Đau Vai Gáy Cột Sống Cổ

Tham vấn chuyên môn bởi:

Lương y Đỗ Minh Tuấn

GĐ chuyên môn hệ thống Đỗ Minh Đường

Tuấn tôi nhận thấy rất nhiều bà con hay gặp phải tình trạng đau vai gáy cột sống cổ, gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Triệu chứng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ căng thẳng, sai tư thế cho đến các vấn đề liên quan đến xương khớp. Việc nhận biết đúng nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị thích hợp là rất quan trọng để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe. Bà con đừng lo, bài viết này sẽ giúp tìm hiểu sâu hơn về bệnh lý này và những cách chăm sóc, điều trị hiệu quả.

Đau vai gáy cột sống cổ là gì?

Đau vai gáy cột sống cổ là một tình trạng khá phổ biến mà Tuấn tôi thường gặp trong công việc khám chữa bệnh. Đây là một triệu chứng mà nhiều bà con gặp phải, với cảm giác đau nhức và căng thẳng ở vùng cổ, vai và đôi khi lan xuống bả vai hoặc tay. Về mặt y học, bệnh này có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động của vùng cổ, làm cho mọi cử động trở nên khó khăn và đau đớn.

Bà con sẽ có cảm giác đau nhức và căng thẳng ở vùng cổ, vai 
Bà con sẽ có cảm giác đau nhức và căng thẳng ở vùng cổ, vai

Cột sống cổ có 7 đốt sống, nối liền với đầu và hỗ trợ các chuyển động của cổ. Khi có vấn đề ở vùng này, như tổn thương dây thần kinh hoặc cơ, cơn đau có thể xuất hiện và gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Dù là đau cấp tính hay mãn tính, bệnh lý này cần được điều trị sớm để tránh biến chứng.

Triệu chứng đau vai gáy cột sống cổ

Khi bà con gặp phải vấn đề về đau vai gáy cột sống cổ, việc nhận biết các triệu chứng là bước đầu tiên để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là những triệu chứng mà Tuấn tôi thường gặp trong quá trình thăm khám, giúp bà con dễ dàng nhận ra tình trạng của mình.

Triệu chứng khởi phát

  • Cảm giác căng tức, đau nhức ở vùng cổ: Lúc đầu, bà con có thể cảm thấy sự căng thẳng ở cơ cổ, vai và đôi khi là các cơn đau thoáng qua. Một số người cảm thấy mỏi mệt khi ngồi lâu hoặc sau một đêm ngủ không đúng tư thế.
  • Đau lan từ cổ xuống vai hoặc tay: Đối với những người có vấn đề về dây thần kinh cổ, cơn đau có thể lan ra sau bả vai hoặc cánh tay, đôi khi còn kèm theo tê bì hoặc yếu tay.

Triệu chứng đặc trưng

  • Giới hạn phạm vi chuyển động: Cảm giác đau hoặc căng cơ khiến bà con khó xoay cổ hoặc nghiêng đầu sang một bên. Điều này sẽ làm hạn chế khả năng hoạt động, gây khó khăn khi lái xe hoặc làm việc lâu.
  • Đau khi ngả đầu ra phía sau hoặc sang bên: Triệu chứng này xuất hiện rõ ràng khi cử động cổ trong những tư thế này, bà con sẽ cảm thấy đau dữ dội, đặc biệt khi kéo dài tư thế.
  • Cảm giác cứng và khó chịu: Những người bị đau vai gáy cột sống cổ thường gặp phải tình trạng cổ cứng, khó xoay chuyển hoặc khom người, đồng thời cũng có thể cảm thấy căng cơ suốt ngày.

Những triệu chứng này là dấu hiệu quan trọng mà bà con cần chú ý để nhận diện bệnh từ sớm và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm có thể giúp giảm thiểu đau đớn và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây đau vai gáy cột sống cổ

Đau vai gáy cột sống cổ có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ thói quen sinh hoạt hàng ngày đến các vấn đề sâu xa hơn trong cơ thể. Tuấn tôi sẽ phân tích nguyên nhân gây ra tình trạng này từ hai góc nhìn: y học hiện đại và y học cổ truyền, để bà con hiểu rõ hơn về bệnh lý này.

Nguyên nhân theo y học hiện đại

  • Thoái hóa đốt sống cổ: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất mà Tuấn tôi gặp trong quá trình điều trị. Cột sống cổ có 7 đốt sống, theo thời gian và do tuổi tác, các đĩa đệm và khớp có thể bị thoái hóa, gây áp lực lên các dây thần kinh và làm đau đớn vùng cổ, vai.
  • Chèn ép thần kinh cổ: Khi các dây thần kinh vùng cổ bị chèn ép do thoát vị đĩa đệm, các cơn đau nhức sẽ xuất hiện và có thể lan xuống bả vai hoặc cánh tay. Điều này làm hạn chế sự di chuyển của cổ và gây cảm giác tê bì.
  • Tư thế xấu và thói quen sinh hoạt: Bà con làm việc nhiều giờ trong tư thế cúi đầu hoặc ngồi một chỗ, chẳng hạn như ngồi làm việc trước máy tính quá lâu, có thể gây ra căng thẳng lên cơ vùng cổ và dẫn đến đau.
  • Chấn thương vùng cổ: Những người gặp phải tai nạn, như tai nạn giao thông hoặc va đập mạnh, có thể bị thương tích ở cổ và dẫn đến các cơn đau kéo dài. Những tổn thương này có thể gây cứng cổ hoặc chèn ép dây thần kinh, khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.
  • Vấn đề về cơ bắp: Sự căng cơ, đặc biệt là do làm việc nặng hoặc các động tác lặp đi lặp lại, có thể gây ra sự đau nhức và khó chịu vùng cổ. Thường gặp ở những người làm công việc nặng hoặc thường xuyên phải nâng vác vật nặng.
Bà con làm việc nhiều giờ trong tư thế cúi đầu hoặc ngồi một chỗ có thể gây đau vùng cổ
Bà con làm việc nhiều giờ trong tư thế cúi đầu hoặc ngồi một chỗ có thể gây đau vùng cổ

Nguyên nhân theo y học cổ truyền

Trong y học cổ truyền, đau vai gáy cột sống cổ không chỉ đơn thuần là vấn đề cơ học mà còn liên quan đến sự mất cân bằng trong cơ thể, đặc biệt là khí huyết và các tạng phủ.

  • Khí huyết không lưu thông: Tuấn tôi thường nhận thấy trong các ca đau vai gáy cổ, khí huyết bị ứ trệ, không lưu thông tốt đến vùng cổ. Khi khí huyết không đủ mạnh mẽ để nuôi dưỡng các cơ và khớp, sẽ dẫn đến tình trạng tắc nghẽn, đau đớn và cứng cổ.
  • Sự ảnh hưởng của thận yếu: Theo y học cổ truyền, thận có vai trò trong việc cung cấp năng lượng cho xương. Khi thận yếu, xương khớp, trong đó có xương cổ, sẽ bị ảnh hưởng, dễ bị thoái hóa và đau nhức.
  • Phong hàn, thấp nhiệt xâm nhập: Nếu bà con gặp phải tình trạng thời tiết lạnh, ẩm ướt kéo dài hoặc tiếp xúc với các yếu tố phong hàn, sẽ khiến các yếu tố này xâm nhập vào cơ thể, gây tắc nghẽn khí huyết và làm tăng đau đớn ở vùng cổ.
  • Căng thẳng tâm lý: Y học cổ truyền cũng coi căng thẳng tinh thần là một nguyên nhân gây đau vai gáy cổ. Tình trạng stress kéo dài có thể khiến khí huyết bị u ám, không lưu thông, gây đau đớn, cứng cổ, giống như khi bà con phải mang một gánh nặng tâm lý nặng trĩu.

Đối tượng dễ mắc phải đau vai gáy cột sống cổ

Tuấn tôi thường gặp đau vai gáy cột sống cổ ở nhiều đối tượng khác nhau, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn. Sau đây là các đối tượng mà bà con cần đặc biệt chú ý.

  • Người cao tuổi: Với tuổi tác, cơ thể sẽ trải qua quá trình thoái hóa tự nhiên. Những người trên 50 tuổi thường gặp phải tình trạng thoái hóa đốt sống cổ và các vấn đề liên quan đến cột sống, dễ dẫn đến cơn đau vai gáy.
  • Nhân viên văn phòng, người làm việc với máy tính nhiều: Những người làm việc trong tư thế ngồi lâu, như nhân viên văn phòng, thường phải cúi đầu và nhìn vào màn hình máy tính nhiều giờ mỗi ngày. Điều này dễ gây ra tình trạng căng cơ cổ và đau vai gáy.
  • Những người làm công việc nặng nhọc: Những công việc đòi hỏi mang vác hoặc lao động nặng nhọc cũng có thể làm tăng nguy cơ đau vai gáy cột sống cổ. Các chuyển động lặp đi lặp lại sẽ gây căng thẳng lên các cơ và khớp vùng cổ.
  • Người bị chấn thương cổ: Những người đã từng bị chấn thương, như tai nạn giao thông hoặc va đập mạnh ở vùng cổ, sẽ có nguy cơ cao bị đau vai gáy cột sống cổ do tổn thương cơ, dây thần kinh hoặc xương khớp.
  • Người bị căng thẳng tinh thần: Căng thẳng và lo âu kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề về đau cổ, vì stress làm khí huyết không lưu thông tốt, từ đó gây tắc nghẽn và đau nhức vùng cổ.

Bà con cũng đừng quên rằng, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể giúp ngăn ngừa tình trạng đau vai gáy trở nên nặng hơn và kéo dài hơn. Khi thấy những triệu chứng ban đầu, bà con nên chủ động đến gặp bác sĩ để nhận được sự tư vấn và chăm sóc y tế kịp thời.

Biến chứng đau vai gáy cột sống cổ

Đau vai gáy cột sống cổ nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Tuấn tôi đã gặp không ít trường hợp mà bà con chủ quan khi mới có triệu chứng nhẹ, nhưng sau đó lại phải đối mặt với những vấn đề sức khỏe phức tạp hơn.

  • Sự tắc nghẽn thần kinh: Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng chèn ép dây thần kinh có thể tiến triển, dẫn đến mất cảm giác, tê bì hoặc yếu cơ tay. Đây là một biến chứng thường gặp ở những người bị thoát vị đĩa đệm cổ.
  • Hạn chế vận động cổ: Bà con sẽ cảm thấy cổ cứng, không thể quay đầu hoặc nghiêng qua các bên. Điều này ảnh hưởng đến khả năng vận hành cơ thể bình thường, gây khó khăn trong sinh hoạt và làm việc.
  • Đau kéo dài và lan rộng: Nếu không điều trị, cơn đau có thể kéo dài và lan ra các bộ phận khác, như bả vai, cánh tay, thậm chí là bàn tay, làm giảm chất lượng cuộc sống và hiệu suất công việc.
  • Thoái hóa khớp nghiêm trọng: Lâu dần, các khớp vùng cổ có thể bị thoái hóa nặng, gây biến dạng cột sống cổ. Điều này có thể dẫn đến mất chức năng vận động của cổ, thậm chí cần phải phẫu thuật để khắc phục.
  • Hội chứng động mạch đốt sống: Đây là một biến chứng nguy hiểm khi động mạch đốt sống bị chèn ép, có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, mất thăng bằng, thậm chí là đột quỵ.

Chẩn đoán đau vai gáy cột sống cổ

Việc chẩn đoán đúng bệnh là rất quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả. Khi bà con gặp phải triệu chứng đau vai gáy cột sống cổ, ngoài việc khám theo y học hiện đại, Tuấn tôi cũng khuyến khích các bà con thử áp dụng phương pháp thăm khám theo y học cổ truyền, một phương pháp có thể mang lại hiệu quả tuyệt vời.

Chẩn đoán theo y học hiện đại

  • Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp như chụp X-quang, MRI hoặc CT scan giúp bác sĩ phát hiện rõ ràng tình trạng thoái hóa, thoát vị đĩa đệm hay sự chèn ép dây thần kinh. Đây là những kỹ thuật cần thiết để xác định mức độ tổn thương của cột sống cổ.
  • Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra các triệu chứng và phản xạ thần kinh, kiểm tra độ linh hoạt của cổ và các triệu chứng liên quan như tê bì, yếu cơ tay để xác định tình trạng bệnh.

Chẩn đoán theo y học cổ truyền

Đối với y học cổ truyền, việc chẩn đoán không chỉ dựa vào các xét nghiệm mà còn dựa vào các phương pháp như tứ chẩn (vọng, văn, vấn, thiết) để đánh giá tình trạng bệnh từ nhiều góc độ khác nhau.

  • Bắt mạch: Việc bắt mạch là một trong những phương pháp quan trọng trong y học cổ truyền để đánh giá tình trạng của bệnh nhân. Bằng cách này, Tuấn tôi có thể nhận định được khí huyết trong cơ thể bà con có đang lưu thông tốt hay không, từ đó có thể đánh giá sơ bộ tình trạng đau vai gáy cột sống cổ.
  • Khám lưỡi và xem da: Màu sắc lưỡi và da cũng là những yếu tố quan trọng để nhận biết tình trạng sức khỏe. Màu sắc của lưỡi và độ ẩm của da có thể cho thấy sự mất cân bằng trong cơ thể, từ đó đưa ra những chẩn đoán chính xác.
  • Lắng nghe và hỏi thăm bệnh sử: Tuấn tôi luôn dành thời gian lắng nghe từng câu chuyện của bà con, tìm hiểu về công việc, thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, để có cái nhìn tổng quan về sức khỏe và nguyên nhân gây ra bệnh.

Phương pháp điều trị đau vai gáy cột sống cổ

Việc lựa chọn phương pháp điều trị đau vai gáy cột sống cổ đúng đắn và phù hợp là rất quan trọng để cải thiện tình trạng sức khỏe và phục hồi khả năng vận động. Mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng, bà con cần hiểu rõ để lựa chọn cách thức chữa trị hiệu quả nhất cho mình.

Điều trị bằng thuốc Tây

Điều trị bằng thuốc tây là phương pháp phổ biến và nhanh chóng giúp giảm đau cho người bệnh, tuy nhiên, nó chỉ có tác dụng tạm thời và có thể để lại tác dụng phụ nếu sử dụng lâu dài. Tuấn tôi chia sẻ với bà con, thuốc giảm đau và thuốc giãn cơ như paracetamol, ibuprofen hay các loại thuốc giảm viêm không steroid (NSAIDs) thường được bác sĩ kê đơn để giảm cơn đau và viêm ở vùng cổ.

  • Ưu điểm: Giảm đau nhanh chóng, mang lại cảm giác thoải mái tức thì.
  • Nhược điểm: Sử dụng lâu dài có thể gây hại cho dạ dày, thận, và gan; không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của bệnh; có thể gây phụ thuộc vào thuốc.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Mẹo dân gian là lựa chọn của nhiều bà con khi bị đau vai gáy cột sống cổ vì tính đơn giản, dễ thực hiện và chi phí thấp. Một số mẹo dân gian như xoa bóp với dầu nóng, sử dụng lá ngải cứu, gừng tươi hay muối hạt để chườm lên vùng cổ đều có tác dụng giảm đau tạm thời.

  • Ưu điểm: Dễ thực hiện, ít tốn kém, có tác dụng giảm đau nhanh chóng.
  • Nhược điểm: Không giải quyết được nguyên nhân sâu xa, hiệu quả chỉ tạm thời và không lâu dài, đôi khi gây kích ứng da nếu thực hiện sai cách.

Điều trị bằng Đông y

Đau vai gáy cột sống cổ là tình trạng phổ biến do thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, co cứng cơ hoặc rối loạn tuần hoàn. Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc nhức mỏi vùng cổ, lan sang vai, thậm chí xuống cánh tay. Theo Đông y, đây là biểu hiện của khí huyết ứ trệ, phong hàn thấp xâm nhập hoặc thận hư can yếu, khiến kinh lạc không thông suốt, gây đau nhức và hạn chế vận động.

Phép trị của Đông y tập trung vào việc:

  • Hoạt huyết, thông kinh lạc: Giúp khí huyết lưu thông, làm giãn cơ và giảm co cứng vùng cổ vai.
  • Khu phong, tán hàn, trừ thấp: Đẩy lùi các yếu tố gây bệnh từ môi trường bên ngoài như lạnh, ẩm.
  • Bổ can thận, dưỡng gân cốt: Phục hồi căn nguyên bên trong, hỗ trợ nuôi dưỡng và làm chậm quá trình thoái hóa cột sống cổ.

Các phương pháp điều trị thường dùng:

  • Châm cứu: Kích thích các huyệt vùng cổ – vai gáy để làm dịu cơn đau, tăng tuần hoàn máu và giãn cơ.
  • Bấm huyệt – xoa bóp: Tác động cơ học giúp giải phóng chèn ép, thư giãn mô mềm.
  • Cứu ngải: Làm ấm kinh lạc, giảm tình trạng lạnh và tắc khí huyết gây đau mỏi.
  • Uống thuốc thảo dược: Tùy theo thể bệnh, thuốc giúp điều hòa khí huyết, bổ tạng phủ, hỗ trợ khớp cổ hồi phục tự nhiên.

Với cơ chế điều trị từ căn nguyên và hỗ trợ phục hồi toàn diện, Đông y là lựa chọn an toàn, đặc biệt phù hợp cho người bệnh không muốn lạm dụng thuốc giảm đau hoặc đã điều trị Tây y nhưng triệu chứng vẫn tái phát.

Lời khuyên của Tuấn tôi

Đau vai gáy cột sống cổ không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Tuấn tôi muốn chia sẻ một số lời khuyên về cách điều trị và phòng ngừa để bà con có thể cải thiện tình trạng bệnh, giảm thiểu cơn đau và sống khỏe mạnh hơn.

  • Khi nào cần gặp bác sĩ:
    Trong quá trình tư vấn, tôi luôn khuyên bà con rằng nếu cơn đau vai gáy kéo dài và không giảm dù đã sử dụng thuốc giảm đau, bà con nên đi gặp bác sĩ ngay. Đặc biệt là khi có thêm triệu chứng tê bì tay, đau lan ra bả vai hoặc mất khả năng vận động cổ. Đó là dấu hiệu cho thấy bệnh có thể đã tiến triển và cần được chẩn đoán chính xác.
  • Lưu ý khi điều trị:
    Thuốc có tốt đến đâu mà bà con dùng không đúng liều, không chú ý kiêng khem thì hiệu quả sẽ chẳng có, rồi bệnh lại hoàn bệnh mà thôi. Điều trị phải kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý và giữ tinh thần thoải mái. Bà con cần nghỉ ngơi đầy đủ và tránh các động tác sai tư thế như cúi đầu quá lâu hay mang vác vật nặng.
  • Phòng ngừa đau vai gáy cột sống cổ:
    Để phòng ngừa bệnh, bà con nhớ giúp tôi là duy trì tư thế ngồi đúng khi làm việc, nhất là khi phải ngồi lâu trước máy tính. Đừng quên thường xuyên vận động nhẹ nhàng để cơ thể được thư giãn, tránh căng thẳng ở vùng cổ. Bà con cũng nên chú ý đến việc luyện tập thể dục nhẹ nhàng, chẳng hạn như yoga hay các bài tập căng cơ, giúp cải thiện sự linh hoạt của cột sống cổ.
  • Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp:
    Việc lựa chọn phương pháp điều trị đau vai gáy cột sống cổ cần phải được thực hiện đúng cách. Bà con không nên quá tin tưởng vào các phương pháp giảm đau tạm thời như thuốc tây hay mẹo dân gian mà không chữa trị vào nguyên nhân gốc rễ của bệnh. Chữa từ bên trong, đặc biệt là dùng thuốc nam gia truyền của dòng họ Đỗ Minh, sẽ giúp bà con điều trị dứt điểm và mang lại hiệu quả lâu dài.
  • Chăm sóc sức khỏe tổng thể:
    Tuấn tôi cũng nhắc bà con rằng để phòng ngừa đau vai gáy và các bệnh lý khác, việc chăm sóc sức khỏe tổng thể rất quan trọng. Cần ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung vitamin D và canxi để bảo vệ xương khớp, và đừng quên giảm căng thẳng, ngủ đủ giấc để cơ thể phục hồi tốt hơn.

Tuấn tôi hy vọng rằng qua những chia sẻ này, bà con sẽ có thêm những kiến thức hữu ích để đối phó với đau vai gáy cột sống cổ. Nếu bà con có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại liên hệ với tôi qua một trong ba cách sau:

**Lưu ý: Hiệu quả có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng sức khỏe và cách mỗi người sử dụng. Mọi thông tin cung cấp trên trang web này chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế cho lời khuyên chuyên môn từ bác sĩ hay chuyên gia y tế.

Bà con không nên tự ý áp dụng khi chưa có sự hướng dẫn từ  chuyên gia y tế. Để nhận được tư vấn chi tiết và phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của mình, bà con vui lòng liên hệ trực tiếp với chuyên gia y tế của chúng tôi.

Bạn hỏi
Tôi giải đáp

1000 câu hỏi từ bạn - 1001 câu trả lời từ tôi