Nổi Mẩn Đỏ Là Bệnh Gì? Cách Xử Lý Như Thế Nào? [BÀ CON THAM KHẢO NGAY]

Nổi mẩn đỏ là một biểu hiện thường thấy ở trên da. Đó có thể là dấu hiệu bình thường nhưng đôi khi lại là sự báo hiệu của bệnh lý. Vậy làm sao để biết nổi mẩn đỏ là bình thường hay bất thường? Làm sao để xử lý hiệu quả tình trạng nổi mẩn đỏ? Cùng lương y Đỗ Minh Tuấn tôi đi tìm lời giải chi tiết trong nội dung bài viết dưới đây.

Hiện tượng nổi mẩn đỏ là gì? 

Chia sẻ rõ để bà con nắm bắt, nổi mẩn đỏ là một hiện tượng trên da thường thấy ở những ai có cơ địa nhạy cảm. Da mẩn đỏ tức là có nhiều nốt mẩn đỏ nổi trên bề mặt da như nốt muỗi đốt hoặc tạo thành từng mảng và có thể gây ra cảm giác ngứa ngáy hoặc không. 

Vị trí bị nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy thường gặp nhất là ở cổ, mặt, chân, tay, nếu nặng có thể sẽ bị nổi mề đay khắp người. Khi các nốt mẩn ngứa xuất hiện, bà con thường dùng tay để gãi cho bớt khó chịu nhưng càng gãi càng ngứa và nốt mẩn càng nhiều hơn, da bị tổn thương và dễ bị nhiễm trùng hoặc để lại sẹo thâm.

Thông thường, các mẩn đỏ sẽ nổi trên da sau khi cơ thể tiếp xúc với các dị nguyên trong môi trường như lông động vật, bụi bặm, mỹ phẩm, quần áo, phấn hoa, chất tẩy rửa… hoặc côn trùng đốt (ong, kiến). Theo đó, để đánh giá sơ bộ được mức độ nổi mẩn đỏ là nhẹ hay nặng, bà con có thể căn cứ vào các triệu chứng dưới đây:

• Mức độ nhẹ: Tình trạng mẩn đỏ này xuất hiện lác đác và có thể biến mất sau khoảng 3-4 giờ, nếu cơ thể phản ứng quá mạnh với các dị nguyên, hệ thống đề kháng nhầm lẫn mà bị kích ứng mạnh sẽ làm mức độ nổi mẩn đỏ trở nên nghiêm trọng hơn.
• Mức độ nặng: Vùng mẩn đỏ lan rộng, da không chỉ nổi mẩn mà còn có mụn, mủ, bà con có cảm giác ngứa ngáy đồng thời có thể có biểu hiện khó thở, tức ngực, người mệt mỏi, thậm chí có thể ngất xỉu.

Do đó, căn cứ vào triệu chứng nổi mẩn đỏ mà bà con cần xác định phương pháp điều trị thích hợp, tránh chủ quan coi thường khiến bệnh chuyển biến nhanh chóng, đe dọa tới tính mạng.

Nổi mẩn đỏ là biểu hiện của bệnh gì? 

Tương ứng với từng mức độ biểu hiện của tình trạng nổi mẩn đỏ mà bà con có thể đoán biết được nguyên nhân từ đó xác định phương hướng chữa trị thích hợp nhất. Dưới đây Tuấn tôi sẽ giải đáp cho tiết nổi mẩn đỏ là biểu hiện của bệnh gì? Bà con cùng tìm hiểu nhé:

Nổi mẩn đỏ do bị nổi mề đay

Mề đay được xem là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy. Bệnh lý nổi mề đay khiến da nổi nhiều nốt mẩn đỏ như nốt muỗi đốt hoặc các lằn nhìn rõ trên da gây ngứa ngáy hoặc nóng rát. Kích thước mỗi nốt mề đay có thể to nhỏ khác nhau, nằm rải rác tại các vùng trên cơ thể hoặc tập trung tại vùng lưng, bụng hoặc bắp tay, bắp chân.

Đây là một phản ứng viêm của mao mạch trung bì hình thành bởi phản ứng dị ứng với tác nhân nội hoặc ngoại sinh. Trong trường hợp mề đay lan tỏa khắp người, nguyên nhân thường do các yếu tố nội sinh như stress, xúc động quá mức, rối loạn nội tiết, suy nhược,… Hoặc cũng có thể do một số tác động ngoại sinh như sử dụng thuốc, nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, ma sát.

TÌM HIỂU THÊM: Nổi Mề Đay Khắp Người Nguy Hiểm Không? Điều Trị Như Thế Nào [Câu Trả Lời Chi Tiết Từ Tuấn Tôi]

Viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc là một trong những dạng tổn thương da thường gặp. Bệnh lý này xảy ra khi da tiếp xúc với các yếu tố kích ứng như hóa chất, xà phòng, chất tẩy rửa có độ kiềm cao, kim loại nặng hoặc do ma sát. Tổn thương do viêm da tiếp xúc thường khu trú ở phạm vi nhỏ. Tuy nhiên ở những bà con có cơ địa nhạy cảm, tổn thương da có xu hướng lan dần trên diện rộng hoặc thậm chí là bùng phát toàn thân.

Viêm da tiếp xúc có triệu chứng tương đối đa dạng. Trong đó Tuấn tôi thường gặp nhất là hiện tượng da nổi mẩn đỏ như vết muỗi cắn, nổi cộm so với vùng da lành, có màu đỏ hoặc hồng. Nếu do hóa chất, mủ thực vật và nọc độc côn trùng, da có thể xuất hiện mụn mủ, mụn nước và vết lở loét.

Dị ứng thời tiết

Dị ứng thời tiết là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các thay đổi đột ngột của thời tiết như nhiệt độ, không khí, độ ẩm, gió,… Tình trạng này chủ yếu bùng phát trong giai đoạn chuyển mùa, đặc biệt là từ mùa nóng chuyển sang mùa lạnh và mùa có nhiều phấn hoa.

Dị ứng thời tiết gây ra nhiều triệu chứng, trong đó ảnh hưởng nhiều đến da và cơ quan hô hấp. Trong một số trường hợp, tình trạng da nổi mẩn đỏ ngứa khắp người có thể là biểu hiện của bệnh lý này. Tổn thương da do dị ứng thời tiết thường xuất hiện biểu hiện đỏ mắt và sẽ thấy nổi mẩn đỏ ở những vùng da hở như mặt, cổ, tay và chân, sau đó lan dần ra toàn thân, đi kèm với cảm giác ngứa âm ỉ đến dữ dội.

Ngoài tổn thương da, dị ứng thời tiết còn gây ra một số triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi, ngứa mũi, chảy nước mắt,… Một số bà con còn có thể gặp phải tình trạng mệt mỏi và uể oải.

Dấu hiệu của dị ứng thuốc

Dị ứng thuốc là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng thái quá với thành phần có trong một số loại thuốc, kể cả thuốc bôi, thuốc uống và thuốc tiêm. Tình trạng này có biểu hiện lâm sàng khá đa dạng tùy theo mức độ dị ứng. Tuy nhiên, triệu chứng thường gặp nhất là hiện tượng da nổi các mẩn đỏ ngứa như nốt muỗi cắn, có thể khu trú hoặc lan tỏa toàn thân.

Ở những trường hợp dị ứng nhẹ, da chỉ xuất hiện mẩn đỏ ngứa trong thời gian ngắn và có thể tự thuyên giảm sau khoảng vài ngày. Tuy nhiên, ở mức độ nghiêm trọng, dị ứng thuốc cũng có thể gây ra các triệu chứng nguy hiểm như phù Quincke, đỏ da toàn thân, hồng ban, khó thở, nghẹn cổ họng, thậm chí đe dọa đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Bởi vậy, ngay khi nhận thấy các triệu chứng bất thường, bà con nên thông báo với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.

Dị ứng thức ăn

Dị ứng thức ăn là một trong những nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ khắp người như muỗi đốt. Tình trạng này xảy ra khi hệ miễn dịch xem “protein” trong thực phẩm là dị nguyên và đối kháng bằng cách tăng kháng nguyên (IgE) trong huyết tương. Kết quả là hoạt hóa các thành phần trung gian, phóng thích histamin vào cơ quan hô hấp, tiêu hóa và da.

Dị ứng thức ăn có biểu hiện tương đối đa dạng. Nhưng thường gặp nhất là triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, ngứa cổ họng, nổi mẩn đỏ như muỗi cắn, ngứa mũi và chảy nước mắt. Tất cả các loại thực phẩm đều có nguy cơ dị ứng nhưng xảy ra nhiều hơn ở các loại hải sản, sữa bò, lòng trắng trứng, mè và đậu phộng.

Phát ban da

Phát ban là hiện tượng da thường gặp xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiện tượng này đặc trưng bởi tình trạng da xuất hiện các mảng hoặc đốm có màu hồng/đỏ, nổi cộm hoặc bằng phẳng so với vùng da lành. Phát ban có thể gây ngứa hoặc không, đôi khi đi kèm với cảm giác nóng rát và châm chích. 

Phát ban xảy ra chủ yếu do nhiễm trùng (cảm lạnh, cảm cúm, sởi, viêm họng), nhiệt độ cao, ma sát quá mức,… Tình trạng này có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em nhưng phổ biến hơn ở trẻ dưới 7 tuổi. Một số dạng phát ban da thường gặp đó là:

Lupus ban đỏ: là một căn bệnh tự miễn. Khi mắc căn bệnh này, hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn và đánh giá mô của cơ thể là “kẻ tấn công” nên sản sinh ra kháng thể chống lại. Một trong những triệu chứng tiêu biểu của căn bệnh này là các ban đỏ nổi trên da. Theo số liệu thống kê, có tới ¾ bệnh nhân mắc lupus ban đỏ thấy các mẩn đỏ xuất hiện trên da.

ĐỪNG BỎ QUA: Cách Chữa Mẩn Đỏ, Ngứa Ngáy Khắp Người Nào Hiệu Quả Nhất? Cùng Tuấn Tôi Đi Tìm Câu Trả Lời Chi Tiết

Rôm sảy: Trong thời tiết nắng nóng, trên da sẽ nổi lên những mẩn đỏ. Hiện tượng này thường gặp ở trẻ em trong mùa hè. Nguyên nhân là do trời nóng, nhiệt độ cao, mồ hôi đổ ra nhiều kết hợp với bụi bẩn, ghét gây bít tắc lỗ chân lông từ đó khiến da bị viêm đỏ. Hiện tượng rôm sảy có thể biến mất nếu thời tiết trở nên mát mẻ nên chúng ta không nên quá lo lắng.

Triệu chứng của các bệnh lý tiềm ẩn

Ngoài các nguyên nhân trên, tình trạng da nổi mẩn đỏ còn có thể là dấu hiệu của các bệnh tiềm ẩn như:

• Rối loạn chức năng gan: Rối loạn chức năng gan là tình trạng gan hoạt động kém dẫn đến độc tố tích tụ trong cơ thể. Dân gian gọi tình trạng này là hiện tượng “nóng gan”. Nóng gan gây ra cảm giác bứt rứt, khó chịu kèm theo tình trạng da nổi mẩn đỏ như vết muỗi cắn, tập trung ở vùng lưng, ngực hoặc cũng có thể lan tỏa toàn thân.
• Nhiễm giun sán: Nhiễm giun sán là bệnh lý tiềm ẩn có thể khiến da nổi mẩn đỏ kèm theo ngứa ngáy. Tình trạng này xảy ra khi ấu trùng di chuyển đến ống mật khiến quá trình lưu thông mật bị tắc nghẽn. Chất độc tích tụ trong cơ thể kích thích phản ứng quá mức của hệ miễn dịch và kết quả là khiến da nổi mẩn đỏ.
• Rối loạn tuyến giáp: Rối loạn tuyến giáp ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động trao đổi chất của cơ thể dẫn đến rối loạn dẫn đến mất cân bằng điện giải, rối loạn chuyển hóa đường đạm, lipid,… Sự mất cân bằng trong quá trình này vô tình kích hoạt phản ứng quá mức của hệ miễn dịch và hệ quả là xuất hiện các mẩn đỏ như muỗi đốt trên da.
• Nổi mề đay do nhiễm HIV: Da nổi mẩn đỏ là biểu hiện của mề đay mẩn ngứa. Ngoài những nguyên nhân thông thường, nổi mề đay còn có thể là dấu hiệu nhiễm HIV, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Vì vậy nếu nhận thấy có nguy cơ nhiễm HIV cao (quan hệ tình dục không an toàn, tiếp xúc với máu và bệnh phẩm của người bị nhiễm HIV,…), bà con nên chủ động xét nghiệm để có hướng xử lý kịp thời.

Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ. Thông tin trong bài viết chỉ đề cập đến các khả năng phổ biến. Nếu nghi ngờ mắc các bệnh lý ít gặp hơn, bà con nên chủ động thăm khám trong thời gian sớm nhất.

Nổi mẩn đỏ có nguy hiểm? Khi nào bị nổi mẩn đỏ cần đi khám bác sĩ?

Theo kinh nghiệm hơn 20 năm thăm khám và chữa bệnh của tôi, tôi nhận thấy hiện tượng nổi mẩn đỏ không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu để bệnh tiến triển nặng không chữa trị, bà con có thể đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng như:

• Gây mất thẩm mỹ, thiếu tự tin trong giao tiếp
• Phù mạch, khó thở
• Nhiễm trùng da
• Các vết mẩn đỏ có thể để lại sẹo xấu xí trên da
• Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể như xương khớp, phổi, thần kinh…
• Tụt huyết áp đột ngột, sốc phản vệ…

Vì thế, để tránh nguy cơ này xảy ra, tốt nhất bà con nên thăm khám bác sĩ khi có hiện tượng:

• Ban đỏ ngứa nổi ngày càng nhiều.
• Da nổi mẩn đỏ ngứa kèm theo hiện tượng: sưng đỏ, sốt, có bóng nước xuất huyết, đau khớp,…
• Ban không chỉ ngứa mà còn gây đau.
• Ban kèm theo bóng nước lớn ngày càng lan rộng.
• Ban gây ngứa ngáy cản trở đến giấc ngủ hoặc cuộc sống thường ngày.

Bằng việc thăm khám, bác sĩ sẽ giúp bà con đánh giá được mức độ nổi mẩn ngứa, tìm ra nguyên nhân và hướng xử trí phù hợp. Khi đã có phác đồ điều trị từ bác sĩ, bạn nên tuân thủ nghiêm túc phác đồ đồng thời cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của mình bằng cách tăng cường bổ sung trái cây, rau củ giàu chất xơ, tránh thực phẩm chiên rán hay đồ ăn sẵn, tránh dùng chất kích thích,… và có chế độ sinh hoạt hợp lý. Những điều này sẽ hỗ trợ việc điều trị sớm đạt hiệu quả tích cực hơn.

Cách điều trị nổi mẩn đỏ an toàn, hiệu quả nhất

Sau khi xác định nguyên nhân, mức độ nổi mẩn đỏ thì bà con sẽ định hướng được phương hướng điều trị nào thích hợp nhất. Bà con có thể áp dụng một số phương pháp sau:

Mẹo dân gian trị nổi mẩn đỏ

Ngay khi da nổi mẩn đỏ ngứa, bà con có thể áp dụng nhanh các mẹo xử lý tạm thời sau:

• Chườm mát: Chườm mát là biện pháp giảm ngứa và nóng rát đơn giản và dễ thực hiện. Chườm đắp khăn mát lên vùng da bị nổi mẩn đỏ có thể giảm các triệu chứng khó chịu rõ rệt. Nếu tổn thương da lan tỏa toàn thân, nên tắm nước mát để giảm nhanh triệu chứng.
• Nước muối: Pha loãng nước muối hoặc dùng nước muối sinh lý vệ sinh vùng da bị nổi mẩn đỏ hàng ngày.
• Sử dụng tinh dầu bạc hà: Trong trường hợp ngứa nhiều, bà con có thể thêm tinh dầu hoặc lá bạc hà tươi vào nước tắm. Hoạt chất menthol trong thảo dược này có khả năng làm mát da, giảm đau, ngứa ngáy và nóng rát rõ rệt.
• Tắm lá chè xanh: Lá chè xanh có tác dụng tiêu viêm và chống ngứa. Bên cạnh đó, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất trong thảo dược này còn giúp nuôi dưỡng làn da. Vì vậy, bà con có thể tắm nước lá chè xanh để giảm ngứa và tiêu mẩn đỏ.
• Nha đam: Dùng trực tiếp nhựa nha đam (lô hội) bôi vào vùng da bị kích ứng.

Thuốc Tây y trị nổi mẩn đỏ

Với cơ chế ngăn chặn hoặc giảm thiểu quá trình sản sinh histamin (chất gây nổi mẩn ngoài da) vào trong máu, các loại thuốc Tây y sẽ nhanh chóng giải quyết dấu hiệu này.

• Thuốc bôi: Có thể sử dụng thuốc bôi chứa menthol hoặc hoạt chất kháng histamin để giảm ngứa. Thuốc được sử dụng trực tiếp lên vùng da tổn thương vài lần trong ngày. Một số sản phẩm tiêu biểu là: Kem Kobayashi Apitoberu (Nhật Bản), kem đa năng đu đủ Lucas Papaw Ointment (Úc), kem Belosalic (Nga)…
• Thuốc uống: Chủ yếu là thuốc kháng histamin H1 như Clorpheniramin, Loratadin, Cetirizin,… Các loại thuốc này có tác dụng giảm ngứa và cải thiện tình trạng mẩn đỏ, phát ban khá rõ rệt.
• Thuốc chứa corticosteroid: Công dụng trị ngứa, chống viêm tại vùng da bị tổn thương tuy nhiên không nên dùng trong thời gian dài vì có thể gây mỏng da, teo da. Những thuốc corticosteroid phổ biến có thể kể đến là: Hydrocortisone, Betamethasone, Triamcinolone acetonide…

Điều trị HIỆU QUẢ nổi mẩn đỏ bằng Y học cổ truyền

Để điều trị nổi mẩn đỏ, bà con cũng có thể lựa chọn điều trị theo các bài thuốc YHCT. Bằng việc phối kết hợp các vị thuốc có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên, các bài thuốc sẽ giải quyết căn nguyên gây bệnh, lấy lại cân bằng trong cơ thể, hỗ trợ hoạt động của lục phủ ngũ tạng từ đó đào thải độc tố, giảm thiểu các triệu chứng nổi mẩn ngứa, sưng viêm.

Bởi, theo Y học cổ truyền, nổi mẩn đỏ là do cơ thể cảm phải phong hàn, phong nhiệt, tà độc nhưng không được đẩy ra ngoài vì can, thận, tỳ suy yếu. Phong, tà, thử, thấp uất kết dưới da, kích hoạt phản ứng dị ứng mà sinh bệnh. Để điều trị nổi mẩn đỏ ngứa, YHCT sử dụng phép trị khu phong, trừ tà, thanh nhiệt, giải độc và bồi bổ cơ thể, chống dị ứng, ngăn tái phát.

Một số vị thuốc thường được thấy trong các bài thuốc nam trị nổi mẩn đỏ là: Huyền sâm, đương quy, kim ngân, phòng phong, bạch thược, tang ký sinh, kim ngân hoa… Sau khi xác định mức độ nổi mẩn đỏ của người bệnh, lương y sẽ tiến hành bốc thuốc, gia giảm các thành phần sao cho phù hợp với thể trạng, tình trạng của bệnh nhân.

Nhìn chung, nổi mẩn đỏ có thể chỉ là một phản ứng dị ứng nhẹ của cơ thể nhưng cũng có khả năng là biểu hiện của một căn bệnh nguy hiểm vì vậy chủ động tìm hiểu thông tin về hiện tượng này sẽ giúp bà con nhanh chóng phát hiện và thăm khám nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng.

Câu hỏi liên quan

Chia sẻ