Viêm Phế Quản Dạng Hen: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Viêm phế quản dạng hen là một dạng bệnh hô hấp gây viêm nhiễm và co thắt phế quản, khiến bà con khó thở, ho dai dẳng, đặc biệt là khi thay đổi thời tiết. Tuấn tôi gặp rất nhiều trường hợp đến khám với triệu chứng ho kéo dài, đờm đặc quánh, thở khò khè, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày. Đông y cho rằng bệnh liên quan đến phế khí hư tổn, đàm thấp ứ trệ, cần điều trị từ gốc để giảm tái phát. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sẽ giúp bà con kiểm soát bệnh tốt hơn, tránh những biến chứng nguy hiểm. Trong bài viết này, Tuấn tôi sẽ chia sẻ kỹ hơn để bà con có hướng chăm sóc đúng cách.

Viêm phế quản dạng hen là gì?

Viêm phế quản dạng hen là một tình trạng viêm mãn tính của đường hô hấp, khiến phế quản bị co thắt, thu hẹp, gây khó thở, ho kéo dài và tăng tiết đờm. Bệnh có đặc điểm giống hen suyễn nhưng có yếu tố viêm nhiễm của viêm phế quản, dễ tái phát khi gặp điều kiện bất lợi như thời tiết lạnh, ô nhiễm hoặc nhiễm khuẩn.

Bệnh có thể gặp ở nhiều đối tượng, nhưng phổ biến nhất là trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có cơ địa dị ứng. Tuấn tôi từng gặp nhiều bệnh nhân bị ho kéo dài, nhất là vào ban đêm, kèm theo thở khò khè, nặng ngực, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sức khỏe. Nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể tiến triển thành viêm phổi hoặc biến chứng nguy hiểm hơn.

Nguyên nhân gây viêm phế quản dạng hen

Mỗi bệnh nhân đến khám, Tuấn tôi luôn tìm hiểu kỹ nguyên nhân để có hướng điều trị phù hợp. Viêm phế quản dạng hen có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tác nhân từ môi trường, cơ địa và cả rối loạn bên trong cơ thể.

Nguyên nhân theo Y học hiện đại

Theo các nghiên cứu y khoa, bệnh có thể khởi phát do các yếu tố sau:

• Nhiễm trùng đường hô hấp: Vi khuẩn, virus là tác nhân phổ biến gây viêm phế quản, đặc biệt là sau cảm lạnh, cúm.
• Dị ứng: Bệnh thường gặp ở người có cơ địa dị ứng với phấn hoa, lông động vật, nấm mốc hoặc bụi nhà.
• Môi trường ô nhiễm: Khói thuốc lá, khói bụi công nghiệp, hóa chất kích thích phế quản, làm tăng nguy cơ viêm.
• Thay đổi thời tiết: Không khí lạnh, độ ẩm cao dễ khiến đường hô hấp bị kích thích, gây viêm và co thắt.
• Di truyền: Một số trường hợp có tiền sử gia đình mắc bệnh hen suyễn, dị ứng, dễ phát triển viêm phế quản dạng hen.

Nguyên nhân theo Y học cổ truyền

Theo Đông y, viêm phế quản dạng hen có liên quan đến sự mất cân bằng của tạng phủ, đặc biệt là Phế, Tỳ và Thận. Tuấn tôi từng điều trị nhiều bệnh nhân bị bệnh kéo dài do căn nguyên bên trong chưa được điều chỉnh đúng cách.

• Phế khí hư tổn: Phế chủ về hô hấp, nếu khí phế suy yếu, tà khí bên ngoài dễ xâm nhập, gây ho, khó thở, đờm nhiều.
• Đàm thấp tích tụ: Do Tỳ không vận hóa tốt, sinh đàm thấp ứ trệ ở phế quản, làm cản trở đường thở, gây ho kéo dài.
• Thận khí hư: Thận nạp khí, nếu Thận yếu, chức năng hô hấp suy giảm, dễ gây khó thở, mệt mỏi, tình trạng bệnh kéo dài.
• Ngoại tà xâm nhập: Phong hàn, phong nhiệt dễ tấn công vào Phế, làm viêm nhiễm, co thắt phế quản, bệnh tái phát nhiều lần.

Hiểu rõ căn nguyên theo Đông y giúp Tuấn tôi xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, tập trung bồi bổ tạng phủ, trừ đàm, điều hòa khí huyết, giúp bà con kiểm soát bệnh hiệu quả, tránh tái phát.

Triệu chứng viêm phế quản dạng hen: Đừng chủ quan với những dấu hiệu ban đầu

Trong 20 năm khám, chữa bệnh viêm phế quản dạng hen, Tuấn tôi từng gặp hàng ngàn trường hợp với các triệu chứng khác nhau. Có người ho kéo dài cả tháng, có người thở khò khè suốt đêm, không ngủ nổi. Bà con cần chú ý nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh để có hướng điều trị kịp thời.

• Ho dai dẳng, có thể kéo dài hàng tuần, đặc biệt về đêm và sáng sớm
• Ho có đờm, đờm trắng, vàng hoặc xanh tùy theo mức độ viêm nhiễm
• Thở khò khè, nhất là khi thay đổi thời tiết hoặc tiếp xúc với khói bụi, hóa chất
• Khó thở, nặng ngực, đôi khi phải gắng sức để hít thở
• Cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng do thiếu oxy cung cấp cho cơ thể
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao khi có nhiễm trùng đi kèm
• Đau rát họng, khàn giọng do kích ứng niêm mạc hô hấp
• Cảm giác tức ngực, đau vùng ngực khi ho nhiều hoặc hít thở sâu

Biến chứng viêm phế quản dạng hen: Hậu quả khó lường nếu chủ quan

Mới hôm qua, Tuấn tôi đã khám cho một bệnh nhân 42 tuổi, bị viêm phế quản dạng hen nhiều năm nhưng chủ quan, chỉ dùng thuốc cắt cơn mà không điều trị dứt điểm. Kết quả là phổi bị tổn thương nặng, chức năng hô hấp suy giảm đáng kể. Bà con chớ chủ quan, dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng để lâu, không khám chữa kịp thời sẽ đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm.

• Suy hô hấp mãn tính: Đường thở bị viêm mãn tính, gây thiếu oxy, ảnh hưởng đến tim mạch và não bộ
• Viêm phổi: Nhiễm khuẩn lan rộng, gây viêm phổi nặng, nguy hiểm hơn với người già và trẻ nhỏ
• Tâm phế mãn: Phổi hoạt động kém làm tăng áp lực lên tim, lâu dần gây suy tim phải
• Xẹp phổi: Đờm ứ đọng trong phế quản làm tắc nghẽn đường thở, dẫn đến xẹp phổi từng phần hoặc toàn bộ
• Hen phế quản nặng: Bệnh kéo dài có thể chuyển thành hen suyễn, khiến người bệnh phải phụ thuộc vào thuốc giãn phế quản suốt đời
• Suy giảm chất lượng cuộc sống: Ho kéo dài, khó thở, mất ngủ, mệt mỏi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và công việc hàng ngày

Phương pháp điều trị viêm phế quản dạng hen: Đâu là lựa chọn tốt nhất?

Tuấn tôi thường nhấn mạnh rằng, để điều trị hiệu quả, bà con cần hiểu rõ các phương pháp điều trị sao cho phù hợp với tình trạng bệnh. Có ba hướng chính là dùng thuốc Tây, áp dụng mẹo dân gian và điều trị bằng Đông y. Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng, hãy cùng tìm hiểu chi tiết.

Điều trị viêm phế quản dạng hen bằng thuốc Tây: Hiệu quả nhưng cần thận trọng

Thuốc Tây thường được bác sĩ kê đơn để kiểm soát triệu chứng và ngăn chặn tình trạng viêm đường thở. Tuy nhiên, bà con không nên tự ý mua thuốc mà cần tuân theo chỉ định chuyên môn.

• Nhóm thuốc giãn phế quản: Giúp mở rộng đường thở, giảm co thắt phế quản, thường dùng dạng xịt hoặc khí dung.
• Thuốc kháng viêm corticosteroid: Giảm viêm trong phế quản, có thể dùng đường uống hoặc hít.
• Thuốc kháng sinh: Dùng khi có nhiễm khuẩn kèm theo, cần dùng đúng liệu trình để tránh kháng thuốc.
• Thuốc long đờm, giảm ho: Hỗ trợ làm loãng đờm, dễ tống ra ngoài, giảm kích ứng đường hô hấp.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Không lạm dụng thuốc giãn phế quản vì có thể gây nhờn thuốc.
• Corticosteroid dùng lâu dài có thể ảnh hưởng đến xương khớp, huyết áp.
• Thuốc Tây chỉ kiểm soát triệu chứng chứ không giải quyết tận gốc bệnh.

Đánh giá ưu nhược điểm:

• Ưu điểm: Hiệu quả nhanh, cắt cơn ho và khó thở tức thì.
• Nhược điểm: Dễ tái phát khi ngừng thuốc, có thể gây tác dụng phụ nếu dùng kéo dài.

Mẹo dân gian chữa viêm phế quản dạng hen: Liệu có hiệu quả?

Nhiều bà con truyền tai nhau các mẹo dân gian giúp giảm triệu chứng ho, đờm và khó thở. Đối với cách điều trị này, Tuấn tôi khuyến cáo bà con chú ý đến độ an toàn và chỉ nên áp dụng hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn phương pháp điều trị chính.

• Mật ong và gừng: Pha mật ong với nước ấm, thêm vài lát gừng giúp giảm ho, kháng viêm tốt.
• Tỏi hấp mật ong: Tỏi chứa allicin kháng khuẩn, mật ong làm dịu niêm mạc hô hấp, giúp thông đờm.
• Lá hẹ chưng đường phèn: Hỗ trợ long đờm, giảm ho, thích hợp cho trẻ nhỏ.
• Xông hơi bằng lá bạc hà, lá bưởi: Giúp thông mũi, giảm nghẹt thở, làm ấm đường hô hấp.
• Uống nước lá tía tô, kinh giới: Theo Đông y, hai loại thảo dược này có tác dụng tán phong, trừ ho, tiêu đờm.

Đánh giá ưu nhược điểm:

• Ưu điểm: Nguyên liệu dễ kiếm, an toàn, hỗ trợ cải thiện triệu chứng.
• Nhược điểm: Hiệu quả chậm, chỉ có tác dụng hỗ trợ chứ không trị tận gốc bệnh.

Điều trị viêm phế quản dạng hen bằng Đông y: Hướng đi bền vững

Trong Đông y, viêm phế quản dạng hen không chỉ là bệnh về đường hô hấp mà còn liên quan đến sự mất cân bằng trong cơ thể, đặc biệt là Phế, Tỳ, Thận. Khi các tạng phủ suy yếu, chức năng hô hấp bị ảnh hưởng, đàm thấp tích tụ trong phế quản gây ho, khó thở kéo dài. Vì vậy, nguyên tắc điều trị là bồi bổ tạng phủ, trừ đàm, hành khí, kiện tỳ để giải quyết tận gốc bệnh.

Tuấn tôi từng chữa cho một bệnh nhân 55 tuổi ở Hà Nam, bị viêm phế quản dạng hen hơn 10 năm. Bác ấy dùng đủ loại thuốc Tây, hết kháng sinh lại đến thuốc giãn phế quản nhưng cứ dừng thuốc là bệnh lại tái phát. Khi đến gặp Tuấn tôi, bác ấy ho liên tục, đờm đặc, thở rít từng cơn. Sau khi bắt mạch, tôi kê bài thuốc Nam kết hợp bổ phế, kiện tỳ, nạp thận, đồng thời hướng dẫn chế độ ăn uống phù hợp. Chỉ sau 3 tháng dùng thuốc, bác ấy giảm hẳn triệu chứng, ngủ ngon hơn, không còn ho và khó thở vào ban đêm. Đến nay hơn 2 năm, bệnh không tái phát lần nào.

Bài thuốc Nam điều trị viêm phế quản dạng hen của Tuấn tôi thường có các thành phần chính như bạch truật, trần bì, tang bạch bì, kha tử, xuyên bối mẫu… Các vị thuốc này có tác dụng:

• Bổ phế, hành khí: Giúp phổi hoạt động khỏe hơn, tăng khả năng hấp thụ oxy.
• Trừ đàm, tiêu viêm: Làm loãng và tống đờm ra ngoài dễ dàng hơn.
• Kiện tỳ, bổ thận: Hỗ trợ tiêu hóa, tăng sức đề kháng, ngăn bệnh tái phát.

Điều trị bằng Đông y không chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà còn tác động tận gốc, giúp bà con có thể kiểm soát bệnh lâu dài mà không phụ thuộc vào thuốc Tây.

Lời khuyên từ Tuấn tôi

Tuấn tôi khuyên bà con khi phát hiện các triệu chứng viêm phế quản dạng hen nên thăm khám càng sớm càng tốt. Bệnh nếu để lâu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn dễ dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Trong quá trình điều trị, bà con cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, thầy thuốc để đạt được kết quả mong muốn, tránh tình trạng dùng thuốc không đúng cách khiến bệnh dai dẳng, khó chữa dứt điểm.

Lưu ý khi thăm khám và điều trị:

• Không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh và thuốc giãn phế quản.
• Nếu điều trị bằng Đông y, cần kiên trì, kết hợp chế độ sinh hoạt hợp lý.
• Khi dùng thuốc Tây, cần tuân thủ đúng liều lượng, không tự ý bỏ thuốc giữa chừng.
• Nếu triệu chứng nặng lên, cần đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Cách phòng ngừa bệnh hiệu quả:

• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực khi trời lạnh.
• Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn, hóa chất độc hại.
• Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống đủ chất, tập thể dục nhẹ nhàng.
• Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân dị ứng như lông động vật, phấn hoa.
• Uống đủ nước, giữ ẩm cho niêm mạc hô hấp để hạn chế kích ứng phế quản.
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng để tránh vi khuẩn, nấm mốc phát triển.

Viêm phế quản dạng hen là bệnh hô hấp dễ tái phát, nhưng nếu được điều trị và kiểm soát tốt, bà con hoàn toàn có thể chung sống khỏe mạnh mà không lo bệnh gây ảnh hưởng đến cuộc sống. Quan trọng nhất là phát hiện sớm, điều trị đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh để hạn chế tối đa nguy cơ tái phát. Nếu bà con còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ trực tiếp với Tuấn tôi để được tư vấn cụ thể qua:

• Hotline: 0984 650 816
• Nhắn tin qua fanpage: Lương y Đỗ Minh Tuấn
• Địa chỉ phòng khám: Số 37A, ngõ 97 Văn Cao, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội.

Chia sẻ