi biết rằng nhiều người rất có ý thức bảo vệ xương khớp của mình. Tuy nhiên tính chất công việc khiến họ thường xuyên phải thực hiện những tư thế gây bất lợi cho xương. Cụ thể như những công việc bưng bê nhiều, ngồi lâu một chỗ, vận động mạnh, liên tục,… sẽ dễ tạo ra áp lực lớn lên sụn khớp và xương, dẫn đến quá trình thoái hóa diễn ra nhanh hơn.
  • Một số nguyên nhân khác: Bên cạnh các nguyên nhân kể trên, một số yếu tố khác như thừa cân, sự thay đổi thời tiết, coxa plana, hoại tử chỏm xương đùi,…cũng có thể gây ra bệnh thoái hóa khớp háng.

Các triệu chứng thoái hóa khớp háng

Người bị thoái hóa khớp háng thường gặp phải các triệu chứng điển hình như đau mỏi bất thường tại vùng khớp háng sau đó lan xuống đùi và cẳng chân, cơn đau sẽ xuất hiện nhiều về đêm và sáng sớm. Bên cạnh đó, biên độ vận động của khớp háng bị giảm, người bệnh cảm thấy co duỗi khó, khi cử động lại có tiếng lạo xạo. Số ít trường hợp còn có thể gặp phải tình trạng mệt mỏi và tê cứng toàn thân…

Triệu chứng điển hình của thoái hóa khớp háng
Triệu chứng điển hình của thoái hóa khớp háng

Nhìn chung, các dấu hiệu của bệnh là rõ ràng, tuy nhiên chúng cơ bản giống với triệu chứng của 1 số bệnh lý về xương khớp khác. Do đó, để có thể chữa bệnh hiệu quả, tôi khuyên bạn nên đến cơ sở y tế thăm khám cụ thể, xác định rõ nguyên nhân cũng như tình trạng bệnh của mình.

Chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp háng

Bất cứ bệnh nào cũng vậy, nếu chỉ ở nhà” tự bắt bệnh” thì rất dễ có những suy nghĩ lệch lạc. Tôi đã từng gặp nhiều trường hợp bệnh nhân đến khám với tình trạng thoái hóa nặng, chỏm xương biến dạng, khó đi lại, xương sưng to,… Hỏi ra mới biết vì ở nhà tự tìm hiểu rồi chủ quan nên không khám chữa gì cả. Do đó, chẩn đoán bệnh chính xác là bước quan trọng để điều trị bệnh hiệu quả, tránh biến chứng. Tôi khuyên mọi người nên đi thăm khám sớm để được thực hiện các phương pháp chẩn đoán cụ thể. Gồm:

Chẩn đoán lâm sàng

Đây là bước đầu tiên giúp bác sĩ nắm được sơ bộ về tình trạng của bệnh nhân. Sau đó sẽ có những quyết định áp dụng kỹ thuật chẩn đoán hiện đại phù hợp.

Thông qua động tác gấp, duỗi, dạng háng và những câu hỏi cơ bản về các dấu hiệu gặp phải mà bác sĩ đưa ra, bệnh nhân sẽ bị nghi mắc thoái hóa khớp háng nếu có các triệu chứng sau:

  • Cơn đau đầu tiên chỉ mang tính cơ học. Tức là đau hơn khi vận động và sẽ dịu đi khi người bệnh nghỉ ngơi. Dần dần, cơn đau xuất hiện ngày càng nhiều khi vận động, đi lại, mang vác,…
  • Người bệnh thường đau dữ dội về đêm hoặc sáng sớm.
  • Đau mỏi vùng bẹn và cơn đau lan dần xuống đùi, cẳng chân,…
  • Có cảm giác tê mỏi, khó duỗi chân và khi cử động có tiếng lạo xạo
  • Các cơ quanh háng bị teo lại, kiểm tra biên độ vận động của khớp háng thấy giảm đáng kể
  • Ở vị trí khớp đau có các dấu hiệu như phì đại đầu xương, nóng đỏ, đau cạnh khớp, dây chằng, gân cơ,…
Chẩn đoán
Chẩn đoán thoái hóa khớp háng được thực hiện thông qua khám lâm sàng và chụp chiếu, xét nghiệm

Chẩn đoán hình ảnh

Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến nhất là chụp X-quang. Các hình ảnh thu được sẽ giúp bác sĩ xác định được bệnh thoái hóa khớp thông qua những đặc điểm sau:

  • Xuất hiện tình trạng mọc gai xương ở nhiều vị trí, kể cả xương chậu, chỏm xương đùi,…
  • Hẹp khe khớp do sụn khớp bị bào mòn hoặc vôi hóa
  • Xuất hiện phần đặc ở xương dưới sụn, nhất là vị trí phải chịu áp lực lớn của cơ thể
  • Đôi khi có thể thấy tình trạng khuyết xương, kén ở đầu xương, đầu xương thay đổi hình dạng,…

Ngoài chụp X-quang, bạn có thể được chỉ định một số kỹ thuật chẩn đoán khác như chụp CT, chụp MRI,…

Các cách điều trị thoái hóa khớp háng

Với sự phát triển không ngừng của nền y học, hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị thoái hóa khớp nói chung và khớp háng nói riêng. Về cơ bản thì tuần tự điều trị thì luôn ưu tiên từ bảo tồn rồi mới phẫu thuật can thiệp. Trong bảo tồn thì có bảo tồn không dùng thuốc và bảo tồn kết hợp dùng thuốc với không dùng thuốc. Tùy từng trường hợp bệnh cụ thể mà sẽ có phác đồ điều trị phù hợp. Bà con muốn hiểu chi tiết, có thể tìm đọc lại bài “Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp” tôi đã từng viết.

Còn trong bài này, tôi xin lướt qua nhanh những ý chính của các phương pháp để bà con có cái nhìn cơ bản về hướng điều trị bệnh trong y khoa:

Trong điều trị thoái hóa khớp háng, phương pháp bảo tồn luôn được ưu tiên sử dụng
Trong điều trị thoái hóa khớp háng, phương pháp bảo tồn luôn được ưu tiên sử dụng

Điều trị thoái hóa khớp háng không dùng thuốc

Điều trị thoái hóa khớp háng không dùng thuốc độc lập được khuyến khích sử dụng khi tình trạng thoái hóa khớp háng mới trong giai đoạn tiền khởi phát. Có nghĩa là tần suất các cơn đau không nhiều, chưa có ảnh hưởng gì nhiều tới chức năng vận động. Phương pháp điều trị sẽ bao gồm 3 phần như sau:

  • Loại bỏ nguyên nhân gây bệnh: Đây được xem là một trong những nguyên tắc đầu tiên trong trị bệnh để có hiệu quả tốt. Nếu bạn đang có thói quen hút thuốc, ăn uống thiếu chất, làm việc quá sức, vận động sai tư thế hay bị béo phì…, vậy thì hãy tìm cách để điều chỉnh và cân bằng lại lối sống của mình. Điều này không chỉ giúp bảo vệ xương khớp mà còn có thể nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
  • Tập các bài tập hỗ trợ: Có rất nhiều bài tập hỗ trợ giúp kiểm soát các bệnh lý xương khớp, trong đó có thoái hóa khớp háng như bài tập nâng cao chân, bài tập kéo gối,… Chúng có tác dụng tăng cường sức mạnh cơ bắp, giảm sự co cứng khớp. Đồng thời giúp hỗ trợ bảo vệ và tái tạo xương khớp hiệu quả.
  • Điều trị bằng vật lý trị liệu: Vật lý trị liệu là phương pháp sử dụng các yếu tố vật lý như nhiệt, điện, nước,… tác động lên cơ thể người bệnh nhằm tăng cường lưu thông khí huyết, hỗ trợ chuyển hóa, dẫn truyền thần kinh, phục hồi chức năng khớp háng. Các biện pháp thường được áp dụng gồm xoa bóp, bấm huyệt, chườm nóng, chườm lạnh, siêu âm, laser,…
Tập vật lý trị liệu giúp giảm đau và duy trì khả năng vận động cho người bệnh
Tập vật lý trị liệu giúp giảm đau và duy trì khả năng vận động cho người bệnh

Thuốc điều trị bệnh thoái hóa khớp háng

Khi tình trạng thoái hóa đã xuất hiện kèm theo hiện tượng viêm thì song song với việc thực hiện các biện pháp ăn uống, sinh hoạt, tập luyện nói trên, người bệnh sẽ cần phải sử dụng tới các loại thuốc điều trị. Mục đích là chống viêm, giảm đau, ngăn ngừa thoái hóa diễn tiến nặng, giúp người bệnh duy trì vận động. Nói về thuốc điều trị thì sẽ có thuốc Tây và Đông y. Cụ thể về mỗi loại thuốc như sau:

Thuốc Tây y điều trị thoái hóa khớp háng

Sử dụng thuốc Tây y trị thoái hóa khớp là một phương pháp giúp kiểm soát tốt tình trạng thoái hóa khớp, làm giảm nhanh các triệu chứng lâm sàng và ngăn ngừa biến chứng xảy ra. Tuy nhiên, có rất nhiều người tự ý đi mua thuốc về dùng khiến tình trạng không những không được cải thiện mà còn trở nên nặng hơn. Lý do bởi thuốc Tây y có dược tính cao, dễ gây ra tác dụng phụ. Do đó, để điều trị bệnh hiệu quả, bạn nên thực hiện theo những hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Thông thường, điều trị thoái hóa khớp háng thường có các loại thuốc sau:

  • Thuốc giảm đau Ibuprofen, paracetamol, Co-codamol.
  • Thuốc kháng viêm không chứa steroid.
  • Thuốc giãn cơ mydocalm, myonal…
  • Thuốc làm chậm thoái hóa DMARs.

Với 1 số trường hợp nặng, bác sĩ có thể yêu cầu tiêm thuốc Corticosteroid, huyết tương giàu tiểu cầu,… để ngăn ngừa biến dạng khớp và các biến chứng nguy hiểm xuất hiện.

Thuốc tân dược dùng lâu dài có thể gây ra một số tác dụng không tốt cho sức khỏe con người
Thuốc tân dược dùng lâu dài có thể gây ra một số tác dụng không tốt cho sức khỏe con người

Điều trị thoái hóa khớp háng bằng phẫu thuật

Trong trường hợp thoái hóa khớp nặng, chỏm xương bắt đầu biến dạng hoặc các loại thuốc Tân dược không đáp ứng trị liệu, bạn có thể sẽ được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ xương, thay khớp háng một phần hoặc thay khớp háng nhân tạo toàn bộ,…

Phương pháp phẫu thuật có khả năng loại bỏ phần canxi lắng đọng cùng các gai xương. Đồng thời giúp giải phóng rễ thần kinh bị chèn ép, cải thiện khả năng vận động cho người bệnh.

Phương pháp thay khớp háng nhân tạo
Phương pháp thay khớp háng nhân tạo

Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng phẫu thuật cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như tái phát sau mổ, nứt xương đùi, nhiễm trùng, trật khớp háng nhân tạo, dây thần kinh xung quanh khớp háng bị tổn thương,… Do đó, tôi khuyên bạn nên trao đổi kỹ với bác sĩ phẫu thuật trước khi áp dụng phương pháp điều trị này.

Lưu ý phòng ngừa bệnh thoái hóa khớp háng

Khớp háng là vị trí chịu lực lớn của toàn cơ thể, lại dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều bệnh lý bên trong như thừa cân, đái tháo đường,… Nếu bạn không chú ý đến những yếu tố này thì rất dễ gây tổn thương cho sụn khớp. Do đó, việc lưu ý điều chỉnh lối sống hằng ngày, cân bằng cơ thể nhằm phòng ngừa thoái hóa xương khớp có ý nghĩa rất quan trọng trong bảo vệ sức khỏe bản thân. Cụ thể, mỗi người đều cần chú ý những vấn đề sau:

  • Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đủ chất dinh dưỡng, đồng thời hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,..
  • Kiểm soát cân nặng của bản thân bởi đây là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến thoái hóa khớp háng diễn ra nhanh hơn
  • Thăm khám và điều trị sớm các bệnh lý trong cơ thể, đặc biệt là gout, đái tháo đường, bạch huyết sắc tố,…
  • Chú ý đến tư thế khi làm việc, sinh hoạt. Không mang vác nặng và nên thường xuyên thay đổi tư thế nằm, ngồi,…
  • Tập các bài tập thể dục đều đặn hằng ngày, vừa sức để tăng độ đàn hồi và sự dẻo dai cho các sụn khớp

Trên đây là những giải thích của tôi về các vấn đề liên quan đến bệnh thoái hóa khớp háng. Hy vọng sẽ giúp bà con có thêm nhiều thông tin hữu ích và chủ động hơn trong việc phòng ngừa bệnh tật, bảo vệ sức khỏe bản thân. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại câu hỏi dưới bài viết hoặc gửi tin nhắn vào facebook cá nhân Đỗ Minh Tuấn của tôi, tôi sẽ cố gắng giải đáp hết cho bà con. Trường hợp cần hỏi gấp, hãy gọi tới số điện thoại di động của tôi 0984 650 816.

Có Thể Bạn Quan Tâm:  

Bình luận (16)

  1. Thanh Thiện says: Trả lời

    Tôi bị đau khớp háng không biết phải thoái hoá không nhưng tôi đi tiêm thì thấy đỡ đau được 1 thời gian. Gần đây tôi lại thấy đau lại. Không biết phải xử lý thế nào mong bác sĩ tư vấn cho tôi.

  2. Đào- HN says: Trả lời

    Chạy bộ nhiều có làm thoái hoá khớp háng không nhỉ? Tôi chạy bộ nhiều trước đây thì không sao nhưng thời gian gần đây thấy chạy kém hơn mà hay bị đau khớp háng.

  3. Lê Khắc Vũ says: Trả lời

    Tôi bị ngã xe đập mông xuống đường cách đây 2 năm. Hồi đó đi khám kiểm tra thì xương không bị gãy gì cả chỉ bị tổn thường phần mềm thôi. Nhưng từ ngày đó cho tới giờ cứ thỉnh thoảng khớp háng lại bị đau, nhất là những hôm đi nhiều. Như vậy có phải là bị thoái hoá khớp háng không?

  4. Bích Long says: Trả lời

    Điều trị thoái hoá khớp háng ở nhà thuốc Đỗ Minh Đường có khỏi hẳn được không và liệu trình bao lâu thì khỏi được? Ai điều trị rồi cho mình xin ý kiến với ạ?

  5. Đặng Thu Phương says: Trả lời

    Chào bác sĩ, năm nay tôi 45 tuổi, tôi có bà chị bị thoái hoá khớp háng 2 bênh. Chụp phim bác sĩ bảo bị ổ khớp không bình thường, bị gồ ghề đã điều trị nhiều bằng thuốc tây rồi không khỏi. Giờ điều trị đông y có khỏi được không a?

  6. Hằng Xuân says: Trả lời

    Tôi bị viêm đa khớp dạng thấp. Ngoài khớp háng ra thì các khớp tay chân hầu như bị đau hết.

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi